Olmesartan jako przyczyna enteropatii o ciężkim przebiegu

Olmesartan jest lekiem zaliczanym do grupy antagonistów receptora angiotensyny II (ang. angiotensin II receptor blocker – ARB), stosowanym w terapii nadciśnienia tętniczego. W ostatnich latach opublikowano kilka serii przypadków ciężkiej sprue-podobnej enteropatii (ang. sprue-like enteropathy) z obecnością przewlekłej biegunki, spadkiem masy ciała oraz zanikiem kosmków i zmianami zapalnymi w bioptatach błony śluzowej dwunastnicy u osób stosujących olmesartan. Dane te były jednak przedmiotem szerokiej dyskusji i związek opisywanego powikłania ze stosowaniem olmesartanu był kwestionowany.

Autorzy dokonali analizy danych zebranych w bazie French National Health Insurance w latach 2007 – 2012. W analizie uwzględniono wszystkich dorosłych pacjentów, którzy we wskazanym czasie rozpoczęli terapię ARB lub ACE-I i nie byli uprzednio hospitalizowani z powodu zespołu zaburzeń wchłaniania jelitowego, u których nie podejrzewano celiakii (nie byli poddawani badaniom serologicznym w kierunku celiakii) oraz u których nie włączano diety bezglutenowej.
W analizie uwzględniono grupę 4 546 680 pacjentów. Odnotowano 218 przypadków hospitalizacji, spowodowanej zespołem złego wchłaniania jelitowego. W porównaniu z podgrupą chorych, którzy stosowali ACE-I, skorygowany wskaźnik częstości hospitalizacji z rozpoznaniem zespołu złego wchłaniania był istotnie podwyższony wśród chorych przyjmujących olmesartan (2.49, 95%CI 1.73-3.57; p<0.0001). Współczynnik ten rósł wraz z czasem stosowania leku i wynosił 0.76 (95%CI 0.39-1.49), 3.66 (95%CI 1.84-7.29) i 10.65 (95%CI 5.05-22.46) w przypadku terapii trwającej odpowiednio < 1 roku, od 1 roku do 2 lat i powyżej 2 lat. Czas trwania hospitalizacji spowodowanej zespołem złego wchłaniania był istotnie dłuższy w podgrupie przyjmującej olmesartan w porównaniu z innymi grupami. Wykazano ponadto, że chorzy stosujący olmesartan częściej zapadali na celiakię w porównaniu z chorymi przyjmującymi ACE-I (4.39, 95%CI 2.77-6.96; p<0.0001) i ryzyko to rosło w miarę długości czasu trwania terapii olmesartanem.
Autorzy konkludują, że stosowanie olmesartanu wiąże się z istotnie zwiększonym ryzykiem hospitalizacji z powodu zespołu złego wchłaniania, a także jego szczególnej postaci – choroby trzewnej. Nie odnotowano takiego związku ze stosowaniem ACE-I lub innych ARB, niż olmesartan.