Protezowanie w łagodnych i złośliwych chorobach przełyku – zalecenia ESGE
Autor: Mariusz Bryl
Data: 07.10.2016
Źródło: Spaander MC i wsp. Esophageal stenting for benign and malignant disease: European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) Clinical Guideline. Endoscopy 2016; 48: 939-948. PE/MB
Na łamach czasopisma Endoscopy opublikowano wytyczne European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) dotyczące zabiegów protezowania przełyku w przypadku zwężeń w przebiegu nowotworów złośliwych oraz schorzeń nienowotworowych.
Wśród najważniejszych zaleceń, dotyczących zwężeń w przebiegu nowotworów złośliwych należy wymienić następujące:
1. W przypadku postępowania paliatywnego ESGE rekomenduje zastosowanie samorozprężalnych protez metalowych (ang. self-expandable metal stents – SEMSs) – częściowo lub całkowicie powlekanych. Takie postępowanie jest korzystniejsze niż terapia laserowa, fotodynamiczna czy pomostowanie zwężeń przełyku.
2. W przypadku chorych o prognozowanym dłuższym czasie przeżycia, ESGE rekomenduje – oprócz zabiegu protezowania przełyku – brachyterapię, która może poprawiać przeżycie i poprawiać jakość życia, w porównaniu do protezowania przełyku jako jedynej interwencji terapeutycznej.
3. U chorych z obecnością przetoki przełykowo-tchawiczej lub przełykowo-oskrzelowej rekomendowanym postępowaniem jest implantowanie SEMSs.
4. ESGE nie rekomenduje zastosowania teleradioterapii w zwężeniach przełyku w przebiegu nowotworu złośliwego po zastosowaniu SEMSs. Nie ma także uzasadnienia zastosowanie SEMSs jako postępowania przed planowanym zabiegiem operacyjnym czy przed planowaną chemioradioterapią.
W odniesieniu do łagodnych zwężeń przełyku ESGE formułuje m.in. następujące zalecenia:
1. Zastosowanie SEMSs nie powinno być postępowaniem pierwszego wyboru z uwagi na potencjalne działania niepożądane oraz dostępność innych, alternatywnych możliwości terapeutycznych.
2. Czasowe implantowanie protez samorozprężalnych może być rozważone w przypadku nawracających i opornych na inne formy leczenia łagodnych zwężeń przełyku. Proteza powinna być zazwyczaj usunięta w ciągu maksymalnie 3 miesięcy. W odniesieniu do SEMSs, ESGE zaleca zastosowanie protez całkowicie powlekanych, w przypadku których ryzyko wrośnięcia w tkanki przełyku jest zminimalizowane, co m.in. warunkuje możliwość ich usunięcia.
3. W celu usunięcia częściowo powlekanych SEMSs, w przypadku których doszło do wrośnięcia protezy w ścianę przełyku, ESGE zaleca zastosowanie techniki „proteza w protezie”. Technika ta polega na czasowym (zwykle na okres 10 – 14 dni) wprowadzeniu drugiej – całkowicie powlekanej protezy do wnętrza wrośniętej protezy. Średnica takiej protezy „ratunkowej” powinna być co najmniej równa średnicy protezy, która wrosła w ścianę przełyku. W wyniku takiego postępowania proteza całkowicie powlekana ma (poprzez bezpośredni ucisk i generowane ciśnienie na protezę wrośniętą) za zadanie wywołać martwicę tkanek, które doprowadziły do utrudnienia w usunięciu protezy częściowo powlekanej.
4. W przypadku przecieków, przetok, perforacji przełyku, ESGE rekomenduje rozważenie czasowego zastosowania protez przełykowych. Zwraca jednak uwagę na brak jednoznacznie określonych wytycznych, dotyczących rekomendowanego czasu pozostawiania protezy i podtypu preferowanej protezy w tego typu wskazaniach.
5. W przypadku łagodnych zwężeń przełyku, ESGE nie zaleca stosowania - obok zabiegów protezowania - dodatkowych metod, takich jak miejscowe ostrzykiwanie steroidami czy chemioterapeutykami.
6. W przypadku nawracających i opornych na standardowe leczenie krwotoków z żylaków przełyku, ESGE rekomenduje rozważenie czasowego zastosowania SEMSs. Takie postępowanie może być również rozważone w przypadku masywnego krwotoku z żylaków przełyku, jako terapia wstępna.
1. W przypadku postępowania paliatywnego ESGE rekomenduje zastosowanie samorozprężalnych protez metalowych (ang. self-expandable metal stents – SEMSs) – częściowo lub całkowicie powlekanych. Takie postępowanie jest korzystniejsze niż terapia laserowa, fotodynamiczna czy pomostowanie zwężeń przełyku.
2. W przypadku chorych o prognozowanym dłuższym czasie przeżycia, ESGE rekomenduje – oprócz zabiegu protezowania przełyku – brachyterapię, która może poprawiać przeżycie i poprawiać jakość życia, w porównaniu do protezowania przełyku jako jedynej interwencji terapeutycznej.
3. U chorych z obecnością przetoki przełykowo-tchawiczej lub przełykowo-oskrzelowej rekomendowanym postępowaniem jest implantowanie SEMSs.
4. ESGE nie rekomenduje zastosowania teleradioterapii w zwężeniach przełyku w przebiegu nowotworu złośliwego po zastosowaniu SEMSs. Nie ma także uzasadnienia zastosowanie SEMSs jako postępowania przed planowanym zabiegiem operacyjnym czy przed planowaną chemioradioterapią.
W odniesieniu do łagodnych zwężeń przełyku ESGE formułuje m.in. następujące zalecenia:
1. Zastosowanie SEMSs nie powinno być postępowaniem pierwszego wyboru z uwagi na potencjalne działania niepożądane oraz dostępność innych, alternatywnych możliwości terapeutycznych.
2. Czasowe implantowanie protez samorozprężalnych może być rozważone w przypadku nawracających i opornych na inne formy leczenia łagodnych zwężeń przełyku. Proteza powinna być zazwyczaj usunięta w ciągu maksymalnie 3 miesięcy. W odniesieniu do SEMSs, ESGE zaleca zastosowanie protez całkowicie powlekanych, w przypadku których ryzyko wrośnięcia w tkanki przełyku jest zminimalizowane, co m.in. warunkuje możliwość ich usunięcia.
3. W celu usunięcia częściowo powlekanych SEMSs, w przypadku których doszło do wrośnięcia protezy w ścianę przełyku, ESGE zaleca zastosowanie techniki „proteza w protezie”. Technika ta polega na czasowym (zwykle na okres 10 – 14 dni) wprowadzeniu drugiej – całkowicie powlekanej protezy do wnętrza wrośniętej protezy. Średnica takiej protezy „ratunkowej” powinna być co najmniej równa średnicy protezy, która wrosła w ścianę przełyku. W wyniku takiego postępowania proteza całkowicie powlekana ma (poprzez bezpośredni ucisk i generowane ciśnienie na protezę wrośniętą) za zadanie wywołać martwicę tkanek, które doprowadziły do utrudnienia w usunięciu protezy częściowo powlekanej.
4. W przypadku przecieków, przetok, perforacji przełyku, ESGE rekomenduje rozważenie czasowego zastosowania protez przełykowych. Zwraca jednak uwagę na brak jednoznacznie określonych wytycznych, dotyczących rekomendowanego czasu pozostawiania protezy i podtypu preferowanej protezy w tego typu wskazaniach.
5. W przypadku łagodnych zwężeń przełyku, ESGE nie zaleca stosowania - obok zabiegów protezowania - dodatkowych metod, takich jak miejscowe ostrzykiwanie steroidami czy chemioterapeutykami.
6. W przypadku nawracających i opornych na standardowe leczenie krwotoków z żylaków przełyku, ESGE rekomenduje rozważenie czasowego zastosowania SEMSs. Takie postępowanie może być również rozważone w przypadku masywnego krwotoku z żylaków przełyku, jako terapia wstępna.