Przydatność angio-KT w diagnostyce ektopowych żylaków u chorych z nadciśnieniem wrotnym
Autor: Izabela Żmijewska
Data: 30.06.2011
Źródło: Etik D, Oztas E, Okten S i wsp. Ectopic varices In portal hypertension: computer tomographic angiography instead of repeated endoscopies for diagnosis. Eur J Gastroenterol Hepatol 2011; Vol 23, No 7.
Na łamach jednego z ostatnich wydań European Journal of Gastroenterology & Hepatology ukazał się artykuł poruszający zagadnienie diagnostyki ektopowych żylaków u chorych z nadciśnieniem wrotnym. Żylaki ektopowe to poszerzenia żylne powstające w miejscach mniej typowych, rzadziej spotykanych. Stanowią około 1 – 5% wszystkich żylaków w nadciśnieniu wrotnym.
Mogą być przyczyną krwawień zarówno do światła przewodu pokarmowego, jak i do jamy otrzewnej. Ich lokalizację anatomiczną często umożliwiają badania endoskopowe – w szczególności enteroskopia. Niemniej jednak nierzadko umiejscawiają się w trudno dostępnym lub niedostępnym dla endoskopii miejscu i wtedy stanowią duże wyzwanie diagnostyczne. Wówczas pomocne bywają takie metody, jak scyntygrafia ze znakowaniem krwinek czerwonych izotopem Tc-99m czy angiografia.
W artykule przedstawiono przypadki dwóch pacjentów, u których występowało nadciśnienie wrotne w przebiegu marskości wątroby i zakrzepicy żyły wrotnej. U chorych tych dochodziło do nawracających krwawień do światła przewodu pokarmowego wymagających przetoczeń wielu jednostek koncentratu krwinek czerwonych. Wykonywano wielokrotnie endoskopię górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, przeprowadzano także badanie enteroskopowe. Nie znajdowano jednak patologii, która mogłaby tłumaczyć tak gwałtownie postępującą anemizację. U jednego z pacjentów przeprowadzono także klasyczną angiografię, która jednak nie pozwoliła na postawienie diagnozy. Dopiero wykonanie tomografii komputerowej z opcją angio pozwoliło uwidocznić obecność rozbudowanych naczyniowych kolaterali – w jednym przypadku u kobiety w okolicy prawych przydatków (kolaterale te penetrowały do światła jelita cienkiego), w drugim przypadku były to żylaki jelita czczego.
Jak podkreślają autorzy pracy, postawienie właściwej diagnozy pozwala na wdrożenie właściwego leczenia. Żylaki ektopowe u chorych z nadciśnieniem wrotnym mogą być przyczyną nawracających, masywnych krwotoków, ale są trudne do zdiagnozowania. Zawsze u chorego z nadciśnienie wrotnym, u którego wykluczono najczęstsze przyczyny krwawienia do światła przewodu pokarmowego, należy rozważyć obecność żylaków ektopowych. Pośród szeregu istotnych metod diagnostycznych angio-KT charakteryzuje się dużą przydatnością, a przy tym jest metodą szybką, coraz łatwiej osiągalną i znajdującą zastosowanie także wśród najciężej chorych pacjentów, u których nie można przeprowadzić badania endoskopowego.
W artykule przedstawiono przypadki dwóch pacjentów, u których występowało nadciśnienie wrotne w przebiegu marskości wątroby i zakrzepicy żyły wrotnej. U chorych tych dochodziło do nawracających krwawień do światła przewodu pokarmowego wymagających przetoczeń wielu jednostek koncentratu krwinek czerwonych. Wykonywano wielokrotnie endoskopię górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, przeprowadzano także badanie enteroskopowe. Nie znajdowano jednak patologii, która mogłaby tłumaczyć tak gwałtownie postępującą anemizację. U jednego z pacjentów przeprowadzono także klasyczną angiografię, która jednak nie pozwoliła na postawienie diagnozy. Dopiero wykonanie tomografii komputerowej z opcją angio pozwoliło uwidocznić obecność rozbudowanych naczyniowych kolaterali – w jednym przypadku u kobiety w okolicy prawych przydatków (kolaterale te penetrowały do światła jelita cienkiego), w drugim przypadku były to żylaki jelita czczego.
Jak podkreślają autorzy pracy, postawienie właściwej diagnozy pozwala na wdrożenie właściwego leczenia. Żylaki ektopowe u chorych z nadciśnieniem wrotnym mogą być przyczyną nawracających, masywnych krwotoków, ale są trudne do zdiagnozowania. Zawsze u chorego z nadciśnienie wrotnym, u którego wykluczono najczęstsze przyczyny krwawienia do światła przewodu pokarmowego, należy rozważyć obecność żylaków ektopowych. Pośród szeregu istotnych metod diagnostycznych angio-KT charakteryzuje się dużą przydatnością, a przy tym jest metodą szybką, coraz łatwiej osiągalną i znajdującą zastosowanie także wśród najciężej chorych pacjentów, u których nie można przeprowadzić badania endoskopowego.