Inwazyjne procedury diagnostyczne u pacjentek z nieprawidłowym krwawieniem z macicy
Działy:
Aktualności w Ginekologia
Aktualności
| Tagi: | krwawienie, macica, menopauza |
Nieprawidłowe krwawienie z macicy (AUB) jest jednym z najczęstszych problemów ginekologicznych. Może prowadzić do anemii, omdleń, urazów. Może być także objawem przedrakowych i rakowych zmian endometrium. AUB definiuje się jako wszelkie odchylenia od normalnego cyklu miesiączkowego, które obejmują przedłużone lub nadmierne krwawienie, nieregularne krwawienia, odstępy krótsze niż 21 dni i dłuższe niż 35 dni oraz krwawienia międzymiesiączkowe. Etiologia nieprawidłowego krwawienia z macicy może się znacznie różnić, dlatego grupa robocza Międzynarodowej Federacji Ginekologii i Położnictwa ds. Zaburzeń Miesiączkowania opracowała system klasyfikacji kobiet nieciężarnych - PALM-COEIN.
Można wyróżnić dwie główne grupy nieprawidłowości: strukturalne, które można ocenić technikami obrazowymi (PALM - polip, adenomioza, mięśniak gładkokomórkowy, złośliwość i rozrost) oraz niestrukturalne (COEIN - koagulopatia, dysfunkcja owulacji, endometrium, jatrogenne i jeszcze niesklasyfikowane).
AUB dotyka kobiety w każdym wieku, ale najczęściej występuje w okresie około- i pomenopauzalnym. Okres okołomenopauzalny to okres naturalnego przejścia od regularnych krwawień do cykli bezowulacyjnych z nieregularnymi i często nadmiernymi miesiączkami, a ostatecznie trwałą niepłodnością. Zwykle zaczyna się 2–8 lat przed menopauzą i kończy rok po. Biopsja endometrium poprzedzona wywiadem, badaniem klinicznym i USG przezpochwowym jest rutynowym zabiegiem w praktyce ginekologicznej. Diagnostyka inwazyjna, według ACOG (The American College of Obstetricians and Gynecologists), powinna być wykonywana u kobiet z AUB w wieku powyżej 45 lat i przed tym wiekiem, u których w wywiadzie nie było przeciwdziałania ekspozycji na estrogen,
Prezentowane poniżej dane to retrospektywne badanie kobiet, które przeszły diagnostykę inwazyjną (poszerzenie i łyżeczkowanie kanału szyjki macicy i jamy macicy, histeroskopia, resekcja polipów, biopsje endometrium) z powodu nieprawidłowego krwawienia z macicy w okresie od stycznia 2018 do grudnia 2018 roku na oddziale ginekologicznym. Kobiety podzielono na dwie podgrupy: przed menopauzą (z okresem okołomenopauzalnym) i pomenopauzalną. Wykluczono pacjentki bez aktualnego badania USG wykonanego na oddziale przed zabiegiem oraz zabiegów wykonanych ze wskazań położniczych. Badanie USG przezpochwowe obejmowało ocenę mięśniówki macicy (podejrzenie adenomiozy, obecność mięśniaków gładkokomórkowych), endometrium (grubość endometrium i podejrzenie polipów endometrium) oraz jajników (obecność funkcjonalnych torbieli, endometriomy i innych guzów).
Wyniki histopatologiczne podzielono na dwie główne grupy: niepatologiczne i patologiczne. Grupa niepatologiczna obejmuje fizjologiczne endometrium (faza wydzielnicza lub proliferacyjna i zanikowe endometrium), polipy endometrium, nieprawidłowe zmiany fizjologiczne (endometrium pigułkowe, nieregularne złuszczanie, zaburzone rozrostowe endometrium i pseudodecidualizacja), inne (podejrzenie adenomiozy i zapalenie endometrium w celu oceny) oraz niezadowalające . Grupa patologiczna obejmuje hiperplazję z atypią lub bez, polipy endometrium z hiperplazją bez atypii, przerost z atypią lub rak w polipach i rak endometrium. Częstość występowania wyników histopatologicznych analizowano testem χ2. Grubość endometrium porównywano z wynikami histopatologicznymi w każdej podgrupie i analizowano statystycznie za pomocą testu mediany. Analizowano również odsetek niedokrwistości.
Wyniki: Do badania włączono 531 kobiet, które przeszły inwazyjne procedury diagnostyczne z powodu nieprawidłowego krwawienia z macicy. 298 (56%) było w okresie przedmenopauzalnym i okołomenopauzalnym, a 233 (44%) było w okresie pomenopauzalnym.
Na podstawie ultrasonografii przezpochwowej, wyniki obrazu mięśniaków gładkokomórkowych stwierdzono u 50,84% kobiet przed menopauzą i 49,79% kobiet po menopauzie. Heterogenne mięśniaki macicy z małymi mnogimi mięśniakami gładkokomórkowymi wykryto u 18,52%, a większe mięśniaki gładkokomórkowe u 32,32% kobiet przed menopauzą z AUB. U kobiet po menopauzie proporcje te stanowiły odpowiednio 26,61% i 23,18% pacjentek z AUB. Polipy endometrium stwierdzono u 41,75% kobiet przed menopauzą i 38,20% po menopauzie, zmiany w jajnikach - 10,77% vs. 7,73%, a adenomioza - 0,67% vs. 1,72%.
U większości kobiet z nieprawidłowym krwawieniem z macicy stwierdzono niepatologiczne histologiczne wyniki endometrium. Najczęstszą przyczyną nieprawidłowego krwawienia z macicy, zarówno przed, jak i po menopauzie, był polip endometrium. Hiperplazja z atypią i nowotworami złośliwymi występowała istotnie częściej u kobiet po menopauzie.
Polipy endometrium mogą rozwijać się zarówno u kobiet w wieku rozrodczym, jak i po menopauzie Są jedną z najczęstszych przyczyn nieprawidłowego krwawienia z macicy. W tym badaniu polipy endometrium wystąpiły w 39% przypadków. Odsetek ten jest nieco wyższy niż podawali Van den Bosch i współautorzy, którzy stwierdzili polipy endometrium u około 26% pacjentek z AUB. W większości przypadków polipy są łagodne, niemniej od 0,5 do 13% może wykazywać hiperplastyczność lub złośliwą transformację. W badaniu odnotowano trzy polipy endometrium z hiperplazją bez atypii w grupie przed menopauzą oraz jeden polip z hiperplazją z atypią i jeden rak w polipie (pacjentka miała nadciśnienie) w grupie pomenopauzalnej.
Wnioski: W grupie pacjentek najczęstszą przyczyną nieprawidłowego krwawienia z macicy na podstawie wyników badań histopatologicznych był polip endometrium, zarówno przed, jak i po menopauzie. Hiperplazja z atypią i nowotworami złośliwymi występowały istotnie częściej u kobiet po menopauzie. Najczęstszymi patologiami w USG były mięśniaki gładkokomórkowe i polipy endometrium. Pomiary grubości endometrium wydają się być akceptowalnym początkowym narzędziem diagnostycznym do rozróżnienia łagodnych i patologicznych zmian endometrium przed i po menopauzie. Nieprawidłowe krwawienie z macicy jest częstą przyczyną niedokrwistości.
Można wyróżnić dwie główne grupy nieprawidłowości: strukturalne, które można ocenić technikami obrazowymi (PALM - polip, adenomioza, mięśniak gładkokomórkowy, złośliwość i rozrost) oraz niestrukturalne (COEIN - koagulopatia, dysfunkcja owulacji, endometrium, jatrogenne i jeszcze niesklasyfikowane).
AUB dotyka kobiety w każdym wieku, ale najczęściej występuje w okresie około- i pomenopauzalnym. Okres okołomenopauzalny to okres naturalnego przejścia od regularnych krwawień do cykli bezowulacyjnych z nieregularnymi i często nadmiernymi miesiączkami, a ostatecznie trwałą niepłodnością. Zwykle zaczyna się 2–8 lat przed menopauzą i kończy rok po. Biopsja endometrium poprzedzona wywiadem, badaniem klinicznym i USG przezpochwowym jest rutynowym zabiegiem w praktyce ginekologicznej. Diagnostyka inwazyjna, według ACOG (The American College of Obstetricians and Gynecologists), powinna być wykonywana u kobiet z AUB w wieku powyżej 45 lat i przed tym wiekiem, u których w wywiadzie nie było przeciwdziałania ekspozycji na estrogen,
Prezentowane poniżej dane to retrospektywne badanie kobiet, które przeszły diagnostykę inwazyjną (poszerzenie i łyżeczkowanie kanału szyjki macicy i jamy macicy, histeroskopia, resekcja polipów, biopsje endometrium) z powodu nieprawidłowego krwawienia z macicy w okresie od stycznia 2018 do grudnia 2018 roku na oddziale ginekologicznym. Kobiety podzielono na dwie podgrupy: przed menopauzą (z okresem okołomenopauzalnym) i pomenopauzalną. Wykluczono pacjentki bez aktualnego badania USG wykonanego na oddziale przed zabiegiem oraz zabiegów wykonanych ze wskazań położniczych. Badanie USG przezpochwowe obejmowało ocenę mięśniówki macicy (podejrzenie adenomiozy, obecność mięśniaków gładkokomórkowych), endometrium (grubość endometrium i podejrzenie polipów endometrium) oraz jajników (obecność funkcjonalnych torbieli, endometriomy i innych guzów).
Wyniki histopatologiczne podzielono na dwie główne grupy: niepatologiczne i patologiczne. Grupa niepatologiczna obejmuje fizjologiczne endometrium (faza wydzielnicza lub proliferacyjna i zanikowe endometrium), polipy endometrium, nieprawidłowe zmiany fizjologiczne (endometrium pigułkowe, nieregularne złuszczanie, zaburzone rozrostowe endometrium i pseudodecidualizacja), inne (podejrzenie adenomiozy i zapalenie endometrium w celu oceny) oraz niezadowalające . Grupa patologiczna obejmuje hiperplazję z atypią lub bez, polipy endometrium z hiperplazją bez atypii, przerost z atypią lub rak w polipach i rak endometrium. Częstość występowania wyników histopatologicznych analizowano testem χ2. Grubość endometrium porównywano z wynikami histopatologicznymi w każdej podgrupie i analizowano statystycznie za pomocą testu mediany. Analizowano również odsetek niedokrwistości.
Wyniki: Do badania włączono 531 kobiet, które przeszły inwazyjne procedury diagnostyczne z powodu nieprawidłowego krwawienia z macicy. 298 (56%) było w okresie przedmenopauzalnym i okołomenopauzalnym, a 233 (44%) było w okresie pomenopauzalnym.
Na podstawie ultrasonografii przezpochwowej, wyniki obrazu mięśniaków gładkokomórkowych stwierdzono u 50,84% kobiet przed menopauzą i 49,79% kobiet po menopauzie. Heterogenne mięśniaki macicy z małymi mnogimi mięśniakami gładkokomórkowymi wykryto u 18,52%, a większe mięśniaki gładkokomórkowe u 32,32% kobiet przed menopauzą z AUB. U kobiet po menopauzie proporcje te stanowiły odpowiednio 26,61% i 23,18% pacjentek z AUB. Polipy endometrium stwierdzono u 41,75% kobiet przed menopauzą i 38,20% po menopauzie, zmiany w jajnikach - 10,77% vs. 7,73%, a adenomioza - 0,67% vs. 1,72%.
U większości kobiet z nieprawidłowym krwawieniem z macicy stwierdzono niepatologiczne histologiczne wyniki endometrium. Najczęstszą przyczyną nieprawidłowego krwawienia z macicy, zarówno przed, jak i po menopauzie, był polip endometrium. Hiperplazja z atypią i nowotworami złośliwymi występowała istotnie częściej u kobiet po menopauzie.
Polipy endometrium mogą rozwijać się zarówno u kobiet w wieku rozrodczym, jak i po menopauzie Są jedną z najczęstszych przyczyn nieprawidłowego krwawienia z macicy. W tym badaniu polipy endometrium wystąpiły w 39% przypadków. Odsetek ten jest nieco wyższy niż podawali Van den Bosch i współautorzy, którzy stwierdzili polipy endometrium u około 26% pacjentek z AUB. W większości przypadków polipy są łagodne, niemniej od 0,5 do 13% może wykazywać hiperplastyczność lub złośliwą transformację. W badaniu odnotowano trzy polipy endometrium z hiperplazją bez atypii w grupie przed menopauzą oraz jeden polip z hiperplazją z atypią i jeden rak w polipie (pacjentka miała nadciśnienie) w grupie pomenopauzalnej.
Wnioski: W grupie pacjentek najczęstszą przyczyną nieprawidłowego krwawienia z macicy na podstawie wyników badań histopatologicznych był polip endometrium, zarówno przed, jak i po menopauzie. Hiperplazja z atypią i nowotworami złośliwymi występowały istotnie częściej u kobiet po menopauzie. Najczęstszymi patologiami w USG były mięśniaki gładkokomórkowe i polipy endometrium. Pomiary grubości endometrium wydają się być akceptowalnym początkowym narzędziem diagnostycznym do rozróżnienia łagodnych i patologicznych zmian endometrium przed i po menopauzie. Nieprawidłowe krwawienie z macicy jest częstą przyczyną niedokrwistości.
Przegląd Menopauzalny
