Ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 u dzieci urodzonych dzięki metodom wspomaganego rozrodu

Naukowcy z Uniwersytetu w Goeteborgu przeanalizowali dane pochodzące z rejestrów szwedzkiej służby zdrowia obejmującego ponad 3,1 miliony dzieci, które urodziły się w latach 1985 do 2015. Próbowali odpowiedzieć na pytanie, czy noworodki z ciąż uzyskanych dzięki metodom wspomaganego rozrodu mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu pierwszego. Odpowiedź nie jest jednoznaczna.

Czy dzieci urodzone z ciąży uzyskanych dzięki metodom wspomaganego rozrodu (ang. assisted reproductive technology, ART) mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu pierwszego? Takie pytanie postawili sobie badacze z Uniwersytetu w Goeteborgu w którzy przeanalizowali dane pochodzące z rejestrów szwedzkiej służby zdrowia obejmującego ponad 3,1 miliony dzieci, które urodziły się w Szwecji w latach 1985 do 2015. Wśród badanej kohorty prawie 48 tys. dzieci było urodzonych z ciąż uzyskanych dzięki ART. W tej grupie, 36,7 tys. ciąż rozpoczęło się w następstwie procedury wykorzystującej transfer świeżego (niemrożonego) zarodka, podczas gdy w pozostałych 11,2 tys. przypadków wykorzystano wcześniej zamrożone zarodki. Dzieci z kohorty ART obserwowano średnio przez 10 lat, podczas gdy czas obserwacji dla grupy kontrolnej wynosił średnio 16 lat.

W modelu jednoczynnikowym zapłodnienie metodą ART zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu pierwszego u potomstwa w przyszłości w porównaniu z grupą kontrolną. Jednakże po skorygowaniu modelu o: płeć dziecka, wiek matki, miejsce urodzenia, poziom edukacji, palenie papierosów przez rodziców oraz występowanie cukrzycy w rodzinie, związek ten nie był istotny statystycznie (HR = 1,07; 95% CI: 0,93-1,23). W analizie podgrup wykorzystanie zamrożonych wcześniej zarodków wiązało się z większym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu pierwszego w przyszłości w porównaniu z implantacją zarodków, które nie były mrożone przed transferem (HR = 1,52; 95% CI: 1,08-2,14) oraz w porównaniu z dziećmi z ciąży powstałych w wyniku spontanicznego zapłodnienia (HR = 1,41; 95% CI: 1,05-1,89).

Badanie posiada dwa ważne ograniczenia. Po pierwsze, grupa kontrolna nie składała się z potomstwa kobiet które miały problemy z płodnością (tj. miały ograniczone, ale jednak zachowaną zdolność do poczęcia dziecka), a nie korzystały z ART. Po drugie, liczba dzieci które zostały poczęte w wyniku ART i w późniejszym okresie rozwinęły cukrzycę typu pierwszego była niewielka.

Podsumowując, wyniki wskazują, że samo zapłodnienie pozaustrojowe prawdopodobnie nie wpływa na ryzyko rozwoju cukrzycy typu pierwszego u potomstwa. Jednakże, taki związek może być zależny od tego czy przez transferem zarodek był poddany mrożeniu.

CI – Confidence Interval (pl. przedział ufności), HR – Hazard Ratio (pl. hazard względny)

Opracował: lek. med. Mikołaj Kamiński