Obowiązek informowania o zakażeniach wirusem Zachodniego Nilu

Z opublikowanego na stronie Rządowego Centrum Legislacji 18 marca rozporządzenia ministra zdrowia, skierowanego do konsultacji, wynika, że powiatowy lekarz weterynarii będzie miał obowiązek powiadomić powiatowego inspektora sanitarnego o wystąpieniu ognisk zakażeń wirusem Zachodniego Nilu wśród zwierząt.

Rozporządzenie wprowadza nowy element do współpracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta. Wynika z niego, że po rozpoznaniu u zwierząt zakażenia wirusem Zachodniego Nilu oraz stwierdzeniu obecności tego wirusa w próbkach do badań pobranych od zwierząt powiatowy lekarz weterynarii będzie miał niezwłoczny obowiązek (nie później niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia tej informacji) poinformowania o tym właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Wirusy przenoszone przez komary coraz częstsze. Potrzebujemy strategii działania– Spodziewamy się, że choroby typu wirus gorączki Zachodniego Nilu, czy inne przenoszone przez komary, będą spotykane w naszym środowisku coraz częściej – przyznał biolog i parazytolog, prof. dr hab. Maciej Grzybek. – System ochrony zdrowia musi być przygotowany do działania – dodał. 

Na tej podstawie powiatowy inspektor sanitarny będzie zobowiązany do wzmocnienia nadzoru epidemiologicznego na podległym terenie, poprzez np. wdrożenie nadzoru czynnego nad przypadkami zapaleń mózgu i zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych u ludzi czy współpracy ze służbami krwi w kontekście przetoczeń.

„Informowanie z kolei powiatowego lekarza weterynarii przez powiatowego inspektora sanitarnego o wystąpieniu zakażeń wirusem Zachodniego Nilu u ludzi nie ma znaczenia, gdyż rezerwuar wirusa znajduje się wśród zwierząt, a ludzie są gospodarzem końcowym (tzw. ślepa uliczka transmisji zakażeń), co oznacza, że nie stanowią źródła zakażenia dla innych ludzi lub zwierząt w wyniku ukąszenia komara (wyjątkiem są transfuzje krwi oraz transplantacje narządów)” – wyjaśnił projektodawca.

Zakażenie wirusem Zachodniego Nilu jest chorobą wirusową, która dotyka ludzi, oraz zwierzęta – poza ptactwem chorują także koniowate. Jest to jednostka zakaźna u ludzi rozpowszechniona na świecie, w tym w USA oraz od kilkunastu lat sezonowo, od maja do listopada, także w krajach basenu Morza Śródziemnego.

Nowy przypadek podejrzenia zakażenia wirusem gorączki Zachodniego NiluGłówny Inspektor Sanitarny Paweł Grzesiowski potwierdził w sobotę wystąpienie nowego przypadku podejrzenia zakażenia wirusem gorączki zachodniego Nilu u osoby powracającej z zagranicy. Zaznaczył, że choć wirus jest ten sam, to miejsce jego nabycia jest zupełnie inne niż przypadku ze środy.

U większości ludzi (80 proc.) zakażenie wirusem Zachodniego Nilu ma przebieg bezobjawowy. Objawy występują tylko u około 20 proc. zakażonych, w tym u jednej na około 150 osób zakażonych choroba przebiega pod postacią ciężkich neuroinfekcji z zajęciem ośrodkowego układu nerwowego – jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu i niekiedy ostre porażenie wiotkie lub kombinacja tych trzech.

MZ poinformowało w uzasadnieniu, że z ostatnich informacji udostępnionych przez ECDC dotyczących zakażeń wirusem zachodniego Nilu u zwierząt w Europie we wrześniu 2024 r. wynika, że w Europie zgłoszono 337 ognisk wśród koniowatych, w tym jedno ognisko w Polsce, oraz 344 ogniska wśród ptaków, w tym 62 ogniska w naszym kraju.

Poniżej pełna treść rozporządzenia wraz z uzasadnieniem.