Bez konsekwencji za odmowę wydania tabletki

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zapewnił w wydanym 14 maja komunikacie, że NFZ nie będzie karał aptek biorących udział w pilotażowym programie dotyczącym pigułki „dzień po”, jeśli farmaceuta odmówi wydania recepty na antykoncepcję awaryjną lub będzie wymagał od niepełnoletniej pacjentki zgody rodzica na zakup tabletki.

Bez wątpliwości
Komunikat prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie realizacji programu pilotażowego w zakresie usług farmaceuty dotyczących zdrowia reprodukcyjnego powstał po spotkaniu 13 maja, w którym uczestniczyli szef fundusz Filip Nowak, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Marek Tomków i minister zdrowia Izabela Leszczyna.

Opracowany przez resort zdrowia, a realizowany przez NFZ program dla aptek zakłada, że tabletkę „dzień po” farmaceuta z apteki biorącej udział w pilotażu może sprzedać pacjentce od 15. roku życia. Jest to tzw. usługa farmaceutyczna, w ramach której farmaceuta przeprowadza wywiad z pacjentką i wystawia receptę. Niepotrzebna jest przy tym ani zgoda, ani obecność opiekuna niepełnoletniej nastolatki (inaczej niż w przypadku, gdy receptę wystawia lekarz). Farmaceuci obawiają się, że jest to rozwiązanie niezgodne z prawem.

Samorząd aptekarski zgłaszał wątpliwości dotyczące dolnej granicy wieku pacjentki, od którego farmaceuci mogą wystawić receptę na pigułkę „dzień po”.

Prezes NFZ poinformował, że zarówno wymaganie przez farmaceutę przedstawienia przez małoletniego pacjenta zgody opiekuna na wystawienie recepty, jak i odmowa udzielenia takiej usługi farmaceutycznej osobie poniżej 18. roku życia ze względu na brak zgody opiekuna, „nie będą stanowić naruszenia zasad realizacji programu pilotażowego”.

Odmowa nie będzie karana
W komunikacie podkreślono, że odmowa nie będzie traktowana przez NFZ jako „nieuzasadniona odmowa udzielenia usług pacjentowi uprawnionemu do usługi realizowanej przez realizatora pilotażu w ramach umowy, a w rezultacie – nie będzie stanowić podstawy do nałożenia kary umownej”.

Prezes NFZ zaznaczył również, że zgodnie z ustawą o zawodzie farmaceuty jest on niezależny i samodzielny w podejmowaniu decyzji w zakresie czynności zawodowych.

Po opublikowaniu tego stanowiska prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Marek Tomków napisał w X, że „dzięki temu farmaceuci mogą włączyć się do pilotażu bez obaw”. Do tej pory zainteresowanie udziałem w programie było znikome – jak przekazał NFZ, do 9 maja wnioski o przystąpienie do pilotażu złożyło 165 aptek (na ponad 12 tys. działających w Polsce).

Dziękuję za dobre spotkanie Minister Izabela ⁦@Leszczyna⁩ i Prezesowi ⁦@NFZ_GOV_PL⁩ Filipowi Nowakowi. Efekt poniżej. Dzięki temu Farmaceuci mogą włączyć się do pilotażu bez obaw. Ich decyzje będą niezależne i samodzielne. https://t.co/zkSuWQea1c

— Marek Tomków (@MarekTomkow) May 14, 2024

Program to dla Ministerstwa Zdrowia realizacja planu B na zwiększenie dostępności do antykoncepcji awaryjnej.

Zniesienie recepty na tabletkę „dzień po” było jedną z obietnic wyborczych Koalicji Obywatelskiej, zapisaną w „100 konkretach na pierwsze 100 dni rządu”. Wprowadzając pilotaż dla aptek, resort zdrowia obchodzi weto Andrzeja Dudy.

Prezydent pod koniec marca nie zgodził się na podpisanie ustawy znoszącej recepty na pigułkę „dzień po”, ponieważ pozwalała na jej zakup osobom od 15. roku życia bez konieczności zgody opiekuna. Według Andrzeja Dudy w przypadku tak młodych osób rodzice powinni wyrazić zgodę na zastosowanie pigułki.

Przeczytaj także: „Nie chcą wypisywać recepty na tabletkę «dzień po»” i „Tabletki «dzień po» z apteki nie dla małoletnich”.