Patryk Rydzyk
Konferencja Drug Policy – polityka szczepienna państwa ►
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 21.05.2023
Źródło: Agnieszka Pacuła
| Tagi: | Ewa Augustynowicz, Grażyna Cholewińska-Szymańska, Paweł Grzesiowski, Ilona Małecka, Michał Seweryn, Leszek Szenborn, Bartosz Kwiatek, szczepienia, polityka szczepienna |
Szczepienie jest uważane za najbardziej efektywną kosztowo interwencję zdrowia publicznego zaraz po dostępie do czystej wody. O tym, czy w Polsce możemy mówić o polityce szczepiennej państwa i wyzwaniach dla systemu, dyskutowali eksperci w trakcie konferencji Priorities and Challenges in Polish and European Drug Policy.
W panelu „Polityka szczepienna państwa” uczestniczyli:
– dr. hab. n. biol. Ewa Augustynowicz z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru, Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny,
– prof. Leszek Szenborn, kierownik Kliniki Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu,
– dr Paweł Grzesiowski, pediatra, immunolog, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych,
– dr n. med. Ilona Małecka, pediatra z Katedry i Zakładu Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu,
– dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska, zastępca dyrektora do spraw medycznych Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie, mazowiecka konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych,
– Michał Seweryn z Econmed Europe.
Moderował Bartosz Kwiatek.
Panel w całości do obejrzenia poniżej.
– W Polsce polityka szczepienna nie istnieje – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska. – Istnieje świetny program zawierający zestaw szczepień obowiązkowych do 18. roku życia, szczepienia zalecane dla wszystkich, niezależnie od wieku w określonej sytuacji klinicznej oraz szczepienia zalecane dla wszystkich. To o tym trzecim obszarze powinniśmy przede wszystkim mówić. Niestety, wciąż wielu dorosłych nie ma świadomości, że również mogą korzystać z dobrodziejstw wakcynologii – przyznała.
Spadek zaufania do szczepień
W Polsce mamy dobrze działający kalendarz szczepień dla dzieci, który jest systematycznie uaktualniany, choć wciąż brakuje w nim szczepionek wysoko skojarzonych. Niestety, od 2014 roku rośnie liczba dzieci niezaszczepionych.
– One będą chorować albo w dzieciństwie, albo już jako ludzie dorośli – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska.
– Obserwujemy spadek zaufania do szczepień – zaznaczyła dr n. med. Ilona Małecka.
– Co paradoksalne, moim zdaniem pandemia nam nie pomogła, a wręcz zaostrzyła w pewnych środowiskach retorykę antyszczepionkową. Naszym zadaniem w tej sytuacji jest więc prowadzenie wyważonego dialogu z rodzicami, by zachęcić ich do korzystania ze szczepień – mówiła.
Eksperci podkreślili, że konieczne jest wprowadzenie do szkół systemowej edukacji prozdrowotnej, obejmującej, obok zagadnień związanych z chorobami cywilizacyjnymi czy zdrowiem rozrodczym również znaczenie szczepień. Pozwoli to również na wyrobienie nawyku realizacji szczepień przypominających u dorosłej populacji – mało kto wie, kiedy należy zdecydować się na szczepienia przypominające i jakie to są szczepienia oraz gdzie można je zrealizować.
Kalendarz szczepień dla dorosłych
Szczepienie nie tylko pozwala zredukować liczbę zgonów i zachorowań, poprawiając jakość życia i przyczyniając się do wydłużenia życia w dobrym stanie zdrowia, ale pozwala też na wyrównywanie nierówności i dynamiczniejszy rozwój społeczno-gospodarczy.
Dlatego też medycyna XXI wieku koncentruje się na zapobieganiu chorobom i tak duża rola jest przypisywana szczepieniom, które w przypadku coraz większej liczby chorób dają szansę na skuteczną profilaktykę. Jednak, by móc je stosować, trzeba wyrobić wśród społeczeństwa nawyk korzystania ze szczepionek.
Przyniesie to wymierne korzyści również dla systemu. Zdrowsza populacja osób w starszym wieku przekłada się na lepszy stosunek osób nieaktywnych ekonomicznie do osób pracujących, a tym samym na większą produktywność. Prowadzi też do wzrostu konsumpcji i aktywności ekonomicznej, a także zwiększenia przychodów podatkowych i zmniejszenia wydatków na ochronę zdrowia, co – jak pokazują bieżące analizy – wyraźnie rekompensuje koszty interwencji.
Jeśli chcemy, by szczepili się również dorośli, musimy odpowiednio edukować także kadry medyczne, które są dla pacjentów najlepszym źródłem informacji. Niestety, wciąż mamy w Polsce problem z tym, by wyegzekwować od przedstawicieli zawodów medycznych to, aby się szczepili.
Nowe szczepienia – nowe szanse
Pojawiają się wciąż kolejne szczepienia przeznaczone dla osób dorosłych, z których dobrodziejstw powinniśmy korzystać.
– Mamy już szczepionkę przeciwko pneumokokom, półpaścowi, za chwilę pojawi się absolutna nowość, szczepionka przeciwko RSV, przeznaczona właśnie dla osób starszych – mówił dr Grzesiowski.
– Już teraz powinniśmy myśleć o tym, jak sprawić, by były cenowo dostępne dla pacjentów. W Polsce szczepienia dla dorosłych są w małym stopniu finansowane, tylko nieliczne mają refundację i jest to obszar, w którym jest jeszcze wiele do zrobienia. Państwo musi zrozumieć, że szczepionka to inwestycja w profilaktykę pierwotną, dająca oszczędności na każdym kolejnym etapie opieki zdrowotnej – dodał.
– Pamiętajmy, że zachorowanie na choroby wieku dziecięcego, ale i inne choroby zakaźne w wieku dojrzałym, niesie ze sobą znacząco wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji, zwiększa ryzyko powikłań i groźnych skutków odległych – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska.
– Tak jest w przypadku na przykład grypy czy infekcji meningokokowej, przeciwko którym mamy szczepienia. Mamy już również zarejestrowaną szczepionkę przeciwko półpaścowi, który jak wiemy jest chorobą starszych ludzi, rzadko diagnozowaną u dzieci. Powinniśmy zachęcać do korzystania z niej, bo konsekwencje półpaśca są bardzo poważne. Może trwale uszkadzać słuch, wzrok, może prowadzić do zapalenia mózgu, a nawet do zgonu u chorych onkologicznie. Informujmy więc pacjentów o tych nowościach, by mogli skorzystać z tej szansy profilaktyki – podkreśliła Grażyna Cholewińska-Szymańska.
– dr. hab. n. biol. Ewa Augustynowicz z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru, Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny,
– prof. Leszek Szenborn, kierownik Kliniki Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu,
– dr Paweł Grzesiowski, pediatra, immunolog, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych,
– dr n. med. Ilona Małecka, pediatra z Katedry i Zakładu Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu,
– dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska, zastępca dyrektora do spraw medycznych Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie, mazowiecka konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych,
– Michał Seweryn z Econmed Europe.
Moderował Bartosz Kwiatek.
Panel w całości do obejrzenia poniżej.
– W Polsce polityka szczepienna nie istnieje – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska. – Istnieje świetny program zawierający zestaw szczepień obowiązkowych do 18. roku życia, szczepienia zalecane dla wszystkich, niezależnie od wieku w określonej sytuacji klinicznej oraz szczepienia zalecane dla wszystkich. To o tym trzecim obszarze powinniśmy przede wszystkim mówić. Niestety, wciąż wielu dorosłych nie ma świadomości, że również mogą korzystać z dobrodziejstw wakcynologii – przyznała.
Spadek zaufania do szczepień
W Polsce mamy dobrze działający kalendarz szczepień dla dzieci, który jest systematycznie uaktualniany, choć wciąż brakuje w nim szczepionek wysoko skojarzonych. Niestety, od 2014 roku rośnie liczba dzieci niezaszczepionych.
– One będą chorować albo w dzieciństwie, albo już jako ludzie dorośli – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska.
– Obserwujemy spadek zaufania do szczepień – zaznaczyła dr n. med. Ilona Małecka.
– Co paradoksalne, moim zdaniem pandemia nam nie pomogła, a wręcz zaostrzyła w pewnych środowiskach retorykę antyszczepionkową. Naszym zadaniem w tej sytuacji jest więc prowadzenie wyważonego dialogu z rodzicami, by zachęcić ich do korzystania ze szczepień – mówiła.
Eksperci podkreślili, że konieczne jest wprowadzenie do szkół systemowej edukacji prozdrowotnej, obejmującej, obok zagadnień związanych z chorobami cywilizacyjnymi czy zdrowiem rozrodczym również znaczenie szczepień. Pozwoli to również na wyrobienie nawyku realizacji szczepień przypominających u dorosłej populacji – mało kto wie, kiedy należy zdecydować się na szczepienia przypominające i jakie to są szczepienia oraz gdzie można je zrealizować.
Kalendarz szczepień dla dorosłych
Szczepienie nie tylko pozwala zredukować liczbę zgonów i zachorowań, poprawiając jakość życia i przyczyniając się do wydłużenia życia w dobrym stanie zdrowia, ale pozwala też na wyrównywanie nierówności i dynamiczniejszy rozwój społeczno-gospodarczy.
Dlatego też medycyna XXI wieku koncentruje się na zapobieganiu chorobom i tak duża rola jest przypisywana szczepieniom, które w przypadku coraz większej liczby chorób dają szansę na skuteczną profilaktykę. Jednak, by móc je stosować, trzeba wyrobić wśród społeczeństwa nawyk korzystania ze szczepionek.
Przyniesie to wymierne korzyści również dla systemu. Zdrowsza populacja osób w starszym wieku przekłada się na lepszy stosunek osób nieaktywnych ekonomicznie do osób pracujących, a tym samym na większą produktywność. Prowadzi też do wzrostu konsumpcji i aktywności ekonomicznej, a także zwiększenia przychodów podatkowych i zmniejszenia wydatków na ochronę zdrowia, co – jak pokazują bieżące analizy – wyraźnie rekompensuje koszty interwencji.
Jeśli chcemy, by szczepili się również dorośli, musimy odpowiednio edukować także kadry medyczne, które są dla pacjentów najlepszym źródłem informacji. Niestety, wciąż mamy w Polsce problem z tym, by wyegzekwować od przedstawicieli zawodów medycznych to, aby się szczepili.
Nowe szczepienia – nowe szanse
Pojawiają się wciąż kolejne szczepienia przeznaczone dla osób dorosłych, z których dobrodziejstw powinniśmy korzystać.
– Mamy już szczepionkę przeciwko pneumokokom, półpaścowi, za chwilę pojawi się absolutna nowość, szczepionka przeciwko RSV, przeznaczona właśnie dla osób starszych – mówił dr Grzesiowski.
– Już teraz powinniśmy myśleć o tym, jak sprawić, by były cenowo dostępne dla pacjentów. W Polsce szczepienia dla dorosłych są w małym stopniu finansowane, tylko nieliczne mają refundację i jest to obszar, w którym jest jeszcze wiele do zrobienia. Państwo musi zrozumieć, że szczepionka to inwestycja w profilaktykę pierwotną, dająca oszczędności na każdym kolejnym etapie opieki zdrowotnej – dodał.
– Pamiętajmy, że zachorowanie na choroby wieku dziecięcego, ale i inne choroby zakaźne w wieku dojrzałym, niesie ze sobą znacząco wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji, zwiększa ryzyko powikłań i groźnych skutków odległych – podkreśliła dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska.
– Tak jest w przypadku na przykład grypy czy infekcji meningokokowej, przeciwko którym mamy szczepienia. Mamy już również zarejestrowaną szczepionkę przeciwko półpaścowi, który jak wiemy jest chorobą starszych ludzi, rzadko diagnozowaną u dzieci. Powinniśmy zachęcać do korzystania z niej, bo konsekwencje półpaśca są bardzo poważne. Może trwale uszkadzać słuch, wzrok, może prowadzić do zapalenia mózgu, a nawet do zgonu u chorych onkologicznie. Informujmy więc pacjentów o tych nowościach, by mogli skorzystać z tej szansy profilaktyki – podkreśliła Grażyna Cholewińska-Szymańska.
