Nowe wytyczne w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego ►

Optymalizacja stosowania mesalazyny, leczenie podwójne, podawanie budezonidu MMX zamiast steroidów systemowych i poprawa compliance – to tylko kilka z nowych międzynarodowych wytycznych dotyczących postępowania w łagodnym i średnio ciężkim wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, o których powiedziała prof. Grażyna Rydzewska. 

Podczas kongresu Top Medical Trends 2025 prof. dr hab. med. Grażyna Rydzewska z Kliniki Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Państwowego Instytutu Medycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie przybliżyła gastroeneterologom i lekarzom POZ najnowsze międzynarodowe wytyczne postępowania w łagodnym i średnio ciężkim wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.

Poniżej wywiad, pod wideo spisana wypowiedź ekspertki:

– Miałam przyjemność współpracować w grupie kilkunastu ekspertów międzynarodowych opracowujących rekomendacje dla lekarzy gastroenterologów i dla lekarzy POZ w której opracowaliśmy te najnowsze międzynarodowe wytyczne postępowania w łagodnym i średniociężkim wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego. To choroba, z którą styka się każdy z nas – ból brzucha, biegunka, rozpoznanie przy kolonoskopii. I co dalej? Nie do dużego ośrodka i nie do szpitala, bo pacjent często wymaga po prostu postępowania ambulatoryjnego. Jak się okazuje nie tylko w Polsce, ale w całej Europie są problemy – zaczęła prof. Rydzewska.

Po pierwsze, zapominamy o konieczności leczenia podwójnego.

– To znaczy powinniśmy stosować mesalazynę doustnie i doodbytniczo – jeśli jest to postać lewostronna. I oczywiście należy dostosować lek do rodzaju choroby. Jeżeli choroba zajmuje tylko odbyt, to wówczas tylko czopki, jeżeli jest lewostronna to wlewki, jeżeli zajmuje całe jelito możemy dawać tylko mesalazynę doustną. Druga rzecz to zbyt niskie dawki mesalazyny, które przyjmują w większości nasi pacjenci. Bardzo mocno rekomendujemy dawki 4 g – to działa lepiej i szybciej i jest bezpieczne. Rekomendujemy także poprawę tzw. compiance czy adherence czyli współpracy pacjenta. A zyskamy ją szybciej, jeśli damy lek raz na dobę, bo to jest najłatwiej - wystarczy przyjąć lek rano w jednej dawce dobowej. Zależy od preferencji pacjenta czy woli lek w tabletkach czy w granulkach. Raczej rekomendujmy wyższe dawki niż niższe, bo łatwiej jest połknąć mniej niż więcej tabletek. To też poprawia compliance, bo jak się okazało w jednym z badań połowa pacjentów przestała brać lek, ponieważ uznała, że to za dużo tabletek. Zmniejszmy liczbę tabletek dając wyższe dawki – mówiła prof. Grażyna Rydzewska.

Ważne jest też to przesłanie, żeby mesalazynę u pacjenta z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego stosować stale, nawet w remisji. 

– Chory powinien wiedzieć, że będzie musiał brać mesalazynę całe życie. Takie są rekomendacje na dzień dzisiejszy. W remisji możemy stosować mniejsze dawki (2 g), ale u pacjentów z wysokim ryzykiem nawrotu, ciężko chorych raczej stosujemy wyższe dawki także w remisji. Co ważne, mesalazyna działa hemoprewencyjnie, czyli zapobiega nowotworowi jelita grubego – podkreśliła prof. Rydzewska, dodając, że jedna z ostatnich rekomendacji dotyczy szybszego stosowania budezonidu MMX, który jest dedykowany do wrzodziejącego zapalenia jelita grubego a nie stereoidów systemowych, co robimy zbyt szybko, często zapominając o działaniach niepożądanych steroidoterapii terapii.

– Ostatnie przesłanie, za często staramy się robić tym pacjentom endoskopię. Nie ma takiej potrzeby. Kontrolujmy przebieg choroby kalprotektyną. Po pierwszej dobrej diagnozie badanie kalprotektyny i kontrola samopoczucia pacjenta wystarczy. Kolonoskopię zostawmy sobie po roku leczenia do kontroli lub też jako screening onkologiczny. Przypominam, że u pacjenta z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego screening onkologiczny, kolonoskopia dopiero po 8 latach choroby – podsumowała.

Przeczytaj także: „Dzięki nowym lekom biologicznym możemy lepiej zindywidualizować terapie”.