Polska straciła odporność populacyjną na odrę?

– Ze względu na zróżnicowanie poziomu szczepień w różnych województwach rzeczywiście jest tak, że w pewnych regionach występują ogniska odry – powiedziała minister zdrowia Izabela Leszczyna, odnosząc się do doniesień o utracie odporności zbiorowiskowej przeciwko tej chorobie w Polsce.   

W rozmowie w TVN24 szefowa resortu zdrowia przekazała, że rozmawiała z konsultant ds. epidemiologii prof. Iwoną Paradowską-Stankiewicz na temat wyszczepialności na odrę i odporności populacyjnej. 

Według danych UNICEF, w 2022 roku 91 procent dzieci otrzymało pierwszą dawkę szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce, a drugą – 77 procent. Jest to poniżej progu, który gwarantuje odporność populacyjną.

– Pani profesor przygotowała wyjaśnienie, notatkę. Ze względu na zróżnicowanie poziomu szczepień w różnych województwach rzeczywiście jest tak, że w pewnych regionaach występują ogniska odry – poinformowała Izabela Leszczyna.

Minister zdrowia została również zapytana o statystyki dotyczące zachorowań na odrę.

– Od początku roku do 15 lipca mieliśmy ponad 220 zachorowań na odrę, z czego około 100 to było województwo mazowieckie, a ponad 70 – dolnośląskie. Staramy się teraz, szczególnie tam, gdzie mamy mało szczepień, pracować – przekazała.

Szef GIS ma pewien plan
Szefowa resortu poinformowała, że 19 lipca spotkała się z głównym inspektorem sanitarnym dr. Pawłem Grzesiowskim. 

– Doktor Grzesiowski ma pewien plan docierania do rodziców, którzy nie zaszczepili dzieci, ale uwaga – nie po to, żeby nakładać na nich mandat, tylko po to, żebyśmy wyjaśniali im, jak ważne jest szczepienie dla zdrowia naszego i dzieci, dla naszego zdrowia populacyjnego – dodała Izabela Leszczyna.

Mandatem w nieszczepiącego rodzica W 2023 r. odnotowano ponad 87 tys. odmów zaszczepień dzieci – są jednak plany, by ograniczyć problem nieszczepienia. Będą mandaty.

Leszczyna zapytana o brak bazy danych, która mogłaby pozwolić na docieranie do rodziców, odpowiedziała, że jest wiele zaszłości w systemie ochrony zdrowia po poprzednikach, jeśli chodzi o digitalizację i elektronizację.

– Rozmawialiśmy z głównym inspektoratem sanitarnym m.in. o elektronicznej karcie szczepień i nad taką Centrum e-Zdrowia będzie pracowało – poinformowała.

Wolę mandat niż grzywnę
Minister zdrowia przypomniała, że jej resort wspólnie z Ministerstwem Edukacji i Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wysłał do wszystkich żłobków, przedszkoli i szkół informację o szczepieniach i prośbę do podmiotów leczniczych o dodatkowe szczepienia i akcję informacyjną.

– System grzywien jest niewydolny. Gdybym miała rekomendować, to wolę mandat niż grzywnę – w ostateczności i po wykorzystaniu wielu innych instrumentów, które mamy. Przede wszystkim edukacja, przekonywanie ludzi. Naprawdę rodzice, którzy nie szczepią dzieci, nie zawsze są antyszczepionkowcami, wynika to z bardzo różnych powodów – powiedziała Izabela Leszczyna.

Spada liczba szczepień przeciwko chorobom zakaźnym
W 2023 r. odnotowano w Polsce ponad 87 tys. odmów zaszczepienia dziecka. Mniejsza liczba szczepień przeciwko chorobom zakaźnym spowodowała, że w pierwszym półroczu tego roku było ponad dziesięciokrotnie więcej zachorowań na odrę niż w tym samym okresie 2023 r.

2023 r. był rekordowy pod względem liczby uchyleń od szczepień obowiązkowych. W ostatnich dwudziestu latach, czyli odkąd państwo gromadziło dane na temat odmów, skala zjawiska wzrosła niemal trzydziestokrotnie. W 2003 r. zanotowano 3077 odmów przyjęcia obowiązkowej szczepionki, a w 2023 r. – 87 344 – wynika z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Od 2017 r. liczby te rosną skokowo. Każdego roku jest około 10 tys. odmów więcej.

Przeczytaj także: „Obawiam się polityki w zdrowiu”.