Tabletka „dzień po” – projekt rozporządzenia

Od 1 maja ma zacząć obowiązywać rozporządzenie ministra zdrowia, z którego wynika możliwość zakupu tabletek „dzień po” bez recepty przez kobiety od piętnastego roku życia – po przeprowadzeniu stosownego wywiadu w aptekach. Projekt w tej sprawie jest konsultowany.

Chodzi o projekt rozporządzenia w sprawie programu pilotażowego opieki farmaceuty sprawowanej nad pacjentem w zakresie zdrowia reprodukcyjnego. Zakłada on dostęp do antykoncepcji awaryjnej, czyli tzw. pigułek dzień po, mających w swoim składzie octan uliprystalu – po przeprowadzeniu stosownego wywiadu. Ma to umożliwić szybką interwencję minimalizującą ryzyko powikłań zdrowotnych związanych z niezamierzonym wystąpieniem ciąży.

Zgodnie z projektem wywiad będzie obejmować ustalenie przyczyny zasadności wydania produktu leczniczego, omówienie zasad wykonywania badań służących samokontroli i interpretacji wyników badań uzyskiwanych za pomocą wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro pozwalających na rozpoznanie ciąży, rozmowę o zasadach wykonywania badań służących samokontroli i interpretacji wyników badań uzyskiwanych za pomocą wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro służących do rozpoznawania chorób układu urogenitalnego u kobiet i mężczyzn, opisanie zasad farmakoterapii w okresie ciąży albo połogu oraz pouczenie dotyczące zasadności objęcia leczeniem w podstawowej opiece zdrowotnej, ambulatoryjnej opiece specjalistycznej lub leczeniem szpitalnym, w zależności od rozpoznanego problemu zdrowotnego.

Po przeprowadzeniu wywiadu, na podstawie informacji z niego uzyskanych oraz aktualnej wiedzy medycznej, jeśli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta, polegającym na ryzyku wystąpienia nieplanowanej ciąży, wystawiona zostaje recepta farmaceutyczna.

Programem pilotażowym zostają objęci pacjenci z ukończonym piętnastym rokiem życia w dniu zgłoszenia się do apteki, która przystąpi do programu. W przypadku wątpliwości w zakresie wieku pacjenta farmaceuta weryfikuje go na podstawie dokumentu ze zdjęciem i datą urodzenia.

Pacjent może skorzystać z programu pilotażowego nie częściej niż co 30 dni.

Zgodnie z projektem rozporządzenia realizatorem programu jest apteka, która ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizację programu pilotażowego. Ponadto w aptece biorącej udział w programie musi znajdować się miejsce, w którym farmaceuta będzie mógł przeprowadzić wywiad z pacjentem w sposób zapewniający poszanowanie jego praw oraz bezpieczeństwo przekazywanych przez niego informacji.

Czynności będzie przeprowadzać zatrudniony w aptece farmaceuta, który posiada prawo wykonywania zawodu i tytuł zawodowy magistra farmacji. W projekcie jest również wymóg co najmniej rocznej praktyki w zawodzie farmaceuty.

Realizacja pilotażu zostanie sfinansowana z Narodowego Funduszu Zdrowia, który będzie odpowiedzialny za jego wdrożenie, monitorowanie oraz późniejszą ewaluację.

Resort proponuje, by koszt przeprowadzenia u pacjenta wywiadu (którego rezultatem może, ale nie musi być, wystawienie recepty farmaceutycznej na środek antykoncepcji awaryjnej) miał wysokość 50 zł. Biorąc pod uwagę tę kwotę oraz dane na temat skali realizacji w ostatnich latach produktów leczniczych będących środkami tej antykoncepcji, roczny koszt programu oszacowano na 12,5–15 mln zł.

Pilotaż obejmuje dwa etapy.

Pierwszy z nich – etap realizacji – potrwa od dnia obowiązywania rozporządzenia (1 maja 2024 r.) do 30 czerwca 2026 r.

Drugi etap – ewaluacyjny – planowo będzie trwać od 1 czerwca do 31 lipca 2025 r. w zakresie ewaluacji etapu wdrożenia programu pilotażowego w pierwszym roku jego funkcjonowania. A później od 1 sierpnia 2026 r. do dnia zakończenia programu pilotażowego – w zakresie całościowej oceny programu.

Celem programu pilotażowego jest poprawa stanu dostępności pacjentów do nowoczesnych metod antykoncepcji awaryjnej oraz zapewnienie opieki farmaceuty w aptece nad pacjentem w zakresie zdrowia reprodukcyjnego wraz z oceną efektywności związanych z tym działań, w szczególności wobec pacjentów pomiędzy piętnastym a osiemnastym rokiem życia.

Udostępniamy projekt.

Uwagi do projektu – w wersji edytowalnej – można wysyłać na adres: [e-mail] – do 14 dni od otrzymania pisma w sprawie dokumentu.

Przeczytaj także: „Użył wieku jako pretekstu, aby uderzyć w kobiety”.