Więcej centrów zdrowia psychicznego ►

Do końca roku 129 centrów zdrowia psychicznego ma organizować kompleksową opiekę nad pacjentami. Pilotaż będzie rozszerzany, by ostatecznie stać się częścią systemu ochrony zdrowia do 2027 r. i udzielać pomocy potrzebującym w 300 podmiotach.

Centra zdrowia psychicznego to miejsca, w których można dostać natychmiastowe, bezpłatne wsparcie przez całą dobę – bez skierowania i zapisywania się na wizyty. Wprowadzono je programem pilotażowym w 2018 roku, aby przetestować rozwiązanie kompleksowych i ciągłych świadczeń dla pacjentów. Pilotaż to forma upowszechnienia opieki opartej na modelu psychiatrii środowiskowej i stanowi element realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego – potrwa do 31 grudnia 2024 r.

Jak przedstawicielka programu ocenia jego realizację, czym on jest i co wydarzy się po 2024 roku?

O tym w „Menedżerze Zdrowia” opowiada Katarzyna Szczerbowska, rzeczniczka Biura do spraw Pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.

Wypowiedź ekspertki do obejrzenia poniżej.

– Pilotaż będzie się rozszerzać. Aktualnie działa w nim 86 centrów. Do końca roku 129 podmiotów będzie organizować kompleksową opiekę nad pacjentami. Program udowodnił, jak skuteczne i potrzebne jest leczenie w centrach – mówi rzeczniczka, dodając, że „129 centrów oznacza objęcie wsparciem 52,45 proc. populacji powyżej 18. roku życia, czyli łącznie 16 373 505 osób”.

– Pomoc w centrach dostosowana jest do potrzeb każdego pacjenta. Może obejmować wizyty w poradni, pobyt na oddziale dziennym lub całodobowym, wsparcie zespołu leczenia środowiskowego, który odwiedza pacjenta w domu, by pomagać jemu i jego rodzinie, oraz psychoterapię – indywidualną lub grupową. Indywidualny plan leczenia opracowują specjaliści na podstawie kontaktu z osobą doświadczającą kryzysu psychicznego – wyjaśnia.

Katarzyna Szczerbowska ocenia, że „centra zdrowia psychicznego to zupełnie nowe podejście do tzw. odpowiedzialności terytorialnej”.

– Jednostki działające w danym obszarze uzyskują z Narodowego Funduszu Zdrowia pieniądze, które są wydawane na realizację kompleksowych świadczeń dla wszystkich mieszkańców, ale wydatki można elastycznie kształtować w zależności od potrzeb pacjentów związanych z zapoczątkowaniem procesu zdrowienia – mówi.

– Nowe podejście, optymalizacja, zwiększenie dostępności jest kluczowym elementem testowanego modelu – podkreśla, dodając, że „to odejście od leczenia izolacyjnego do środowiskowego, które obejmuje wsparcie pacjenta, ale też jego najbliższego otoczenia, oraz to, że leczenie odbywa się blisko domu osoby w kryzysie”. – To ogromny postęp w polskiej psychiatrii, który umożliwia nie tylko zdrowienie, lecz także pozostanie w zdrowiu, odbudowę więzi emocjonalnych i funkcjonowanie w społeczności – zaznacza ekspertka.

W placówkach istnieje możliwość skorzystania z dodatkowych działań terapeutycznych, takich jak oparcie społeczne, doradztwo zawodowe i prawne.

– Koncentrujemy się na profilaktyce, edukacji z zakresu zdrowia psychicznego, dlatego organizujemy w centrach wydarzenia, szkolenia, festyny, aktywność fizyczną na świeżym powietrzu, konkursy plastyczne i porady żywieniowe – mówi.

Co dalej z pilotażem?

– Plan jest taki, aby centra zdrowia psychicznego były elementem systemu opieki zdrowotnej. Nie zdążymy tego zrobić w tym roku, bo konieczne jest powstanie ustawy, w której opisany będzie model funkcjonowania tej formy opieki psychiatrycznej. Z tego powodu pilotaż przedłużono do czasu powstania odpowiednich zapisów legislacyjnych. Do końca 2027 roku programem powinni być objęci wszyscy mieszkańcy Polski – podsumowuje Katarzyna Szczerbowska.

W chwili nagrywania wypowiedzi, to jest 25 października, liczba centrów wynosiła 86. 27 października było już ich 91.

Lista funkcjonujących centrów – a także zasady ich działania – znajduje się na stronie: www.czp.org.pl.