Genetyczne i poza-genetyczne czynniki rozwoju zaparć u chorych na nowotwory leczonych opioidami
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 03.08.2015
Źródło: Laugsand EA i wsp. Acta Anaesthesiol Scand. Opublikowano online 5 maja 2015. doi: 10.1111/aas.12521
Celem badani była analiza różnic dotyczących zaparć pomiędzy poszczególnymi chorymi leczonymi opioidami z powodu bólu nowotworowego i określnie ich potencjalnego związku z czynnikami genetycznymi i poza-genetycznymi
Do badania włączono chorych na choroby nowotworowe otrzymujących opioidy w 17 ośrodkach w 11 krajach europejskich. Nasilenie zaparć odnotowano u 1568 chorych przy użyciu 4-punktowej bezwzględnej skali. Czynniki poza-genetyczne włączono jako współzmienne do stratyfikowanej analizy regresji, badającej związek pomiędzy zaparciami a 75 rodzajami polimorfizmów pojedynczych nukleotydów (single-nucleotide polymorphism - SNP) w obrębie 15 genów, mogących mieć związek ze szlakami sygnałowymi związanymi z działaniem opioidów lub występowaniem zaparć (HTR3E, HTR4, HTR2A, TPH1, ADRA2A, CHRM3, TACR1, CCKAR, KIT, ARRB2, GHRL, ABCB1, COMT, OPRM1 i OPRD1).
Poza-genetyczne czynniki statystycznie istotnie związane z zaparciami obejmowały rodzaj leku przeczyszczającego, mobilność chorego oraz miejsce sprawowania opieki w odniesieniu do chorych otrzymujących leki przeczyszczające (N=806), a także stan ogólny w skali Karnofsky’ego oraz obecność przerzutów u chorych nieotrzymujących leków przeczyszczających (N=762) (p <0,01). Wiek, płeć, wskaźnik masy ciała (BMI), rozpoznanie nowotworu, a także czas stosowania, dawka i rodzaj opioidów nie wpływały na różnice dotyczące zaparć pomiędzy poszczególnymi chorymi. Analizując SNP, wykazano związek z zaparciami w odniesieniu do 5 z nich: rs1800532 w TPH1, rs1799971 w OPRM1, rs4437575 w ABCB1, rs10802789 w CHRM3 i rs2020917 w COMT (p <0,01).
Podsumowując: rodzaj leku przeczyszczającego, mobilność chorego, hospitalizacje, stan ogólny wg skali Karnofsky’ego, obecność przerzutów oraz polimorfizm w obrębie pojedynczych nukleotydów w obrębie genów TPH1, OPRM1, ABCB1, CHRM3 i COMT mogą mieć związek ze zmiennością zaparć u poszczególnych chorych na nowotwory leczonych opioidami. Wiedza na temat tych czynników może pomóc w opracowaniu nowych sposobów leczenia oraz określania tych chorych, którzy wymagają bardziej zindywidualizowanego podejścia terapeutycznego.
Poza-genetyczne czynniki statystycznie istotnie związane z zaparciami obejmowały rodzaj leku przeczyszczającego, mobilność chorego oraz miejsce sprawowania opieki w odniesieniu do chorych otrzymujących leki przeczyszczające (N=806), a także stan ogólny w skali Karnofsky’ego oraz obecność przerzutów u chorych nieotrzymujących leków przeczyszczających (N=762) (p <0,01). Wiek, płeć, wskaźnik masy ciała (BMI), rozpoznanie nowotworu, a także czas stosowania, dawka i rodzaj opioidów nie wpływały na różnice dotyczące zaparć pomiędzy poszczególnymi chorymi. Analizując SNP, wykazano związek z zaparciami w odniesieniu do 5 z nich: rs1800532 w TPH1, rs1799971 w OPRM1, rs4437575 w ABCB1, rs10802789 w CHRM3 i rs2020917 w COMT (p <0,01).
Podsumowując: rodzaj leku przeczyszczającego, mobilność chorego, hospitalizacje, stan ogólny wg skali Karnofsky’ego, obecność przerzutów oraz polimorfizm w obrębie pojedynczych nukleotydów w obrębie genów TPH1, OPRM1, ABCB1, CHRM3 i COMT mogą mieć związek ze zmiennością zaparć u poszczególnych chorych na nowotwory leczonych opioidami. Wiedza na temat tych czynników może pomóc w opracowaniu nowych sposobów leczenia oraz określania tych chorych, którzy wymagają bardziej zindywidualizowanego podejścia terapeutycznego.
