Nowa, skuteczna metoda leczenia czerniaka

Badania wykazały, że skojarzenie lenwantynibu z pembrolizumabem jest skuteczne i bezpieczne u chorych na czerniaka opornych na inhibitory osi PD-1/PD-L1. Leczenie to przynosi efekty niezależnie od charakterystyki chorego czy liczby wcześniejszych terapii.

Do badania klinicznego II fazy LEAP-004 włączono chorych na nieresekcyjnego czerniaka złośliwego w stopniu zaawansowania III lub IV, u których progresję choroby według kryteriów iRECIST stwierdzono w ciągu 12 tygodni od zakończenia leczenia anty-PD-1 lub anty-PD-L1 w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami. Badania wskazują, że lenwatynib pomaga zmienić mikrośrodowisko poprzez hamowanie VEGFR oraz FGFR. Na modelach mysich wykazano znacznie większą skuteczność lenwatynibu w skojarzeniu z pembrolizumabem niż obu tych cząsteczek osobno.

Badanie kliniczne LEAP-004 zostało przeprowadzone w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa skojarzenia lenwatynibu i pembrolizumabu u chorych na czerniaka. Chorzy w III lub IV stopniu zaawansowania, u których progresję choroby stwierdzono w ciągu 12 tygodni od zakończenia leczenia anty-PD-1 lub anty-PD-L1, otrzymali lenwatynib doustnie w dawce 20 mg na dobę w skojarzeniu z pembrolizumabem w dawce 200 mg dożylnie co 3 tygodnie. Pembrolizumab stosowano do progresji choroby, nieakceptowalnej toksyczności lub maksymalnie do 35 podań. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania był odsetek obiektywnych odpowiedzi na leczenie (objective response rate – ORR). Do badania włączono 103 chorych. Mediana czasu obserwacji wynosiła 15,3 miesiąca.

W populacji badanej ORR wynosił 21,4% (95% CI: 13,9–30,5). U 2,9% chorych stwierdzono całkowitą odpowiedź na leczenie, a u 18,4% odpowiedź częściową. Mediana czasu odpowiedzi na leczenie wynosiła 8,3 miesiąca. U chorych, u których wcześniej stosowano skojarzenie inhibitorów PD-1 z anty-CTLA-4, ORR wynosił 33,3%. Mediana czasu wolnego od progresji choroby (progression free survival – PFS) w całej grupie badanej wynosiła 4,2 miesiąca, a czas przeżycia całkowitego (overall survival – OS) 14 miesięcy. Działania niepożądane związane z leczeniem w stopniu 3–5 odnotowano u 45,6% chorych, nadciśnienie tętnicze występowało u 21,4% chorych.

Obecnie toczy się badanie kliniczne fazy III LEAP-003 porównujące skuteczność i bezpieczeństwo lenwatynibu w skojarzeniu z pembrolizumabem ze skojarzeniem pembrolizumabu z placebo w pierwszej linii leczenia chorych na czerniaka złośliwego. W celu określenia możliwych korzyści z kontynuacji leczenia anty-PD-L1 zastosowano ścisłą definicję progresji choroby: musiała ona zostać stwierdzona zgodnie z kryteriami iRECIST (potwierdzona po 4 tygodniach) i wystąpić po co najmniej dwóch dawkach leku immunokompetentnego. Odpowiedzi na leczenie obserwowano w prawie wszystkich podgrupach chorych, w tym z progresją stwierdzoną podczas leczenia skojarzonego anty-CTLA-4 i anty-PD-L1. U tych chorych ORR wynosił 33,3%. Jedyną grupą, w której nie uzyskano odpowiedzi na leczenie, byli chorzy poddani wcześniej monoterapii anty-CTLA-4.

Opracowanie dr n. med. Katarzyna Stencel