123RF
Radioterapia stereotaktyczna mięsaków tkanek miękkich i kości – wyniki badań polskich naukowców
Redaktor: Monika Stelmach
Data: 12.05.2022
Źródło: Bartosz Spławski, „https://doi.org/10.1177/17588359211070646”
Część pacjentów z miejscowo zaawansowanymi lub przerzutowymi mięsakami tkanek miękkich i kości może odnieść korzyści z intensywnego leczenia miejscowego, takiego jak radioterapia stereotaktyczna (stereotactic radiotherapy – SRT) – wynika z badań polskich naukowców opublikowanych na łamach „Therapeutic Advances in Medical Oncology”.
Mięsaki tkanek miękkich i kości (soft tissue and bone sarcomas – STBS) to niejednorodna grupa rzadkich nowotworów, które wymagają wielodyscyplinarnego leczenia w ośrodkach onkologicznych o najwyższej referencyjności. Ze względu na sposób przerzutowania drogą krwi najczęstszym miejscem przerzutów odległych są płuca. W praktyce jednak STBS mogą powodować przerzuty do dowolnej części ciała. W przeszłości jedynym sposobem leczenia choroby nieresekcyjnej lub przerzutowej była terapia systemowa uzupełniona paliatywną radioterapią.
Wybrani pacjenci z miejscowo zaawansowanymi lub przerzutowymi mięsakami tkanek miękkich i kości mogą odnieść korzyści z intensywnego leczenia miejscowego, takiego jak radioterapia stereotaktyczna (stereotactic radiotherapy – SRT). Prezentowane badanie miało na celu podsumowanie wykorzystania i wyników SRT w leczeniu STBS oraz identyfikację czynników predykcyjnych dla progresji choroby i przeżycia całkowitego pacjentów.
Żeby ocenić założone hipotezy, przeanalizowano statystyki dotyczące stosowania, bezpieczeństwa i skuteczności radioterapii stereotaktycznej u pacjentów z STBS oraz podjęto próbę zidentyfikowania czynników predykcyjnych związanych z chorobą i prowadzonym leczeniem dla progresji i przeżycia w postaci czasu do lokalnej progresji (time to local progression – TTLP), przeżycia bez progresji miejscowej (local progression-free survival – LPFS), czasu do progresji (time to progression – TTP), przeżycia bez progresji (progression-free survival – PFS) i przeżycia całkowitego (overall survival – OS).
Zidentyfikowano i przeanalizowano dane 141 pacjentów, którzy przeszli 233 cykle radioterapii stereotaktycznej. Mediana czasu obserwacji wyniosła 21 miesięcy. Progresja miejscowa wystąpiła u 15 pacjentów po 19 cyklach SRT, natomiast progresję odległą obserwowano u 91 pacjentów po 163 cyklach SRT. Radioterapia stereotaktyczna przerzutów do płuc była predyktorem dla lepszego TTLP i LPFS (odpowiednio HR = 0,12, p = 0,007 i HR = 0,42, p = 0,002). Mięsak kości (HR dla TTLP = 3,18, p = 0,043; HR dla LPFS = 1,99, p = 0,028) i niższa podana dawka radioterapii (HR dla TTLP = 0,98, p = 0,007; HR dla LPFS = 0,99, p = 0,012) były czynnikami predykcyjnymi gorszej kontroli lokalnej wyrażonej w TTLP i LPFS. Radioterapia stereotaktyczna w chorobie oligometastatycznej (HR = 0,46, p = 0,021) oraz w przypadku przerzutów do płuc (HR = 0,55, p = 0,046) była czynnikiem predykcyjnym dla lepszego OS. Natomiast rozpoznanie mięsaka kości (HR = 2,05, p = 0,029) było predyktorem gorszego OS.
Powyższa analiza dowodzi, że radioterapia stereotaktyczna zapewnia dobrą kontrolę miejscową u pacjentów z STBS bez znaczącej toksyczności. Największe korzyści z SRT odnoszą pacjenci z chorobą oligometastatyczną, przerzutami do płuc i mięsakami tkanek miękkich. Eskalacja dawki umiarkowanie poprawia kontrolę miejscową, ale nie przekłada się to na lepsze przeżycie.
Opracowanie: dr n. med. Bartosz Spławski
Wybrani pacjenci z miejscowo zaawansowanymi lub przerzutowymi mięsakami tkanek miękkich i kości mogą odnieść korzyści z intensywnego leczenia miejscowego, takiego jak radioterapia stereotaktyczna (stereotactic radiotherapy – SRT). Prezentowane badanie miało na celu podsumowanie wykorzystania i wyników SRT w leczeniu STBS oraz identyfikację czynników predykcyjnych dla progresji choroby i przeżycia całkowitego pacjentów.
Żeby ocenić założone hipotezy, przeanalizowano statystyki dotyczące stosowania, bezpieczeństwa i skuteczności radioterapii stereotaktycznej u pacjentów z STBS oraz podjęto próbę zidentyfikowania czynników predykcyjnych związanych z chorobą i prowadzonym leczeniem dla progresji i przeżycia w postaci czasu do lokalnej progresji (time to local progression – TTLP), przeżycia bez progresji miejscowej (local progression-free survival – LPFS), czasu do progresji (time to progression – TTP), przeżycia bez progresji (progression-free survival – PFS) i przeżycia całkowitego (overall survival – OS).
Zidentyfikowano i przeanalizowano dane 141 pacjentów, którzy przeszli 233 cykle radioterapii stereotaktycznej. Mediana czasu obserwacji wyniosła 21 miesięcy. Progresja miejscowa wystąpiła u 15 pacjentów po 19 cyklach SRT, natomiast progresję odległą obserwowano u 91 pacjentów po 163 cyklach SRT. Radioterapia stereotaktyczna przerzutów do płuc była predyktorem dla lepszego TTLP i LPFS (odpowiednio HR = 0,12, p = 0,007 i HR = 0,42, p = 0,002). Mięsak kości (HR dla TTLP = 3,18, p = 0,043; HR dla LPFS = 1,99, p = 0,028) i niższa podana dawka radioterapii (HR dla TTLP = 0,98, p = 0,007; HR dla LPFS = 0,99, p = 0,012) były czynnikami predykcyjnymi gorszej kontroli lokalnej wyrażonej w TTLP i LPFS. Radioterapia stereotaktyczna w chorobie oligometastatycznej (HR = 0,46, p = 0,021) oraz w przypadku przerzutów do płuc (HR = 0,55, p = 0,046) była czynnikiem predykcyjnym dla lepszego OS. Natomiast rozpoznanie mięsaka kości (HR = 2,05, p = 0,029) było predyktorem gorszego OS.
Powyższa analiza dowodzi, że radioterapia stereotaktyczna zapewnia dobrą kontrolę miejscową u pacjentów z STBS bez znaczącej toksyczności. Największe korzyści z SRT odnoszą pacjenci z chorobą oligometastatyczną, przerzutami do płuc i mięsakami tkanek miękkich. Eskalacja dawki umiarkowanie poprawia kontrolę miejscową, ale nie przekłada się to na lepsze przeżycie.
Opracowanie: dr n. med. Bartosz Spławski
