Rola krążących komórek nowotworowych w przewidywaniu odpowiedzi na leczenie docetakselem u chorych na raka prostaty opornego na kastrację.
Autor: Małgosia Michalak
Data: 14.04.2014
Źródło: Goldkorn A et al. „Circulating Tumor Cell Counts Are Prognostic of Overall Survival in SWOG S0421: A Phase III Trial of Docetaxel With or Without Atrasentan for Metastatic Castration-Resistant Prostate Cancer” J Clin Oncol 32:1136-1142.
Krążące komórki nowotworowe (CTC, circulating tumor cells) potwierdziły swoją wartość jako czynnika prognostycznego i predykcyjnego u chorych na przerzutowego raka jelita grubego, raka piersi i opornego na kastrację przerzutowego raka prostaty (mCRPC, metastatic Castration Resistant Prostate Cancer).
W leczeniu mCRPC stwierdzono, że wyjściowy poziom 5 lub więcej CTC w 7,5 ml krwi chorego wiązał się z krótszym średnim przeżyciem, a poziom niższy niż 5 CTC był związany z wydłużeniem przeżycia. Potwierdzono tą zależność w trakcie leczenia mCRPC szeregiem leków w pierwszej linii, jak również hormonoterapii drugiej linii. Jednakże nie potwierdzono dotąd wartości CTC w leczeniu mCRPC docetakselem, co jest obecnie jedną z najczęstszych metod leczenia.
Wartość prognostyczną CTC u chorych na opornego na kastrację raka prostaty oceniono w badaniu SWOG 0421 porównującym skuteczność docetakselu z prednizonem w połączeniu z atrasentanem (antagonista receptora dla endoteliny 1) lub z placebo. Chorzy otrzymywali docetaksel w dawce 75 mg/m2 iv co 3 tygodnie oraz prednizon doustnie. Spośród 400 chorych biorących udział w badaniu uzyskano 238 próbek krwi przed rozpoczęciem leczenia i 232 próbki w 21 dniu terapii. Ponieważ w badaniu nie wykazano różnic pomiędzy dwoma ramionami badawczymi uznano, że leczenie atrasentanem nie ma wpływu na analizowane dane.
Średnia liczba CTC w dniu 0 wyniosła 5 komórek na 7,5 ml. Chorzy z wyższą niż 5 komórek wartością CTC wykazywali wyższy poziom PSA, niższy poziom hemoglobiny, silniejsze bóle kostne, więcej przerzutów w wątrobie i wyższy poziom fosfatazy alkalicznej. Wyjściowy poziom CTC był istotnie związany z odpowiedzią w zakresie poziomu PSA i odpowiedzią według kryteriów RECIST. Spadek poziomu PSA uzyskano u 63% chorych z CTC niższym niż 5 komórek/7,5 ml w porównaniu do 44% chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5ml (p=0,01). Obiektywną odpowiedź wg kryteriów RECIST uzyskano u 31% chorych z CTC < 5 komórek/7,5ml i u 14% w grupie chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5ml (p=0,05). Mediana przeżycia całkowitego wyniosła 26 miesięcy w grupie chorych z CTC < 5 komórek/7,5ml w dniu 0 i 13 miesięcy w grupie chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5m. Stwierdzono również, że wzrost ilości CTC pomiędzy 0 i 21 dniem leczenia wiąże się z krótszym przeżyciem całkowitym (p=0,041).
Poziom CTC przed rozpoczęciem leczenia jest czynnikiem prognostycznym przeżycia całkowitego, a wzrost poziomu CTC w ciągu pierwszych 3 tygodni związany ze skróceniem przeżycia całkowitego chorych pozwala potencjalnie wcześniej zmienić i zoptymalizować leczenie.
Wartość prognostyczną CTC u chorych na opornego na kastrację raka prostaty oceniono w badaniu SWOG 0421 porównującym skuteczność docetakselu z prednizonem w połączeniu z atrasentanem (antagonista receptora dla endoteliny 1) lub z placebo. Chorzy otrzymywali docetaksel w dawce 75 mg/m2 iv co 3 tygodnie oraz prednizon doustnie. Spośród 400 chorych biorących udział w badaniu uzyskano 238 próbek krwi przed rozpoczęciem leczenia i 232 próbki w 21 dniu terapii. Ponieważ w badaniu nie wykazano różnic pomiędzy dwoma ramionami badawczymi uznano, że leczenie atrasentanem nie ma wpływu na analizowane dane.
Średnia liczba CTC w dniu 0 wyniosła 5 komórek na 7,5 ml. Chorzy z wyższą niż 5 komórek wartością CTC wykazywali wyższy poziom PSA, niższy poziom hemoglobiny, silniejsze bóle kostne, więcej przerzutów w wątrobie i wyższy poziom fosfatazy alkalicznej. Wyjściowy poziom CTC był istotnie związany z odpowiedzią w zakresie poziomu PSA i odpowiedzią według kryteriów RECIST. Spadek poziomu PSA uzyskano u 63% chorych z CTC niższym niż 5 komórek/7,5 ml w porównaniu do 44% chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5ml (p=0,01). Obiektywną odpowiedź wg kryteriów RECIST uzyskano u 31% chorych z CTC < 5 komórek/7,5ml i u 14% w grupie chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5ml (p=0,05). Mediana przeżycia całkowitego wyniosła 26 miesięcy w grupie chorych z CTC < 5 komórek/7,5ml w dniu 0 i 13 miesięcy w grupie chorych z CTC ≥ 5 komórek/7,5m. Stwierdzono również, że wzrost ilości CTC pomiędzy 0 i 21 dniem leczenia wiąże się z krótszym przeżyciem całkowitym (p=0,041).
Poziom CTC przed rozpoczęciem leczenia jest czynnikiem prognostycznym przeżycia całkowitego, a wzrost poziomu CTC w ciągu pierwszych 3 tygodni związany ze skróceniem przeżycia całkowitego chorych pozwala potencjalnie wcześniej zmienić i zoptymalizować leczenie.