EDM poprawi jakość i efektywność leczenia

– Ponad rok temu zaczęła obowiązywać wymiana elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM). Aby rozwiązanie to przyniosło wymierne korzyści dla pacjentów i personelu medycznego, niezbędne jest wdrożenie go przez wszystkie podmioty medyczne. Tylko w taki sposób osiągniemy optymalizację procesu diagnostyczno-terapeutycznego poprzez sprawny dostęp do ustandaryzowanej i kompleksowej dokumentacji medycznej pacjentów – mówi Paweł Kikosicki, dyrektor Centrum e-Zdrowia.

Jakie są główne korzyści z wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej?
– EDM to kolejny duży krok na drodze cyfryzacji zdrowia związany z wdrażaniem e-usług z wykorzystaniem platformy e-zdrowie (P1). Jest on konieczny, by zwiększyć efektywność systemu. Dzięki EDM lekarze i inni pracownicy medyczni mogą wykonywać swoją pracę w bardziej skoordynowany sposób, na podstawie czytelnej i ujednoliconej dokumentacji. Oprócz dotychczasowych informacji o wystawionych e-receptach, e-skierowaniach i zrealizowanych wizytach lekarskich, lekarz ma również, za zgodą pacjenta, dostęp online do wszystkich zdarzeń medycznych. Każdy kontakt pacjenta z systemem ochrony zdrowia jest odnotowany w systemie e-zdrowie (P1) i – co warto podkreślić – niezależnie od tego, czy świadczenie było refundowane przez NFZ, czy prywatnie. Upowszechnienie korzystania z EDM przyczyni się do lepszej profilaktyki i zwiększenia trafności diagnozy, ponieważ lekarze zyskają kompleksowy wgląd w historię leczenia pacjenta. Wszystkie wrażliwe dane będą też lepiej chronione. Jednak, aby osiągnąć taki standard świadczenia usług medycznych, niezbędne jest wdrożenie tego rozwiązania przez wszystkie podmioty medyczne. Równie istotna jest świadomość pacjentów o możliwości udostępniania swoich danych lekarzom, którzy nie mają automatycznego w nie wglądu.

Do jakich informacji lekarze mają dostęp w ramach EDM?
– Elektroniczna dokumentacja medyczna to obecnie ponad 65 mln dokumentów i 386 mln zaraportowanych zdarzeń medycznych. W ramach EDM dostępne są informacje o rozpoznaniu choroby, problemu zdrowotnego lub urazu, wynikach przeprowadzonych badań, przyczynie odmowy przyjęcia do szpitala, udzielonych świadczeniach zdrowotnych oraz ewentualnych zaleceniach – w przypadku odmowy przyjęcia pacjenta do szpitala. EDM zawiera również informacje dla lekarza kierującego świadczeniobiorcę do poradni specjalistycznej lub leczenia szpitalnego o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach, środkach spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobach medycznych, w tym okresie ich stosowania i sposobie dawkowania oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych. Co istotne w codziennej pracy lekarzy, elektroniczna dokumentacja medyczna obejmuje także karty informacyjne z leczenia szpitalnego, opisy badań diagnostycznych oraz wyniki badań laboratoryjnych wraz z opisem.

Jak wygląda proces wymiany EDM i raportowanie zdarzeń medycznych?
– Proces wymiany EDM obejmuje wiele etapów, ale wiele tych czynności odbywa się automatycznie, co ułatwia zadanie i oszczędza czas personelu medycznego. Należy podkreślić, że elektroniczna dokumentacja medyczna nie może istnieć bez raportowanych zdarzeń medycznych, które są funkcjonalnie z nią powiązane. Zdarzenie medyczne jest to każde świadczenie zdrowotne, czyli działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia.

W repozytorium określonej placówki medycznej przechowywana jest konkretna dokumentacja wytworzona przez danego pracownika medycznego. Natomiast do systemu e-zdrowie (P1) trafiają jedynie indeksy EDM. Zawierają one informacje o istnieniu dokumentu i o jego lokalizacji w repozytorium.

W jaki sposób sami pacjenci mogą pomóc w upowszechnianiu dostępu do elektronicznej dokumentacji medycznej?
– Rola pacjenta jest w tym procesie bardzo istotna. Za jego zgodą lekarz lub podmiot medyczny uzyskuje wgląd w EDM wytworzony w innej placówce. Przykładowo, specjalista może dzięki temu uzyskać w szybki sposób informacje pochodzące od lekarza POZ i odwrotnie. Taką zgodę można udzielić na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP), gdzie określa się komu, do jakiego rodzaju informacji i na jaki czas nadaje się dostęp. Do przyznania pracownikowi medycznemu zgody na wgląd w dokumentację medyczną można wykorzystać również aplikację mojeIKP. Po wpisaniu imienia i nazwiska medyka system samodzielnie wyszuka właściwą osobę, a pacjent jedynie określa zakres tej zgody.

A co, jeśli pacjent nie udzielił wcześniej zgody na wgląd w swoją EDM i przychodzi na wizytę bez zebranej dotychczas dokumentacji?
– Lekarz, w trakcie wizyty, może poprosić pacjenta o wyrażenie zgody na dostęp do dokumentacji medycznej. Wówczas lekarz, w swoim systemie gabinetowym, składa odpowiedni wniosek. Następnie pacjent otrzymuje SMS z 4-cyfrowym kodem, który podaje lekarzowi, aby ten wpisał go w swoim systemie gabinetowym. Kluczowe jest jednak, aby na IKP pacjenta był podany numer telefonu kontaktowego, na który przyjdzie wiadomość SMS. Dzięki tej procedurze lekarz uzyskuje na 24 godziny wgląd do EDM pacjenta. To znacząco wpływa na poprawę jakości leczenia.

Warto jednak podkreślić, że automatyczny dostęp do EDM mają lekarze, pielęgniarki i położne podstawowej opieki zdrowotnej, pracownicy medyczni w ramach kontynuacji leczenia oraz osoby, które wytworzyły daną dokumentację. Taki dostęp ma także każdy pracownik ochrony zdrowia w sytuacji zagrożenia życia pacjenta.

Co mogą zrobić sami pracownicy medyczni, by bardziej rozpowszechnić EDM?
– Wdrożenie elektronicznej dokumentacji medycznej to największe i najważniejsze z dotychczasowych wyzwań w procesie cyfryzacji ochrony zdrowia, ponieważ domyka katalog e-usług i pozwala w pełni doświadczyć korzyści z e-zdrowia. Dzięki EDM pracownicy medyczni mogą w dowolnej chwili i niemal w każdym miejscu uzyskać informacje na temat zdrowia danego pacjenta. Dostęp do EDM zmniejsza ryzyko powstania błędu informacyjnego, skraca czas obsługi pacjenta, a w konsekwencji postawienia diagnozy. Wspiera także profilaktykę. W przyszłości pozwoli również na ograniczenie sprawozdawczości do NFZ. Dlatego tak ważne jest jej upowszechnienie. Centrum e-Zdrowia w ramach swoich kompetencji wspiera rozpowszechnienie EDM. Cały czas realizujemy projekt Akademia CeZ, dzięki któremu można skorzystać z bezpłatnego szkolenia z EDM dla profesjonalistów medycznych. Teraz za takie szkolenie lekarz może uzyskać 5 punktów edukacyjnych. Rozwijamy w zakresie EDM także nasze e-usługi, jak np. aplikację gabinet.gov.pl. Edukujemy na szeroką skalę także społeczeństwo. Należy jednak podkreślić, że w budowaniu świadomości pacjentów nieocenioną rolę mają do odegrania również sami pracownicy medyczni.

Przeczytaj także: „Pacjent może udostępnić lekarzowi EDM nawet w trakcie wizyty”.