Ocena częstości występowania chorób autoimmunologicznych u krewnych pierwszego stopnia pacjentów z celiakią
Autor: Andrzej Kordas
Data: 21.07.2015
Źródło: Autoimmune Disease in First-Degree Relatives and Spouses of Individuals With Celiac Disease Emilsson, Louise et al.; Clinical Gastroenterology and Hepatology, Volume 13 , Issue 7 , 1271 - 1277.e2
Krewni pierwszego stopnia pacjentów z celiakią mają podwyższone ryzyko zachorowania na celiakię. Niewiele jest badań informujących na temat wyższego ryzyka rozwoju innych chorób autoimmunologicznych w tej grupie. Louise Emilsson i wsp. zaprojektowali badanie, które miało odpowiedzieć na to pytanie, a wyniki badania opublikowano na łamach Clinical Gastroenterology and Hepatology.
Pacjentów chorujących na celiakię włączono do badania w oparciu o analizę komputerowej bazy danych, biorąc pod uwagę wynik biopsji dwunastnicy lub jelita cienkiego. Jako rozpoznanie celiakii traktowano wynik badania histopatologicznego, w którym stwierdzono zanik kosmków odpowiadający 3 stopniowi zaawansowania celiakii wg Marsha. W analizie uwzględniono dane z 28 ośrodków histopatologii w Szwecji, dotyczące lat 1969 – 2008. Na podstawie wspomnianych wyżej kryteriów do badania zakwalifikowano 29 096 osób z celiakią.
Dane każdego pacjenta z celiakią zestawiono z danymi 5 innych osób, które nie chorowały na celiakię (m.in. pod kątem płci, wieku). Osoby te stanowiły grupę kontrolną badania (n = 144 522). Przy ocenie ryzyka rozwoju chorób autoimmunologicznych u krewnych pierwszego stopnia oraz małżonków pacjentów z celiakią brano pod uwagę takie rozpoznania jak: choroba Crohna, cukrzyca typu 1, niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów, sarkoidoza, toczeń rumieniowaty układowy oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
W czasie obserwacji (mediana 10.8 lat) u 3333 krewnych pierwszego stopnia pacjentów z celiakią (3.9%) oraz u 12 860 krewnych pierwszego stopnia pacjentów z grupy kontrolnej (3.0%) rozpoznano chorobę autoimmunologiczną, inną aniżeli celiakia. Krewni pierwszego stopnia pacjentów chorujących na celiakię mieli wyższe ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych w porównaniu z krewnymi osób, które na celiakię nie chorowały (HR, 1.28; 95% CI 1.23–1.33). Podobna zależność dotyczyła małżonków osób chorych na celiakię (HR, 1.20; 95% CI 1.06–1.35). Najwyższe ryzyko rozpoznania chorób autoimmunologicznych dotyczyło dwóch pierwszych lat obserwacji.
Podsumowując, zarówno krewni pierwszego stopnia jak i małżonkowie osób chorujących na celiakię mają podwyższone ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych innych niż celiakia. Podwyższone ryzyko w tej drugiej grupie, autorzy badania tłumaczą wspólnymi czynnikami środowiskowymi, które mogą odgrywać rolę w patogenezie chorób autoimmunologicznych.
Dane każdego pacjenta z celiakią zestawiono z danymi 5 innych osób, które nie chorowały na celiakię (m.in. pod kątem płci, wieku). Osoby te stanowiły grupę kontrolną badania (n = 144 522). Przy ocenie ryzyka rozwoju chorób autoimmunologicznych u krewnych pierwszego stopnia oraz małżonków pacjentów z celiakią brano pod uwagę takie rozpoznania jak: choroba Crohna, cukrzyca typu 1, niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów, sarkoidoza, toczeń rumieniowaty układowy oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
W czasie obserwacji (mediana 10.8 lat) u 3333 krewnych pierwszego stopnia pacjentów z celiakią (3.9%) oraz u 12 860 krewnych pierwszego stopnia pacjentów z grupy kontrolnej (3.0%) rozpoznano chorobę autoimmunologiczną, inną aniżeli celiakia. Krewni pierwszego stopnia pacjentów chorujących na celiakię mieli wyższe ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych w porównaniu z krewnymi osób, które na celiakię nie chorowały (HR, 1.28; 95% CI 1.23–1.33). Podobna zależność dotyczyła małżonków osób chorych na celiakię (HR, 1.20; 95% CI 1.06–1.35). Najwyższe ryzyko rozpoznania chorób autoimmunologicznych dotyczyło dwóch pierwszych lat obserwacji.
Podsumowując, zarówno krewni pierwszego stopnia jak i małżonkowie osób chorujących na celiakię mają podwyższone ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych innych niż celiakia. Podwyższone ryzyko w tej drugiej grupie, autorzy badania tłumaczą wspólnymi czynnikami środowiskowymi, które mogą odgrywać rolę w patogenezie chorób autoimmunologicznych.