Pamiętaj, zarejestruj swój wzór przemysłowy!
Autor: Wojciech Jankowski
Data: 07.08.2018
Źródło: WJ/Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Działy:
Polecamy
Aktualności
Oprócz odpowiedniej formuły i składu, skuteczna sprzedaż suplementów diety to także odpowiednie działania marketingowe. Oryginalne i rzucające się w oczy opakowanie produktu, wpływające na identyfikację wizualną przez klienta, pozwala na budowanie własnej marki, przekładając się na wzrost sprzedaży. Pamiętaj, zabezpiecz swój wzór przemysłowy, aby uniknąć kopiowania własnych pomysłów przez konkurencję!
Pytanie:
Nasza firma farmaceutyczna wymyśliła innowacyjne opakowania dla produktów typu suplementy, witaminy w tabletkach musujących, które chcemy wprowadzić na rynek. W zasadzie największą uwagę przykuwają właśnie te charakterystyczne opakowania. Czy możemy mieć wyłączność na takie kartoniki? Jeden z naszych wzorów pudełek został już skopiowany przez konkurencję. Czy można coś z tym zrobić, nawet jeśli nie postaraliśmy się o odpowiednią ochronę?
Odpowiedź:
Jeśli opakowanie Państwa produktu jest nowe na rynku, to można postarać się o uzyskanie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Jeżeli konkurent skopiował jeden z już udostępnionych w branży wzorów kartonika, to przysługuje Państwu roszczenie o zaniechanie takich działań i żądanie usunięcia ich skutków z tytułu naruszenia praw do wspólnotowego niezarejestrowanego wzoru przemysłowego albo czynu nieuczciwej konkurencji.
Uzasadnienie:
Na podstawie unijnych przepisów chroniony jest zarówno zarejestrowany jak i niezarejestrowany wzór przemysłowy. Oba rodzaje wzorów, aby podlegały ochronie muszą być nowe i posiadać indywidualny charakter. Chronią one estetyczne, zewnętrzne przedstawienie opakowania. Jednak niezarejestrowany wzór na tle zarejestrowanego wzoru niezależnie od występujących między nimi podobieństw odznacza się szeregiem swoich własnych cech wpływających na sposób i zakres jego ochrony.
Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno polskiego jak i wspólnotowego jest udzielane na 25 lat od daty zgłoszenia. Warunkiem utrzymania ochrony jest prawidłowe wnoszenie opłat za kolejne okresy ochrony (https://www.uprp.pl/wnoszenie-oplat-za-ochrone-wzorow-przemyslowych/Lead05,542,1812,4,index,pl,text/ ; https://euipo.europa.eu/ohimportal/pl/rcd-fees-and-payments ). Zaś czas trwania ochrony z niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego trwa 3 lata począwszy od dnia, w którym został po raz pierwszy udostępniony publicznie, czyli przykładowo od dnia zaprezentowania go np. na konferencji farmaceutycznej i to w dowolnymi miejscu na świecie, o ile była ona powszechnie znany w branży, wykorzystania w katalogu oferowanych produktów farmaceutycznych, czy nawet udostępnienia w Internecie, o ile strona internetowa zawiera znaczniki czasu które pozwolą na ustalenie dokładnej daty ujawnienia.
Ujawnienie niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego ma kluczowe znaczenie dla bytu tego prawa własności przemysłowej. Jego brak powoduje, że nie istnieje również przedmiot ochrony, przedmiotu jego naruszenia, a w konsekwencji nie można uznać za bezprawne działań konkurenta. Przy badaniu ujawnienia wzoru przeprowadza się ogólną ocenę dowodów wskazujących na ten fakt uwzględniając wszystkie istotne okoliczności sprawy. Konieczne są mocne dowody na ujawnienie wcześniejszego wzoru.
Nie ma miejsca ochrona produktu w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy, jeżeli naśladowanie jest wynikiem pracy twórcy, który można uznać, że nie znał wzoru ujawnionego przez właściciela. Tym samym wprowadzony do produktu jakikolwiek element twórczy wobec wzoru potencjalnie naruszanego może wyłączyć możliwość zastosowania ochrony Państwa kartonika w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy. Jest to rezultat przyjęcia koncepcji ochrony produktu w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy jedynie przed jego wiernym skopiowaniem.
Jeśli więc wzór kartonika rzeczywiście został wprowadzony przez Państwa po raz pierwszy na rynek, to w okresie trzech lat od tej daty przysługuje Państwu jako właścicielowi niezarejestrowanego wzoru wyłączne prawo do jego używania i zakazania konkurentowi jego używania, a w szczególności: wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importu, eksportu lub używania produktu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany lub składowanie takiego produktu w tych celach, ale wyłącznie w przypadku, jeżeli sporne używanie wynika z naśladowania chronionego wzoru, czyli jest jego wierną i oczywistą kopią. Czyn konkurenta może stanowić także niedozwolone naśladownictwo, wprowadzające konsumentów w błąd co do pochodzenia tych towarów, a w świetle przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przysługują Państwu takie roszczenia jak: o zaniechanie niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, odszkodowania na zasadach ogólnych, czy złożenie stosownego oświadczenia np. w prasie czy na portalu internetowym.
Zasygnalizować należy, że zarejestrowany wzór przemysłowy daje szerszą ochronę niż niezarejestrowany albowiem chroni wzór nie tylko przed dosłownym skopiowaniem, imitacją ale również przed niedozwolonym naśladownictwem, ale różniącym się nieco od pierwotnego wzoru. W świetle powyższego należy postarać się o uzyskanie praw z rejestracji na wzory innowacyjnych opakowań, które mają zostać wprowadzone na rynek. Rekomendujemy więc zgłoszenie do rejestracji kluczowych dla Państwa firmy wzorów opakowań. Zwracamy także uwagę, że po upływie roku od wprowadzenia towaru na rynek wzór traci cechę tzw. nowości, a jest to przeszkoda do uzyskania prawa z rejestracji wzoru albo podstawa do jego ewentualnego unieważnienia przez konkurenta.
Podstawa prawna:
1. art. 102 - 112, 287 ustawy z 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 776);
2. art. 3, 10, 18 ustawy z 16 kwietnia o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2018 r. poz. 419);
3. art. 1 ust. 2, art. 7 ust. 1, 8 ust. 2, art. 19 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) NR 6/2002 z 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (Dz.Urz.UE.L 2002).
Autorzy:
Andrzej Przytuła, partner, adwokat, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, radca prawny, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl
Nasza firma farmaceutyczna wymyśliła innowacyjne opakowania dla produktów typu suplementy, witaminy w tabletkach musujących, które chcemy wprowadzić na rynek. W zasadzie największą uwagę przykuwają właśnie te charakterystyczne opakowania. Czy możemy mieć wyłączność na takie kartoniki? Jeden z naszych wzorów pudełek został już skopiowany przez konkurencję. Czy można coś z tym zrobić, nawet jeśli nie postaraliśmy się o odpowiednią ochronę?
Odpowiedź:
Jeśli opakowanie Państwa produktu jest nowe na rynku, to można postarać się o uzyskanie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Jeżeli konkurent skopiował jeden z już udostępnionych w branży wzorów kartonika, to przysługuje Państwu roszczenie o zaniechanie takich działań i żądanie usunięcia ich skutków z tytułu naruszenia praw do wspólnotowego niezarejestrowanego wzoru przemysłowego albo czynu nieuczciwej konkurencji.
Uzasadnienie:
Na podstawie unijnych przepisów chroniony jest zarówno zarejestrowany jak i niezarejestrowany wzór przemysłowy. Oba rodzaje wzorów, aby podlegały ochronie muszą być nowe i posiadać indywidualny charakter. Chronią one estetyczne, zewnętrzne przedstawienie opakowania. Jednak niezarejestrowany wzór na tle zarejestrowanego wzoru niezależnie od występujących między nimi podobieństw odznacza się szeregiem swoich własnych cech wpływających na sposób i zakres jego ochrony.
Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno polskiego jak i wspólnotowego jest udzielane na 25 lat od daty zgłoszenia. Warunkiem utrzymania ochrony jest prawidłowe wnoszenie opłat za kolejne okresy ochrony (https://www.uprp.pl/wnoszenie-oplat-za-ochrone-wzorow-przemyslowych/Lead05,542,1812,4,index,pl,text/ ; https://euipo.europa.eu/ohimportal/pl/rcd-fees-and-payments ). Zaś czas trwania ochrony z niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego trwa 3 lata począwszy od dnia, w którym został po raz pierwszy udostępniony publicznie, czyli przykładowo od dnia zaprezentowania go np. na konferencji farmaceutycznej i to w dowolnymi miejscu na świecie, o ile była ona powszechnie znany w branży, wykorzystania w katalogu oferowanych produktów farmaceutycznych, czy nawet udostępnienia w Internecie, o ile strona internetowa zawiera znaczniki czasu które pozwolą na ustalenie dokładnej daty ujawnienia.
Ujawnienie niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego ma kluczowe znaczenie dla bytu tego prawa własności przemysłowej. Jego brak powoduje, że nie istnieje również przedmiot ochrony, przedmiotu jego naruszenia, a w konsekwencji nie można uznać za bezprawne działań konkurenta. Przy badaniu ujawnienia wzoru przeprowadza się ogólną ocenę dowodów wskazujących na ten fakt uwzględniając wszystkie istotne okoliczności sprawy. Konieczne są mocne dowody na ujawnienie wcześniejszego wzoru.
Nie ma miejsca ochrona produktu w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy, jeżeli naśladowanie jest wynikiem pracy twórcy, który można uznać, że nie znał wzoru ujawnionego przez właściciela. Tym samym wprowadzony do produktu jakikolwiek element twórczy wobec wzoru potencjalnie naruszanego może wyłączyć możliwość zastosowania ochrony Państwa kartonika w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy. Jest to rezultat przyjęcia koncepcji ochrony produktu w oparciu o niezarejestrowany wzór przemysłowy jedynie przed jego wiernym skopiowaniem.
Jeśli więc wzór kartonika rzeczywiście został wprowadzony przez Państwa po raz pierwszy na rynek, to w okresie trzech lat od tej daty przysługuje Państwu jako właścicielowi niezarejestrowanego wzoru wyłączne prawo do jego używania i zakazania konkurentowi jego używania, a w szczególności: wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importu, eksportu lub używania produktu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany lub składowanie takiego produktu w tych celach, ale wyłącznie w przypadku, jeżeli sporne używanie wynika z naśladowania chronionego wzoru, czyli jest jego wierną i oczywistą kopią. Czyn konkurenta może stanowić także niedozwolone naśladownictwo, wprowadzające konsumentów w błąd co do pochodzenia tych towarów, a w świetle przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przysługują Państwu takie roszczenia jak: o zaniechanie niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, odszkodowania na zasadach ogólnych, czy złożenie stosownego oświadczenia np. w prasie czy na portalu internetowym.
Zasygnalizować należy, że zarejestrowany wzór przemysłowy daje szerszą ochronę niż niezarejestrowany albowiem chroni wzór nie tylko przed dosłownym skopiowaniem, imitacją ale również przed niedozwolonym naśladownictwem, ale różniącym się nieco od pierwotnego wzoru. W świetle powyższego należy postarać się o uzyskanie praw z rejestracji na wzory innowacyjnych opakowań, które mają zostać wprowadzone na rynek. Rekomendujemy więc zgłoszenie do rejestracji kluczowych dla Państwa firmy wzorów opakowań. Zwracamy także uwagę, że po upływie roku od wprowadzenia towaru na rynek wzór traci cechę tzw. nowości, a jest to przeszkoda do uzyskania prawa z rejestracji wzoru albo podstawa do jego ewentualnego unieważnienia przez konkurenta.
Podstawa prawna:
1. art. 102 - 112, 287 ustawy z 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 776);
2. art. 3, 10, 18 ustawy z 16 kwietnia o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2018 r. poz. 419);
3. art. 1 ust. 2, art. 7 ust. 1, 8 ust. 2, art. 19 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) NR 6/2002 z 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (Dz.Urz.UE.L 2002).
Autorzy:
Andrzej Przytuła, partner, adwokat, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, radca prawny, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl
