Antybiotykoterapia w rozstrzeni oskrzeli - metaanalizy z The Lancet
Do rozstrzeni oskrzeli, czyli nieodwracalnego uszkodzenia ściany prowadzące do przewlekłego poszerzenia światła, może prowadzić wiele chorób układu oddechowego, m.in. zakażenia, mukowiscydoza czy sarkoidoza. Problem stwarzają zwłaszcza zaostrzenia, każdorazowo wiążące się z dodatkowym ryzykiem zgonu. Na łamach The Lancet przedstawiono wyniki metaanaliz dotyczących antybiotykoterapii w przebiegu choroby.
W pierwszej z nich zespół ekspertów z European Respiratory Society przeprowadził metaanalizę, do której włączono randomizowane badania z podwójnie ślepą próbą oceniające skuteczność stosowania makrolidów w zapobieganiu zaostrzeniom rozstrzeni oskrzeli; w analizach nie uwzględniono osób, u których pierwotną chorobą była mukowiscydoza. Po selekcji włączono w sumie trzy badania obejmujące 341 pacjentów. Antybiotyki makrolidowe zmniejszały częstość zaostrzeń (IRR 0,49, p<0,0001). Wykazano, że leczenie makrolidem wydłużyło czas do pierwszego zaostrzenia (aHR 0,46, p <0,0001) i było związane z poprawą jakości życia mierzoną za pomocą SGRQ (średnia poprawa 2,93 punktu, p=0,048).
Obliczono, że częstość zaostrzeń spadła we wszystkich podgrupach, w tym u pacjentów z zakażeniem P. aeruginosa (IRR 0,36, p=0,0044) oraz u pacjentów z jednym lub dwoma zaostrzeniami rocznie (IRR 0,37, p=0,025).
W drugiej metaanalizie oceniono skuteczność wziewnych antybiotyków u pacjentów z przewlekłym zakażeniem układu oddechowego. Do analizy włączono 16 badań obejmujących 2597 pacjentów; okazało się, że taka forma leczenia istotnie zwiększa szansę na eradykację patogenów (OR 3,36, p=0,001), a także wydłuża czas do wystąpienia zaostrzenia choroby (HR 0,83, p=0,028). Co bardzo ważne, nastąpiło znaczne zmniejszenie częstości ciężkich zaostrzeń (o około 57%; p=0,005); zmniejszył się także odsetek pacjentów z co najmniej jednym zaostrzeniem. Nie wykazano jednak poprawy jakości życia ani poprawy SGRQ, ponadto pod koniec leczenia zwiększała się szansa na wystąpienie oporności (HR 1,91, p<0,0001).
Obliczono, że częstość zaostrzeń spadła we wszystkich podgrupach, w tym u pacjentów z zakażeniem P. aeruginosa (IRR 0,36, p=0,0044) oraz u pacjentów z jednym lub dwoma zaostrzeniami rocznie (IRR 0,37, p=0,025).
W drugiej metaanalizie oceniono skuteczność wziewnych antybiotyków u pacjentów z przewlekłym zakażeniem układu oddechowego. Do analizy włączono 16 badań obejmujących 2597 pacjentów; okazało się, że taka forma leczenia istotnie zwiększa szansę na eradykację patogenów (OR 3,36, p=0,001), a także wydłuża czas do wystąpienia zaostrzenia choroby (HR 0,83, p=0,028). Co bardzo ważne, nastąpiło znaczne zmniejszenie częstości ciężkich zaostrzeń (o około 57%; p=0,005); zmniejszył się także odsetek pacjentów z co najmniej jednym zaostrzeniem. Nie wykazano jednak poprawy jakości życia ani poprawy SGRQ, ponadto pod koniec leczenia zwiększała się szansa na wystąpienie oporności (HR 1,91, p<0,0001).