Prof. Śliwiński o roli pneumonologa w opiece nad chorym z rakiem płuca ►

– Według wspólnego stanowiska towarzystw chorób płuc pneumonolodzy powinni zajmować istotne miejsce w postępowaniu i opiece nad chorym na raka płuca, być skutecznymi propagatorami i liderami programów rzucania palenia papierosów, odgrywać kluczową rolę we właściwej diagnostyce, określeniu zaawansowania i leczeniu chorych – wymienia prof. Paweł Śliwiński.

Rak płuca jest najczęściej diagnozowanym typem nowotworu na świecie i główną przyczyną śmierci spośród wszystkich chorób onkologicznych. W 2018 r. w Polsce spowodował większą liczbę zgonów niż trzy kolejne w tym zestawieniu nowotwory złośliwe – rak piersi, gruczołu krokowego i jelita grubego – łącznie. Z map potrzeb zdrowotnych dla naszego kraju wynika, że prognozowana w ciągu najbliższych 5 lat liczba zachorowań na nowotwory wzrośnie o ponad 20 tys. – z 168 tys. rocznie do niemal 189 tys., a w 2029 r. odnotowanych zostanie więcej niż 32,5 tys. nowych zachorowań na raka płuca.

– Złożoność zadań w opiece nad chorym na raka płuca rośnie – pojawiają się nowe techniki diagnostyczne, nowe leki, również współchorobowości są bardzo istotne. Jeżeli chcemy rzetelnie zajmować się chorym, w opiekę nad nim powinni zaangażować się różni specjaliści – m.in. patomorfolog, radiolog, pneumonolog, onkolog, radioterapeuta, torakochirurg. Wielodyscyplinarne zespoły gwarantują pacjentowi znacznie dłuższe przeżycie – mówi prof. dr hab. n. med. Paweł Śliwiński z II Kliniki Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie.

Ekspert analizuje, co może do opieki wnieść pneumonolog. – Na pewno przyczynia się do oceny bieżącej pacjenta, może również podjąć pewne działania, które rekomendują sytuację chorego w najbliższym czasie. Może zająć się diagnostyką, leczeniem oraz profilaktyką – wylicza.

Prof. Śliwiński poświęca uwagę roli pneumonologa w diagnostyce chorego z chorobą nowotworową. – Występuje problem diagnozowania i różnicowania zmian, które pojawiają się w obrazie radiologicznym – wyjaśnia, przedstawiając nietypowe obrazy raka płuca, obraz fałszywie dodatni w badaniu PET-CT w przypadku zmiany zapalnej oraz obraz fałszywie ujemny w badaniu PET-CT w przypadku małego litego guzka.

– Większość badań bronchoskopowych w Polsce jest w rękach pneumonologów. Badanie takie może ujawnić makroskopowo obraz raka płuca, ale wcale nie musi, ponieważ podobny charakter mogą mieć zmiany zakaźne. Trzeba pamiętać, że pneumonolog, który dysponuje bronchoskopem, nie tylko pobiera wycinki do badań patomorfologicznych, nie tylko może różnicować między zmianą złośliwą a niezłośliwą, lecz może również w pewnych sytuacjach brać udział w czynnościach terapeutycznych, np. poprzez wprowadzenie stentu do dróg oddechowych – opisuje specjalista.

Pneumonolog ocenia stopień zaawansowania (staging) raka płuca. – Mając na uwadze wykonywanie biopsji, nie tylko pobieramy wycinki ze zmiany podejrzewanej o złośliwą, ale także przeprowadzamy bronchoskopię, badania endoskopowe przełyku – służą one do dostępu do różnych stacji węzłów chłonnych w klatce piersiowej, dzięki czemu mamy możliwość dokładnego określenia stopnia zaawansowania choroby – tłumaczy prof. Śliwiński, podkreślając, że nie tylko współczesne techniki endoskopowe pozwalają na precyzyjną ocenę zaawansowania zajęcia węzłów chłonnych klatki piersiowej. – Również wykonując badanie EUS, możemy pokusić się o bioptaty z lewego płata wątroby, z węzłów zaotrzewnowych czy z lewego nadnercza. Możemy doprowadzić do bardzo precyzyjnego określenia stopnia zaawansowania, a tym samym określić sposób dalszego leczenia pacjenta – dodaje.

Kwalifikacja do leczenia chirurgicznego lub systemowego, nieprawidłowy obraz radiologiczny, program wczesnego wykrywania, algorytm postępowania z przygodnymi guzkami płuca to kolejne zagadnienia poruszane przez prof. Śliwińskiego.

Obecnie istnieje mnóstwo możliwości terapeutycznych. Wykorzystywana jest nie tylko chemioterapia oparta na związkach platynowych, lecz także pojawiła się terapia ukierunkowana molekularnie nacelowana na zmiany mutacji w genach. – Z każdym rokiem panel leków dostępnych do prowadzenia terapii ukierunkowanej molekularnie czy immunoterapii się poszerza, podobnie dzieje się ze wskazaniami – obecnie nowymi technikami terapeutycznymi możemy leczyć chorych z odpowiednio zaawansowanym rakiem płuca już w pierwszej linii – zwraca uwagę naukowiec.

Prof. Paweł Śliwiński prezentuje również mapę ośrodków chorób płuc w Polsce oraz opisuje, jak sytuacja wygląda na świecie.



Wykład „Specjalista chorób płuc w opiece nad chorym z rakiem płuca” został zaprezentowany podczas konferencji XIV Top Pulmonological Trends 2021 Wydawnictwa Termedia (kierownictwo naukowe: prof. dr hab. n. med. Halina Batura-Gabryel).