Rytuksymab w leczeniu przewlekłego zapalenia okołoaortalnego
Autor: Aleksandra Lang
Data: 03.03.2020
Źródło: Urban ML, Maritati F, Palmisano A, Fenaroli P, Peyronel F, Trivioli G, Ferretti S, De Biase C, Grayson PC, Pegoraro F, Prisco D, Romagnani P, Emmi G, Vaglio A. Rituximab for chronic periaortitis without evidence of IgG4-related disease: a long-term follow-up study of 20 patients. Ann Rheum Dis. 2020 Mar;79(3):433-434./Ewa Morgiel
Periaortitis (stan zapalny okołoaortalny) należy do obrazu klinicznego choroby związanej z IgG4, może jednak towarzyszyć innym chorobom o podłożu autoimmunologicznym. U 20-50% osób z zapaleniem wokół aorty stawiane jest rozpoznanie choroby związanej z IgG4 na podstawie charakterystycznych zmian w badaniu histopatologicznym oraz podwyższonego stężenia IgG4 w surowicy krwi.
Leczeniem z wyboru w przypadku stwierdzenia periaortitis jest zastosowanie glikokortykosteroidów (GKS) w wysokich dawkach. Niekiedy jednak stosowanie GKS może okazać się nieskuteczne lub mogą być stwierdzane przeciwwskazania do takiego leczenia. W chorobie związanej z IgG4 w postaci układowej potwierdzono również efektywność zastosowania rytuksymabu - monoklonalnego przeciwciała skierowanego przeciw antygenom CD20 znajdującym się na limfocytach B. Natomiast wpływ leku na autoimmunologiczne zapalenia okołoaortalne o innej, często niejednoznacznej etiologii są przedmiotem nielicznych publikacji.
Przeprowadzono analizę statystyczną leczenia rytuksymabem (RTX) 20 chorych z rozpoznaniem przewlekłego zapalenia periaortitis bez choroby związanej z IgG4, u których stwierdzono nieskuteczność GKS lub przeciwskazania do ich stosowania. Aktywność choroby oceniano na podstawie badań laboratoryjnych - parametrów zapalenia, objawów klinicznych oraz badań obrazowych, z uwzględnieniem nacieczenia włóknisto-zapalnego wokół aorty oraz aktywności stanu zapalnego mierzonej na podstawie badanie PET. RTX stosowano w monoterapii u 4 chorych i 16 w połączeniu z GKS w cyklach składających się z 2 wlewów w odstępie 2 tygodni w dawce 1000mg lub 4 wlewów w odstępach tygodniowych w dawce 375mg/m2, u 6 chorych stosowano leczenie podtrzymujące - 1000mg RTX w pojedynczej dawce co 6-8 miesięcy.
Po 6 miesiącach od zastosowania RTX na badaniu kontrolnym chorzy nie zgłaszali objawów choroby. Ponadto odnotowano spadek parametrów zapalenia, wycofanie się objawów zajęcia moczowodów, poprawę w badaniach obrazowych zmian świadczących o zapaleniu okołoaortalnym.
Spośród 20 analizowanych przypadków w okresie obserwacji (mediana 38 miesięcy ) u 15 chorych osiągnięto remisję choroby, u 3 odnotowano zaostrzenie objawów (u 2 chorych ponowne zastosowanie RTX przyniosło poprawę, u 1 chorego zastosowano MTX+GKS); 1 chory zmarł z powodu udaru, u 1 chorego rozpoznano białaczkę limfatyczną.
Nie wykazano różnic w skuteczności leczenia miedzy chorymi stosującymi RTX bez lub w połączeniu z GKS.
Przeprowadzono analizę statystyczną leczenia rytuksymabem (RTX) 20 chorych z rozpoznaniem przewlekłego zapalenia periaortitis bez choroby związanej z IgG4, u których stwierdzono nieskuteczność GKS lub przeciwskazania do ich stosowania. Aktywność choroby oceniano na podstawie badań laboratoryjnych - parametrów zapalenia, objawów klinicznych oraz badań obrazowych, z uwzględnieniem nacieczenia włóknisto-zapalnego wokół aorty oraz aktywności stanu zapalnego mierzonej na podstawie badanie PET. RTX stosowano w monoterapii u 4 chorych i 16 w połączeniu z GKS w cyklach składających się z 2 wlewów w odstępie 2 tygodni w dawce 1000mg lub 4 wlewów w odstępach tygodniowych w dawce 375mg/m2, u 6 chorych stosowano leczenie podtrzymujące - 1000mg RTX w pojedynczej dawce co 6-8 miesięcy.
Po 6 miesiącach od zastosowania RTX na badaniu kontrolnym chorzy nie zgłaszali objawów choroby. Ponadto odnotowano spadek parametrów zapalenia, wycofanie się objawów zajęcia moczowodów, poprawę w badaniach obrazowych zmian świadczących o zapaleniu okołoaortalnym.
Spośród 20 analizowanych przypadków w okresie obserwacji (mediana 38 miesięcy ) u 15 chorych osiągnięto remisję choroby, u 3 odnotowano zaostrzenie objawów (u 2 chorych ponowne zastosowanie RTX przyniosło poprawę, u 1 chorego zastosowano MTX+GKS); 1 chory zmarł z powodu udaru, u 1 chorego rozpoznano białaczkę limfatyczną.
Nie wykazano różnic w skuteczności leczenia miedzy chorymi stosującymi RTX bez lub w połączeniu z GKS.