Skuteczność na SARS-CoV-2 w jamie ustnej potwierdzona badaniami
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 20.11.2020
Źródło: dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas
Wpływ doustnych środków antyseptycznych na miano SARS-CoV-2 w warunkach in vitro.
Bazując na wiedzy odnośnie morfologii SARS-CoV-2 oraz znanych mechanizmów działania poszczególnych środków antyseptycznych, naukowcy podjęli badania mające na celu ocenę in vitro ich wpływu na miano SARS-CoV-2.
W doświadczeniu in vitro prowadzonym przez K. Streinhauer i wsp. dokonano porównania wpływu 3 preparatów dostępnych na rynku niemieckim na poziom wiremii SARS-CoV-2, wykorzystując komórki Vero E6.
W badaniu użyto:
a) 0,1 g bis- (D-glukonianu) chlorheksydyny; (GlaxoSmithKline Consumer Health GmbH & Co. KG, Niemcy – niedostępny w Polsce);
b) 0,2 g bis- (D-glukonianu) chlorheksydyny; (GlaxoSmithKline Consumer Health GmbH & Co. KG, Niemcy – niedostępny w Polsce)
c) 0,1 g dichlorowodorku oktenidyny, 2 g fenoksyetanolu (na rynku polskim znany jako Octenisept®).
W analizie wyników autorzy wykazują, iż preparaty bazujące na chlorkeksydynie (0,1 proc. oraz 0,2 proc.) w niewielkim stopniu wpływają na zmniejszenie miana SARS-CoV-2 ( <1log10) w ciągu 5-, 10-minutowej ekspozycji, podczas gdy mieszanka 0,1 proc. oktenidyny + 2 proc. fenoksyetanolu (Octenisept®) wykazuje redukcję o 99,99 proc. (>4,32 log10) cząstek wirusa po 15-sekundowym kontakcie. Wszystkie preparaty były wykorzystane w stężeniu 80 proc. i 20 proc. Badanie zostało przeprowadzone w zgodnie z normami EN 14476, spełniając kryteria wiarygodności. Wykluczono wpływ cytotoksyczności na uzyskane wyniki. [6]
W badaniach przeprowadzonych przez Toni Lusie Meister oraz wsp. dokonano laboratoryjnej (in vitro) oceny miana SARS-CoV-2 w materiale odpowiadającym wydzielinie z dróg oddechowych, w której zawarte były 3 warianty SARS-CoV-2, po 30 sekundowej ekspozycji na doustne środki antyseptyczne zawierające odpowiednio: nadtlenek wodoru, chlorcheksydynę, chlorek dekwaliny, jodopowidon, etanol z olejkami eterycznymi, dichlorowodorek oktenidyny, biguanid poliaminopropylowy. Spośród wszystkich substancji zauważono znaczne zmniejszenie wiremii w przypadku etanolu z olejkami eterycznymi, jodopowidonu oraz chlorku dekwaliny. W przypadku pozostałych preparatów nie określono ich skutecznego wpływu na koronawirusa.[5]
Obserwacje płynące z projektów prowadzonych przez Toni Luis Meister oraz K. Streinhauer i wsp. udowadniają, iż oktenidyna (jako pojedyncza substancja aktywna) nie jest wystarczająco skuteczna w redukcji miana SARS-CoV-2. Jednakże w połączeniu z fenoksyetanolem ( 0,1 proc. oktenidyny, 2 proc. fenoksyentanolu Octenisept®) wykazuje znaczny potencjał redukcyjny miana SARS-CoV-2 w materiale badawczym.
Podsumowanie
Pod koniec 2019 roku w chińskiej prowincji Hubei – mieście Wuhan – zdiagnozowano po raz pierwszy zapalenie płuc o nieznanej dotychczas etiologii. Po szeregu badań określono czynnik sprawczy, był nim wirus zaliczany do grupy koronawirusów, a chorobę przez niego powodowaną określono mianem COVID-19. W ciągu kilku miesięcy wirus w szybkim tempie rozprzestrzenił się w obrębie całego świata, doprowadzając do ogłoszenia stanu pandemii 11 marca 2020 r. [1]
Po upływie niespełna roku od pierwszego potwierdzonego przypadku wirus wciąż pozostaje w dużym stopniu wyzwaniem dla lekarzy oraz naukowców. Na całym świecie trwają prace mające na celu odnalezienie skutecznego szczepienia ochronnego lub schematu leczenia.
Doniesienia naukowe jednoznacznie wskazują, iż podstawową metodą transmisji wirusa jest droga kropelkowa, co umożliwia jego szybkie rozprzestrzenianie się w populacji.
Z uwagi na mechanizm transmisji wysoce zakaźny jest aerozol wydychany przez pacjenta zarówno przed, jak i w takcie ostrej infekcji COVID-19, a również i po ustąpieniu objawów. Niezmiernie istotnym ogniwem szerzenia się pandemii są bezobjawowi nosiciele, którzy pomimo braku objawów stanowią zagrożenie dla otoczenia. [2-4]
Powyższe informacje mogą stać się przydatną wskazówką, która umożliwi opracowanie niezbędnych procedur mających na celu maksymalną minimalizację ryzyka szerzenia się infekcji SARS-CoV-2, które do czasu wynalezienia szczepionki tudzież leku stanowią jedyną ochronę przed wirusem.
Z uwagi na drogę transmisji oraz główne miejsce bytowania SARS-CoV-2 zaczęto upatrywać nadziei w doustnych środkach antyseptycznych jako potencjalnym czynniku redukującym ryzyko infekcji SARS-CoV-2, głównie dla personelu medycznego w trakcie pracy przy pacjencie chorującym na COVID-19. Doprowadziło to do rozpoczęcia badań oceniających skuteczność dostępnych środków antyseptycznych.
Dotychczasowe doniesienia naukowe obejmujące doświadczenia in vitro z wykorzystaniem doustnych środków antyseptycznych w walce z SARS-CoV-2 mogą napawać nadzieją na zwiększenie bezpieczeństwa w zakresie opieki nad pacjentami COVID-19, głównie wśród dentystów oraz laryngologów, a także wszystkich osób zaangażowanych w opiekę, którzy w sposób istotny są narażeni na kontakt z wydzielinami oddechowymi. W niektórych krajach towarzystwa naukowe już wprowadziły zalecenia obejmujące płukanie jamy ustnej prze zabiegiem w obrębie jamy ustnej. [7-9]
Jednakże badania te wymagają potwierdzenia poprzez przeprowadzenie randomizowanych prób klinicznych wśród pacjentów chorujących na COVID-19, a Octenisept® jako preparat powszechnie dostępny może okazać się interesującym kandydatem w ochronie przed infekcją SARS-CoV-2.
Zgodnie z informacją prasową firma Schulke rozpoczęła badania kliniczne mające na celu ostateczną ocenę wpływu Octeniseptu® na miano SARS-CoV-2 w modelu in vivo.
Piśmiennictwo:
1. https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/03/11/814474930/coronavirus-covid-19-is-now-officially-a-pandemic-who-says?t=1605379321694
2. Anfinrud P, Stadnytskyi V, Bax CE, Bax A. Visualizing speech-generated oral fluid droplets with laser light scattering. N Engl J Med 2020; 382:2061–3.
3. Wölfel R, Corman VM, Guggemos W, et al. Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019. Nature 2020; 581:465–9
4. Meselson M. Droplets and aerosols in the transmission of SARS-CoV-2. N Engl J Med 2020; 382:2063.
5. Toni Luise Meister, Yannick Brüggemann, Daniel Todt, Carina Conzelmann, Janis A Müller, Rüdiger Groß, Jan Münch, Adalbert Krawczyk, Jörg Steinmann, Jochen Steinmann, Stephanie Pfaender, Eike Steinmann, Virucidal Efficacy of Different Oral Rinses Against Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2, The Journal of Infectious Diseases, Volume 222, Issue 8, 15 October 2020, Pages 1289–1292, https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa471
6. Comparison of the in vitro-efficacy of different mouthwash solutions targeting SARS-CoV-2 based on the European Standard EN 14476 Katrin Steinhauer, Toni Luise Meister, Daniel Todt, Adalbert Krawczyk, Lars Paßvogel, Britta Becker, Dajana Paulmann, Birte Bischoff, Stephanie Pfaender, Florian H H Brill, Eike Steinmann bioRxiv 2020.10.25.354571; doi: https://doi.org/10.1101/2020.10.25.354571
7. American Dental Association Interim Guidance for Minimizing Risk of COVID-19 Transmission. 01/04/2020.
8. Komunikat prasowy Niemieckiego Towarzystwa Laryngologicznego oraz Chirurgii Głowy i Twarzy – stowarzyszenia zarejestrowanego (DGHNO-KHC), Bonn, kwiecień 2020. https://cdn.hno.org/media/presse/PM_DGHNO_Covid-19.pdf
9. Prof. dr Jatzwauk, 19.04.2020, komisja redakcyjna DAHZ http://dahz.org/wpcontent/uploads/2020/04/DAHZ-Stellungnahme-Corona-20.04.2020.pdf
W doświadczeniu in vitro prowadzonym przez K. Streinhauer i wsp. dokonano porównania wpływu 3 preparatów dostępnych na rynku niemieckim na poziom wiremii SARS-CoV-2, wykorzystując komórki Vero E6.
W badaniu użyto:
a) 0,1 g bis- (D-glukonianu) chlorheksydyny; (GlaxoSmithKline Consumer Health GmbH & Co. KG, Niemcy – niedostępny w Polsce);
b) 0,2 g bis- (D-glukonianu) chlorheksydyny; (GlaxoSmithKline Consumer Health GmbH & Co. KG, Niemcy – niedostępny w Polsce)
c) 0,1 g dichlorowodorku oktenidyny, 2 g fenoksyetanolu (na rynku polskim znany jako Octenisept®).
W analizie wyników autorzy wykazują, iż preparaty bazujące na chlorkeksydynie (0,1 proc. oraz 0,2 proc.) w niewielkim stopniu wpływają na zmniejszenie miana SARS-CoV-2 ( <1log10) w ciągu 5-, 10-minutowej ekspozycji, podczas gdy mieszanka 0,1 proc. oktenidyny + 2 proc. fenoksyetanolu (Octenisept®) wykazuje redukcję o 99,99 proc. (>4,32 log10) cząstek wirusa po 15-sekundowym kontakcie. Wszystkie preparaty były wykorzystane w stężeniu 80 proc. i 20 proc. Badanie zostało przeprowadzone w zgodnie z normami EN 14476, spełniając kryteria wiarygodności. Wykluczono wpływ cytotoksyczności na uzyskane wyniki. [6]
W badaniach przeprowadzonych przez Toni Lusie Meister oraz wsp. dokonano laboratoryjnej (in vitro) oceny miana SARS-CoV-2 w materiale odpowiadającym wydzielinie z dróg oddechowych, w której zawarte były 3 warianty SARS-CoV-2, po 30 sekundowej ekspozycji na doustne środki antyseptyczne zawierające odpowiednio: nadtlenek wodoru, chlorcheksydynę, chlorek dekwaliny, jodopowidon, etanol z olejkami eterycznymi, dichlorowodorek oktenidyny, biguanid poliaminopropylowy. Spośród wszystkich substancji zauważono znaczne zmniejszenie wiremii w przypadku etanolu z olejkami eterycznymi, jodopowidonu oraz chlorku dekwaliny. W przypadku pozostałych preparatów nie określono ich skutecznego wpływu na koronawirusa.[5]
Obserwacje płynące z projektów prowadzonych przez Toni Luis Meister oraz K. Streinhauer i wsp. udowadniają, iż oktenidyna (jako pojedyncza substancja aktywna) nie jest wystarczająco skuteczna w redukcji miana SARS-CoV-2. Jednakże w połączeniu z fenoksyetanolem ( 0,1 proc. oktenidyny, 2 proc. fenoksyentanolu Octenisept®) wykazuje znaczny potencjał redukcyjny miana SARS-CoV-2 w materiale badawczym.
Podsumowanie
Pod koniec 2019 roku w chińskiej prowincji Hubei – mieście Wuhan – zdiagnozowano po raz pierwszy zapalenie płuc o nieznanej dotychczas etiologii. Po szeregu badań określono czynnik sprawczy, był nim wirus zaliczany do grupy koronawirusów, a chorobę przez niego powodowaną określono mianem COVID-19. W ciągu kilku miesięcy wirus w szybkim tempie rozprzestrzenił się w obrębie całego świata, doprowadzając do ogłoszenia stanu pandemii 11 marca 2020 r. [1]
Po upływie niespełna roku od pierwszego potwierdzonego przypadku wirus wciąż pozostaje w dużym stopniu wyzwaniem dla lekarzy oraz naukowców. Na całym świecie trwają prace mające na celu odnalezienie skutecznego szczepienia ochronnego lub schematu leczenia.
Doniesienia naukowe jednoznacznie wskazują, iż podstawową metodą transmisji wirusa jest droga kropelkowa, co umożliwia jego szybkie rozprzestrzenianie się w populacji.
Z uwagi na mechanizm transmisji wysoce zakaźny jest aerozol wydychany przez pacjenta zarówno przed, jak i w takcie ostrej infekcji COVID-19, a również i po ustąpieniu objawów. Niezmiernie istotnym ogniwem szerzenia się pandemii są bezobjawowi nosiciele, którzy pomimo braku objawów stanowią zagrożenie dla otoczenia. [2-4]
Powyższe informacje mogą stać się przydatną wskazówką, która umożliwi opracowanie niezbędnych procedur mających na celu maksymalną minimalizację ryzyka szerzenia się infekcji SARS-CoV-2, które do czasu wynalezienia szczepionki tudzież leku stanowią jedyną ochronę przed wirusem.
Z uwagi na drogę transmisji oraz główne miejsce bytowania SARS-CoV-2 zaczęto upatrywać nadziei w doustnych środkach antyseptycznych jako potencjalnym czynniku redukującym ryzyko infekcji SARS-CoV-2, głównie dla personelu medycznego w trakcie pracy przy pacjencie chorującym na COVID-19. Doprowadziło to do rozpoczęcia badań oceniających skuteczność dostępnych środków antyseptycznych.
Dotychczasowe doniesienia naukowe obejmujące doświadczenia in vitro z wykorzystaniem doustnych środków antyseptycznych w walce z SARS-CoV-2 mogą napawać nadzieją na zwiększenie bezpieczeństwa w zakresie opieki nad pacjentami COVID-19, głównie wśród dentystów oraz laryngologów, a także wszystkich osób zaangażowanych w opiekę, którzy w sposób istotny są narażeni na kontakt z wydzielinami oddechowymi. W niektórych krajach towarzystwa naukowe już wprowadziły zalecenia obejmujące płukanie jamy ustnej prze zabiegiem w obrębie jamy ustnej. [7-9]
Jednakże badania te wymagają potwierdzenia poprzez przeprowadzenie randomizowanych prób klinicznych wśród pacjentów chorujących na COVID-19, a Octenisept® jako preparat powszechnie dostępny może okazać się interesującym kandydatem w ochronie przed infekcją SARS-CoV-2.
Zgodnie z informacją prasową firma Schulke rozpoczęła badania kliniczne mające na celu ostateczną ocenę wpływu Octeniseptu® na miano SARS-CoV-2 w modelu in vivo.
Piśmiennictwo:
1. https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/03/11/814474930/coronavirus-covid-19-is-now-officially-a-pandemic-who-says?t=1605379321694
2. Anfinrud P, Stadnytskyi V, Bax CE, Bax A. Visualizing speech-generated oral fluid droplets with laser light scattering. N Engl J Med 2020; 382:2061–3.
3. Wölfel R, Corman VM, Guggemos W, et al. Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019. Nature 2020; 581:465–9
4. Meselson M. Droplets and aerosols in the transmission of SARS-CoV-2. N Engl J Med 2020; 382:2063.
5. Toni Luise Meister, Yannick Brüggemann, Daniel Todt, Carina Conzelmann, Janis A Müller, Rüdiger Groß, Jan Münch, Adalbert Krawczyk, Jörg Steinmann, Jochen Steinmann, Stephanie Pfaender, Eike Steinmann, Virucidal Efficacy of Different Oral Rinses Against Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2, The Journal of Infectious Diseases, Volume 222, Issue 8, 15 October 2020, Pages 1289–1292, https://doi.org/10.1093/infdis/jiaa471
6. Comparison of the in vitro-efficacy of different mouthwash solutions targeting SARS-CoV-2 based on the European Standard EN 14476 Katrin Steinhauer, Toni Luise Meister, Daniel Todt, Adalbert Krawczyk, Lars Paßvogel, Britta Becker, Dajana Paulmann, Birte Bischoff, Stephanie Pfaender, Florian H H Brill, Eike Steinmann bioRxiv 2020.10.25.354571; doi: https://doi.org/10.1101/2020.10.25.354571
7. American Dental Association Interim Guidance for Minimizing Risk of COVID-19 Transmission. 01/04/2020.
8. Komunikat prasowy Niemieckiego Towarzystwa Laryngologicznego oraz Chirurgii Głowy i Twarzy – stowarzyszenia zarejestrowanego (DGHNO-KHC), Bonn, kwiecień 2020. https://cdn.hno.org/media/presse/PM_DGHNO_Covid-19.pdf
9. Prof. dr Jatzwauk, 19.04.2020, komisja redakcyjna DAHZ http://dahz.org/wpcontent/uploads/2020/04/DAHZ-Stellungnahme-Corona-20.04.2020.pdf