Mobbing w środowisku pracy pielęgniarek

Wstęp. Przemoc w miejscu pracy nie jest zjawiskiem nowym, ale dopiero kilkanaście lat temu na świecie, a w ostatnich latach w Polsce,
zaczęto interesować się tym zagadnieniem, analizować jego źródła i konsekwencje.
Występowanie agresji w miejscu pracy może przybierać różne formy i niezależnie od nich jest czynnikiem, który w sposób istotny wpływa na
zdrowie psychiczne, motywacje do pracy i jej efektywność. Przemoc niezależnie od jej natężenia stanowi jeden z poważniejszych stresorów
zawodowych i może wywoływać konsekwencje w zakresie funkcjonowania psychicznego, fizycznego, ale także społecznego i zawodowego.

Cel pracy. Próba określenia skali zjawiska, analiza źródeł, przyczyn i form mobbingu oraz jego konsekwencji w grupie pielęgniarek w
zależności od wykształcenia i miejsca pracy.

Materiał i metody. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z użyciem kwestionariusza w grupie 198 losowo wybranych
pielęgniarek pracujących w lecznictwie otwartym i zamkniętym województwa świętokrzyskiego.

Wyniki. Z badań wynika, że 40,4% badanych doświadczyło agresji w pracy. Stwierdzono statystyczną zależność skali mobbingu od wykształcenia
(82,2% pielęgniarki z wykształceniem wyższym) i miejsca pracy (74,0% na oddziałach zabiegowych). Jako mobberów 83%
badanych wskazało swoich przełożonych (w tym najwięcej 57,3% - pielęgniarki, a 23,2% - lekarzy). Aż 87,6% respondentek zgłaszało
problemy zdrowotne spowodowane mobbingiem. Zdaniem 80,5% badanych mobbing wpłynął negatywnie na efektywność pracy.

Wnioski. Pielęgniarki w swojej pracy są narażone na różne formy agresji. Sprawcami mobbingu są najczęściej przełożeni - pielęgniarki, co może
świadczyć o niedoskonałości zarządzania w tej grupie zawodowej. Wydaje się, że istnieje potrzeba prowadzenia profilaktyki antymobbingowej

Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18 (2): 212-219

Introduction. Violence in nurses’ work is not a new phenomenon, but only several years ago in the world and in recent years in Poland the
interest of this phenomenon has begun, as well as analysis of its source and consequences.
The occurrence of aggression in the place of work may take different forms and independently of them it is factor which in fundamental way
influences on mental health, motivation to work and its effectiveness. The violence regardless of its intensity, composes one of the most
serious professional stress and may cause consequences in the range of mental, physical, social and occupational functioning.

Aim of the study. The aim of the study was the trial to define the range of phenomenon, the analysis of the sources, causes and forms of
mobbing as well as its consequences in the group of nurses depending on education and place of work.

Material and methods. The research was performed by diagnostic poll with the use of questionnaire in the group of 198 randomly chosen
nurses who work in outpatient and inpatient health service in Swietokrzyski province.

Results. It results from the research that 40.4% of responders experienced aggression in work. The statistic dependence of the range of
mobbing to education was stated (82.2% nurses with high education) as well as the place of work (74% in treatment units). As authors of
mobbing the responders pointed their superiors (83%); 57.3% - nurses, and 23.2% doctors. Right up to 87.6% of responders reported health
problems caused by mobbing. In the opinion of 80.5% of responders, mobbing negatively influenced on the effectiveness of their work.

Conclusions. Nurses in their work are exposed to different forms of aggression. The perpetrators of mobbing are mostly superiors - nurses, what
can testify about imperfection of management in this professional group. It seems that there is a need to lead the anti mobbing prevention.

Nursing Topics 2010; 18 (2): 212-219