Przewlekłe zapalenie wątroby typu C – dlaczego warto badać anty-HCV w POZ

Wstęp

Przewlekłe zapalenie wątroby typu C (PZW C) jest jedną z głównych przyczyn przewlekłych chorób wątroby na świecie i jedną z najczęstszych przyczyn marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego. Choroba ta przyczynia się do pogorszenia jakości życia i zmniejszenia jego długości.
Szacuje się, że na świecie żyje 71 mln chorych na PZW C (0,5–2,3% populacji), w Polsce odsetek osób z dodatnimi przeciwciałami anty-HCV wynosi ok. 1% populacji, a z potwierdzonym zakażeniem, czyli wykrywalną wiremią HCV RNA – 0,4% (ok. 140 tys. osób). Dane te mogą być jednak niedoszacowane z uwagi na brak programów profilaktycznych/screeningowych [1–7].
Zagrożenie związane z HCV wynika z wieloletniego skąpoobjawowego lub bezobjawowego przebiegu zakażenia, niskiej wykrywalności, braku szczepionki i zaniedbań w jednostkach ochrony zdrowia, gdzie najczęściej dochodzi do zakażenia (ok. 70–80% przypadków). Z uwagi na mało charakterystyczny przebieg choroby (objawy zmęczenia, bóle mięśni, stawów) HCV bywa nazywany „wirusową bombą zegarową”, gdyż niezdiagnozowana w porę infekcja prowadzi do poważnych następstw związanych z progresją włóknienia, rozwojem marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego. W 80% zakażenie HCV przechodzi w formę przewlekłą. U ok. 20% pacjentów, zwykle po 20 latach trwania choroby, rozwija się marskość wątroby, a u 1–5% z nich dochodzi do rozwoju pierwotnego raka wątroby [2–4].

Manifestacje pozawątrobowe zakażenia HCV

Zakażenie HCV może być również przyczyną tzw. manifestacji pozawątrobowych, z którymi mogą się zetknąć lekarze większości specjalizacji, głównie reumatolodzy, hematolodzy, dermatolodzy czy nefrolodzy, dlatego warto u pacjentów z takimi objawami oznaczyć przeciwciała anty-HCV.
Do najczęściej występujących manifestacji pozawątrobowych zakażenia HCV należą: krioglobulinemia mieszana, zapalenie naczyń, B-komórkowe chłoniaki nieziarnicze, zespół suchości, guzkowe zapalenie naczyń, bóle stawów i mięśni, produkcja przeciwciał (np. krioglobuliny, czynnik reumatoidalny, auto­przeciwciała ANA, ASMA, antykardiolipinowe, przeciwtarczycowe), gammapatie monoklonalne, małopłytkowość, liszaj płaski, porfiria skórna, kłębuszkowe zapalenia nerek, depresja.
Zakażenie HCV jest również nieklasycznym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu, a także zaburzeń metabolicznych: otyłości, zaburzeń lipidowych, insulinooporności, cukrzycy [3, 4, 8, 9].

Kogo należy badać na...


View full text...