Zalecenia dotyczące wykonywania badań obrazowych w diagnostyce oraz monitorowaniu aktywności spondyloartropatii obwodowej.
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 14.07.2015
Źródło: EULAR recommendations for the use of imaging in the diagnosis and management of spondyloarthritis in clinical practice. Mandl P, Navarro-Compán V, Terslev L, Aegerter P, van der Heijde D, D'Agostino MA, Baraliakos X, Pedersen SJ, Jurik AG, Naredo E, Schue
Badania obrazowe stanowią podstawę diagnostyki SpA, co znajduje odzwierciedlenie w kryteriach klasyfikacyjnych. W ostatniej dekadzie nastąpił duży postęp w technikach obrazowania, co pozwala na szybsze stawianie rozpoznań i wdrażanie leczenia u chorych już na wczesnym etapie choroby.
Spondyloartropatie seronegatywne (SpA) to grupa chorób, które łączą pewne objawy kliniczne, ale jednocześnie spektrum zmian chorobowych może być w poszczególnych jednostkach różnorodne. Do SpA zalicza się: reaktywne zapalenie stawów (ReZS), zesztywniające zapalenie stawów (ZZSK), łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS), zapalenie stawów związane z chorobami jelit. SpA można również podzielić na osiowe i obwodowe.Wytyczne dotyczące metod obrazowania zostały opracowane przez grupę ekspertów na podstawie doświadczenia klinicznego i danych z literatury naukowej.
1. Jeżeli istnieje podejrzenie SpA obwodowej badanie rezonansu magnetycznego (MR) i badanie utrasonograficzne (USG) mogą być wykonywane w celu wykrywania obwodowych zmian o charakterze enthesitis (zapalenie przyczepów ścięgnistych), które przemawiają za rozpoznaniem SpA obwodowej.
Ponadto USG i MR mogą być stosowane w obrazowaniu zmian tj.: zapalenie stawów obwodowych, tenosynovitis (zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych), zapalenie kaletek maziowych.
2. MR i USG znajduje zastosowanie w monitorowaniu aktywności SpA osiowej (zwłaszcza zapalenie błony maziowej i enthesitis) jako uzupełnienie do innych wykładników aktywności choroby tj. parametry biochemiczne i kliniczne. Decyzja o tym, jak często wykonywać badania obrazowe USG/MR powinna być uzależniona od stanu chorego. Ultrasonografia o wysokiej częstotliwości z opcją kolorowego Dopplera /color doppler/ oraz Dopplera mocy /power doppler/ jest wystarczająca metodą do oceny stanu zapalnego, stosowanie kontrastów nie jest potrzebne.
3. Do monitorowania zmian strukturalnych w przebiegu SpA osiowej zaleca sie stosowanie klasycznych metod radiograficznych. MR i USG mogą dostarczyć dodatkowych informacji.
Grupa ekspertów stworzyła łącznie 10 rekomendacji dotyczących metod obrazowych stosowanych w celach diagnostycznych oraz terapeutycznych w spondyloartropatii zarówno osiowej jak i obwodowej. Opublikowane zalecenia mają przede wszystkim wymiar praktyczny i powinny stanowić cenną pomoc w codziennej pracy klinicznej reumatologów, radiologów i lekarzy rodzinnych.
1. Jeżeli istnieje podejrzenie SpA obwodowej badanie rezonansu magnetycznego (MR) i badanie utrasonograficzne (USG) mogą być wykonywane w celu wykrywania obwodowych zmian o charakterze enthesitis (zapalenie przyczepów ścięgnistych), które przemawiają za rozpoznaniem SpA obwodowej.
Ponadto USG i MR mogą być stosowane w obrazowaniu zmian tj.: zapalenie stawów obwodowych, tenosynovitis (zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych), zapalenie kaletek maziowych.
2. MR i USG znajduje zastosowanie w monitorowaniu aktywności SpA osiowej (zwłaszcza zapalenie błony maziowej i enthesitis) jako uzupełnienie do innych wykładników aktywności choroby tj. parametry biochemiczne i kliniczne. Decyzja o tym, jak często wykonywać badania obrazowe USG/MR powinna być uzależniona od stanu chorego. Ultrasonografia o wysokiej częstotliwości z opcją kolorowego Dopplera /color doppler/ oraz Dopplera mocy /power doppler/ jest wystarczająca metodą do oceny stanu zapalnego, stosowanie kontrastów nie jest potrzebne.
3. Do monitorowania zmian strukturalnych w przebiegu SpA osiowej zaleca sie stosowanie klasycznych metod radiograficznych. MR i USG mogą dostarczyć dodatkowych informacji.
Grupa ekspertów stworzyła łącznie 10 rekomendacji dotyczących metod obrazowych stosowanych w celach diagnostycznych oraz terapeutycznych w spondyloartropatii zarówno osiowej jak i obwodowej. Opublikowane zalecenia mają przede wszystkim wymiar praktyczny i powinny stanowić cenną pomoc w codziennej pracy klinicznej reumatologów, radiologów i lekarzy rodzinnych.
