Zespół metaboliczny zmniejsza skuteczność leczenia RZS

Zespół metaboliczny jest istną plagą społeczeństw wysoko rozwiniętych. Bardzo liczne powikłania tego stanu skłoniły badaczy do poszukiwania odpowiedzi na ważne pytanie, czy zespół metaboliczny implikuje skuteczność leczenia biologicznego RZS. Odpowiedź pojawiła się na łamach „Arthritis & Rheumatology”.

Szacuje się, że u pacjentów z zespołem metabolicznym ryzyko wystąpienia miażdżycowych chorób układu krążenia jest mniej więcej 2-krotnie, a cukrzycy aż 5-krotnie wyższe w porównaniu z populacją ogólną. Zespół metaboliczny wiąże się także z przyspieszoną (już istniejącą) miażdżycą, przedwczesnymi zachorowaniami na tą szeroką grupę chorób oraz cukrzycą typu 2 o wczesnym początku. Od powyższych nie są wolni pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów, stąd bardzo istotne jest ustalenie, czy zespół metaboliczny, jego składowe i adipokiny (adiponektyna, leptyna, czynnik wzrostu fibroblastów-21) są powiązane z odpowiedzią na zaawansowane terapie.

Wieloośrodkowy zespół naukowców ze Stanów Zjednoczonych przeprowadził badanie, do którego włączono 2368 osób z RZS rozpoczynających terapię biologiczną inhibitorem TNF-alfa lub innym lekiem biologicznym. Adipokiny oceniano w przechowywanych próbkach pochodzących z podgrupy osób odpowiadających i nieodpowiadających na leczenie (200 osób). Pierwszorzędowym ocenianym rezultatem było osiągnięcie zmiany tak dużej, jak minimalna klinicznie istotna różnica dla wskaźnika aktywności choroby klinicznej (CDAI) po 6 miesiącach.

Wśród badanych u 29 proc. rozpoznano współistniejący zespół metaboliczny. Wiązał się on z niższymi szansami osiągnięcia CDAI aż o 31 proc. z zależnym od dawki zmniejszeniem odsetka odpowiedzi w zależności od liczby obecnych składowych. Powiązania pomiędzy zespołem metabolicznym a osiągnięciem celu głównego były podobne, niezależnie od mechanizmu działania danego leku biologicznego. Stężęnie adipokin nie wykazało korelacji z osiągnięciem niskiej aktywności choroby podstawowej.

Zespół metaboliczny wiąże się z niższym odsetkiem odpowiedzi na leczenie w zaawansowanej terapii RZS. Niesie to za sobą ważny wniosek - by tak droga terapia miała sens, należy równolegle intensywnie leczyć zespół metaboliczny, co z jednej strony wydaje się oczywiste, z drugiej jest bardzo trudne, warunkowane motywacją samego chorego.