Zmiany skórne powiedzą o raku
Autor: Kamila Gębska
Data: 26.10.2016
Źródło: MK/KG
Działy:
Wywiad tygodnia
Aktualności
Skóra jest zwierciadłem ciała. Co może powiedzieć skóra o stanie naszego zdrowia? Bardzo wiele, stąd tak ważne jest, aby lekarze rodzinni przyglądali się skórze swoich pacjentów, bo zmiany na niej mogą wskazywać na poważne choroby, w tym nowotwory – mówi prof. Joanna Maj, konsultant krajowy w dziedzinie dermatologii i wenerologii z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Pewne objawy na skórze wskazują lekarzowi konkretną chorobę?
Tak. Skóra zmienia się w cukrzycy, w chorobach endokrynologicznych, w razie rozwoju nowotworu. Pojawienie się zaczerwienienia między trzecim a czwartym palcem ręki może być pierwszym objawem cukrzycy, podobnie jak zwiastować tę chorobę mogą nawracające czyraki szczególnie u osób otyłych.
W jaki sposób skóra manifestuje nowotwór?
Zmiany na skórze współistnieją z określonym nowotworem. Dużo groźniejszymi objawami mogą być tzw. zespoły paraneoplastyczne. Charakterystyczne jest zapalenie skórno-mięśniowe, kiedy zmiany pojawiają się najpierw na twarzy – na przykład w postaci obrzęku powiek, może wystąpić też rumień na szyi, uderza przede wszystkim słabość mięśniowa pacjenta. U 50 procent chorych przy tych objawach współistnieje nowotwór już w momencie symptomów skórnych. Może to być rak sutka, jajnika, żołądka. Takich zespołów jest bardzo wiele. Suchość skóry, czy świąd są często bagatelizowane, a jedną z przyczyn świądu są rozrosty limforetikularne, czyli choroby nowotworowe krwi. Gwałtowny wysiew brodawek na skórze tzw. łojotokowych, szczególnie u mężczyzn, idzie w parze z rakiem żołądka. Mamy też pewne rewelatory nowotworowe uwarunkowane genetycznie. Choć objaw na skórze prawie żaden, bo chodzi o piegi pojawiające się ni stąd, ni zowąd na wargach, na błonie śluzowej policzków, co się nasila. A one to mogą być objawem, który jest rewelatorem raka jelita grubego. Do tej choroby wstępem są polipy. I w tych rodzinach występuje polipowatość rodzinna, a zbadanie tych chorych i wczesne usunięcie polipów może uchronić przed nowotworem.
Jakie jeszcze mogą wystąpić objawy skórne?
Na przykład, jeżeli półpasiec przekracza linię środkową ciała, to już to stanowi wskazówkę, że należy szukać nowotworu – rozrostu limforetikularnego. Zaś pojawienie się rybiej łuski, łuszczenia skóry może być pierwszym objawem ziarnicy złośliwej z jeszcze nie rozwiniętymi symptomami nowotworu
W razie objawów skórnych nowotwór jest na wstępnym etapie rozwoju, czy już w stadium bardziej zaawansowanym?
Może być różnie. Czasami zmiany skórne zwiastują raka, tak jest w przypadku zapalenia skórno-mięśniowego. Wtedy skóra wyprzedza rozwój nowotworu. Ale na przykład rogowacenie ciemne złośliwe – choć zauważalne jest dla lekarza, kiedy postępuje – to jednak oznacza, że nowotwór już jest obecny w organizmie. Co ciekawe dermatoz, jeżeli współistnieją z nowotworem nie można wyleczyć. Świąd nie będzie reagował na jakiekolwiek leki przeciwświądowe, jeśli współistnieje z nim rak. Jeżeli zapalenie skórno-mięśniowe jest związane z nowotworem, to także nie będzie tu skutecznego leczenia.
Jakie wskazówki miałaby pani dla lekarzy rodzinnych, internistów w związku z procesami zachodzącymi na skórze?
Nie wolno lekceważyć żadnej zmiany skórnej, nawet, jeśli ona nie stanowi dla pacjenta problemu. Jeżeli rozpoznawane jest zapalenie skórno- mięśniowe, internista powinien szukać nowotworu i zlecać badania. Lekarze powinni znać objawy skórne, które mogą zwiastować lub obrazować rozwój nowotworu w organizmie.
Rozmawiała Marta Koblańska
Tak. Skóra zmienia się w cukrzycy, w chorobach endokrynologicznych, w razie rozwoju nowotworu. Pojawienie się zaczerwienienia między trzecim a czwartym palcem ręki może być pierwszym objawem cukrzycy, podobnie jak zwiastować tę chorobę mogą nawracające czyraki szczególnie u osób otyłych.
W jaki sposób skóra manifestuje nowotwór?
Zmiany na skórze współistnieją z określonym nowotworem. Dużo groźniejszymi objawami mogą być tzw. zespoły paraneoplastyczne. Charakterystyczne jest zapalenie skórno-mięśniowe, kiedy zmiany pojawiają się najpierw na twarzy – na przykład w postaci obrzęku powiek, może wystąpić też rumień na szyi, uderza przede wszystkim słabość mięśniowa pacjenta. U 50 procent chorych przy tych objawach współistnieje nowotwór już w momencie symptomów skórnych. Może to być rak sutka, jajnika, żołądka. Takich zespołów jest bardzo wiele. Suchość skóry, czy świąd są często bagatelizowane, a jedną z przyczyn świądu są rozrosty limforetikularne, czyli choroby nowotworowe krwi. Gwałtowny wysiew brodawek na skórze tzw. łojotokowych, szczególnie u mężczyzn, idzie w parze z rakiem żołądka. Mamy też pewne rewelatory nowotworowe uwarunkowane genetycznie. Choć objaw na skórze prawie żaden, bo chodzi o piegi pojawiające się ni stąd, ni zowąd na wargach, na błonie śluzowej policzków, co się nasila. A one to mogą być objawem, który jest rewelatorem raka jelita grubego. Do tej choroby wstępem są polipy. I w tych rodzinach występuje polipowatość rodzinna, a zbadanie tych chorych i wczesne usunięcie polipów może uchronić przed nowotworem.
Jakie jeszcze mogą wystąpić objawy skórne?
Na przykład, jeżeli półpasiec przekracza linię środkową ciała, to już to stanowi wskazówkę, że należy szukać nowotworu – rozrostu limforetikularnego. Zaś pojawienie się rybiej łuski, łuszczenia skóry może być pierwszym objawem ziarnicy złośliwej z jeszcze nie rozwiniętymi symptomami nowotworu
W razie objawów skórnych nowotwór jest na wstępnym etapie rozwoju, czy już w stadium bardziej zaawansowanym?
Może być różnie. Czasami zmiany skórne zwiastują raka, tak jest w przypadku zapalenia skórno-mięśniowego. Wtedy skóra wyprzedza rozwój nowotworu. Ale na przykład rogowacenie ciemne złośliwe – choć zauważalne jest dla lekarza, kiedy postępuje – to jednak oznacza, że nowotwór już jest obecny w organizmie. Co ciekawe dermatoz, jeżeli współistnieją z nowotworem nie można wyleczyć. Świąd nie będzie reagował na jakiekolwiek leki przeciwświądowe, jeśli współistnieje z nim rak. Jeżeli zapalenie skórno-mięśniowe jest związane z nowotworem, to także nie będzie tu skutecznego leczenia.
Jakie wskazówki miałaby pani dla lekarzy rodzinnych, internistów w związku z procesami zachodzącymi na skórze?
Nie wolno lekceważyć żadnej zmiany skórnej, nawet, jeśli ona nie stanowi dla pacjenta problemu. Jeżeli rozpoznawane jest zapalenie skórno- mięśniowe, internista powinien szukać nowotworu i zlecać badania. Lekarze powinni znać objawy skórne, które mogą zwiastować lub obrazować rozwój nowotworu w organizmie.
Rozmawiała Marta Koblańska