123RF
Jak długowieczni rodzice zmniejszają ryzyko cukrzycy
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 21.04.2022
Źródło: Medscape
Tagi: | cukrzyca typu 2 |
Najnowsze badania sugerują, że osoby, których rodzice dożywają 90. roku życia, są w grupie niższego ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2. Niższe ryzyko występuje u współmałżonka. Jednak w obu sytuacjach przyczyny są różne.
Wyniki wieloośrodkowego badania kohortowego Long Life Family Study (LLFS) zostały opublikowane we Frontiers in Clinical Diabetes and Healthcare. Prace prowadziła dr Iva Miljkovic z Wydziału Epidemiologii, Graduate School of Public Health, University of Pittsburgh i współpracownicy.
Obserwacja 582 rodzin dwupokoleniowych, w których jeden rodzic dożył wieku 90 lat lub więcej, „sugeruje, że potomstwo wyjątkowo długowiecznych osób i ich małżonkowie, zwłaszcza w średnim wieku, może mieć podobne, niskie ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w porównaniu z populacją ogólną” – piszą Miljkovic i współpracownicy.
Reasumując, ryzyko cukrzycy typu 2 jest mniejsze wśród osób, których rodzice lub teściowie żyją dłużej.
Badacze obserwowali 583 dwupokoleniowe rodziny z czterech ośrodków – w Bostonie, Nowym Jorku, Pittsburghu w USA oraz duńskim Odense. Badanie LLFS obejmowało 4559 osób w wieku 90 lat i starszych (w momencie rejestracji w latach 2006–2009) i 1445 osób ich rodzeństwa w wieku 80 lat i więcej, dotyczyło także 2329 dzieci z grupy rodziców 90+ i 785 ich małżonków. Badanie trwało w latach 2014–2017.
Spośród 1585 potomstwa i 495 małżonków, którzy nie chorowali na cukrzycę w momencie włączenia do badania, 3,7 proc. potomstwa i 3,8 proc. ich małżonków zachorowało na cukrzycę typu 2 w okresie obserwacji. Roczna zapadalność na 1000 osobolat wynosiła 4,6 przypadku dla potomstwa i 4,7 dla ich współmałżonków. Wzrastała wraz z wiekiem, odpowiednio z 3,6 i 3,0 dla wieku od 45 do 64 lat do 7,2 i 7,4 dla osób w wieku 65 i starszych.
Dla porównania, najnowsze badanie National Health Interview Survey wykazało, że w ogólnej populacji dorosłych w Stanach Zjednoczonych zapadalność na cukrzycę typu 2 na 1000 osobolat wynosi ogółem 6,9–9,9 dla osób w wieku od 45 do 64 lat i 8,8 dla osób w wieku 65 lat i starszych.
Niektóre czynniki ryzyka cukrzycy mogą różnić się między potomstwem osób długowiecznych a ich małżonkami.
Wśród potomstwa prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy typu 2 wzrastało w zależności od odchylenia od standardowego wskaźnika masy ciała (iloraz szans [OR] 2,55; p <0,0001), obwodu talii (OR 2,52; p <0,0001), i amitriglicerydów w surowicy na czczo (OR 1,56; p = 0,0042). Szanse zmniejszały się w przypadku cholesterolu HDL (OR 0,56; p <0,0042), adiponektyny (OR 0,60; p <0,0024) i globuliny wiążącej hormony płciowe (OR = 0,55, p <0,0019).
Podobne powiązania zaobserwowano wśród małżonków, z wyjątkiem braku istotnego związku z globuliną wiążącą hormony płciowe, a dwa dodatkowe czynniki zwiększały ryzyko cukrzycy typu 2: interleukina 6 (OR 1,63; p = 0,048) i insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (OR 1,79; p = 0,04).
Czynniki związane ze stylem życia, takie jak spożycie alkoholu i aktywność fizyczna, nie były związane z ryzykiem cukrzycy typu 2 ani u potomstwa, ani u małżonków.
Dlaczego niższe ryzyko występuje również, jeśli ma się długowiecznych teściów?
Miljkovic i współpracownicy twierdzą, że prawdopodobnie w grę wchodzą wspólne czynniki środowiskowe. Na przykład powszechne jest dopasowanie stylu życia i wspólnych zajęć rekreacyjnych wśród par, które mieszkają razem.
Co ciekawe, autorzy zauważają, że współmałżonkowie częściej byli aktywni fizycznie i zgłaszali umiarkowane spożycie alkoholu. Oba te czynniki związane ze stylem życia mogą zmniejszać ryzyko cukrzycy typu 2. „Tak więc możliwe jest, że ochronne rodzinne czynniki genetyczne i biologiczne wpływają na potomstwo, podczas gdy u ich małżonków zdrowszy tryb życia może w rzeczywistości przyczyniać się do mniejszego ryzyka cukrzycy typu 2”.
Innym możliwym wyjaśnieniem, jak twierdzą Miljkovic i współpracownicy, jest to, że „ludzie nieświadomie dopasowują swoje fenotypy i genotypy, w tym te, które wpływają na ryzyko cukrzycy i długość życia”.
Obserwacja 582 rodzin dwupokoleniowych, w których jeden rodzic dożył wieku 90 lat lub więcej, „sugeruje, że potomstwo wyjątkowo długowiecznych osób i ich małżonkowie, zwłaszcza w średnim wieku, może mieć podobne, niskie ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w porównaniu z populacją ogólną” – piszą Miljkovic i współpracownicy.
Reasumując, ryzyko cukrzycy typu 2 jest mniejsze wśród osób, których rodzice lub teściowie żyją dłużej.
Badacze obserwowali 583 dwupokoleniowe rodziny z czterech ośrodków – w Bostonie, Nowym Jorku, Pittsburghu w USA oraz duńskim Odense. Badanie LLFS obejmowało 4559 osób w wieku 90 lat i starszych (w momencie rejestracji w latach 2006–2009) i 1445 osób ich rodzeństwa w wieku 80 lat i więcej, dotyczyło także 2329 dzieci z grupy rodziców 90+ i 785 ich małżonków. Badanie trwało w latach 2014–2017.
Spośród 1585 potomstwa i 495 małżonków, którzy nie chorowali na cukrzycę w momencie włączenia do badania, 3,7 proc. potomstwa i 3,8 proc. ich małżonków zachorowało na cukrzycę typu 2 w okresie obserwacji. Roczna zapadalność na 1000 osobolat wynosiła 4,6 przypadku dla potomstwa i 4,7 dla ich współmałżonków. Wzrastała wraz z wiekiem, odpowiednio z 3,6 i 3,0 dla wieku od 45 do 64 lat do 7,2 i 7,4 dla osób w wieku 65 i starszych.
Dla porównania, najnowsze badanie National Health Interview Survey wykazało, że w ogólnej populacji dorosłych w Stanach Zjednoczonych zapadalność na cukrzycę typu 2 na 1000 osobolat wynosi ogółem 6,9–9,9 dla osób w wieku od 45 do 64 lat i 8,8 dla osób w wieku 65 lat i starszych.
Niektóre czynniki ryzyka cukrzycy mogą różnić się między potomstwem osób długowiecznych a ich małżonkami.
Wśród potomstwa prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy typu 2 wzrastało w zależności od odchylenia od standardowego wskaźnika masy ciała (iloraz szans [OR] 2,55; p <0,0001), obwodu talii (OR 2,52; p <0,0001), i amitriglicerydów w surowicy na czczo (OR 1,56; p = 0,0042). Szanse zmniejszały się w przypadku cholesterolu HDL (OR 0,56; p <0,0042), adiponektyny (OR 0,60; p <0,0024) i globuliny wiążącej hormony płciowe (OR = 0,55, p <0,0019).
Podobne powiązania zaobserwowano wśród małżonków, z wyjątkiem braku istotnego związku z globuliną wiążącą hormony płciowe, a dwa dodatkowe czynniki zwiększały ryzyko cukrzycy typu 2: interleukina 6 (OR 1,63; p = 0,048) i insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (OR 1,79; p = 0,04).
Czynniki związane ze stylem życia, takie jak spożycie alkoholu i aktywność fizyczna, nie były związane z ryzykiem cukrzycy typu 2 ani u potomstwa, ani u małżonków.
Dlaczego niższe ryzyko występuje również, jeśli ma się długowiecznych teściów?
Miljkovic i współpracownicy twierdzą, że prawdopodobnie w grę wchodzą wspólne czynniki środowiskowe. Na przykład powszechne jest dopasowanie stylu życia i wspólnych zajęć rekreacyjnych wśród par, które mieszkają razem.
Co ciekawe, autorzy zauważają, że współmałżonkowie częściej byli aktywni fizycznie i zgłaszali umiarkowane spożycie alkoholu. Oba te czynniki związane ze stylem życia mogą zmniejszać ryzyko cukrzycy typu 2. „Tak więc możliwe jest, że ochronne rodzinne czynniki genetyczne i biologiczne wpływają na potomstwo, podczas gdy u ich małżonków zdrowszy tryb życia może w rzeczywistości przyczyniać się do mniejszego ryzyka cukrzycy typu 2”.
Innym możliwym wyjaśnieniem, jak twierdzą Miljkovic i współpracownicy, jest to, że „ludzie nieświadomie dopasowują swoje fenotypy i genotypy, w tym te, które wpływają na ryzyko cukrzycy i długość życia”.