Adalimumab – sam czy w połączeniu z immunomodulatorami w terapii choroby Leśniowskiego-Crohna?

Wyniki metaanlizy wskazują, że efekty leczenia pacjentów samym adalimumabem są bardzo podobne z tymi, które osiąga się przy dodatkowym zastosowaniu leków immunomodulujących.

Wcześniejsze badania wykazały, że połączenie infliksymabu z azatiopryną jest bardziej skuteczne niż oddzielne stosowanie każdego z leków. Do tej pory nie było jednak jasno określone, czy połączenie adalimumabu z lekami immunomodulującymi jest również bardziej skuteczną metodą leczenia pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Problem ten był przedmiotem badania, które zostało opublikowane na łamach Journal of Crohn's and Colitis. Na podstawie dostępnej literatury kanadyjscy lekarze przygotowali metaanalizę dostępnych badań porównujących skuteczność monoterapii i łączonej terapii z wykorzystaniem adalimumabu. Do pracy zostały włączone badania zgromadzone m.in. w bazach Medline, Embase oraz Cochrane. Oceniane były zaś odpowiedź na leczenie, indukcja remisji i jej podtrzymanie oraz potrzeba zwiększenia dawki podawanych leków. W sumie analizowano dane z 18 badań. Metaanaliza 7 (n=1984) z nich oceniających indukcję remisji wykazała, że przy monoterapii adalimumabem osiągane wyniki są gorsze niż w przypadku terapii łączonej [OR=0.78 (0.64-0.96), p=0.02]. Zgodnie z wynikami 4 kolejnych badań natomiast, terapia łączona nie wykazała wyższości nad monoterapią jeśli chodzi o podtrzymanie remisji [OR=1.08 (0.79-1.48), p=0.48]. Także w kwestii potrzeby regulacji dawki leków, wyniki obu metod nie różniły się znacznie [OR=1.13 (0.69-1.85), p=0.62]. Podsumowując, terapia łączona jest jedynie nieco bardziej skuteczna w indukcji remisji choroby Leśniowskiego-Crohna. Odsetek utrzymanych remisji po roku i potrzeba zwiększenia dawkowania były jednak podobne przy obu zastosowanych metodach leczniczych. Z pewnością przydałyby się jednak duże, randomizowane próby kliniczne, aby dodatkowo poprzeć wnioski płynące z opisanej metaanlizy.