Genetyka marskości wątroby

U homozygotycznych nosicieleli wariantu genu alfa-1-antytrypsyny (AAT) Pi*Z i Pi*S dochodzi do deficytu AAT i rozwoju marskości wątroby.

Jak dotąd nie znany było ryzyko rozwoju marskości wątroby u heterozygotycznych nosicieli jednego z wymienionych wariantów genu dla AAT. Szacuje się, że aż do 10% populacji kaukaskiej jest nosicielem jednego z wariantów genu AAT. W celu zbadania tego zagadnienia Strand i wsp. przeprowadzili wieloośrodkowe badanie kohortowe obejmujące pacjentów z niealkoholowym słuszczeniem wątroby (NAFLD – Non-Alcoholic Fatty Liver Disease) oraz nadużywających alkohol.

Do grupy badawczej zrekrutowano 1184 pacjentów z NAFLD i 2462 nadużywających alkohol. W obu grupach dokonano identyfikacji pacjentów z marskością wątroby oraz wszystkim pacjentom zgenotypowano obecność wariantów Pi*Z i Pi*S.

Wariant Pi*Z był obecny u 13,8% pacjentów z NAFLD, którzy rozwinęli marskość wątroby i u 2,4% którzy marskości nie rozwinęli (p<0,0001), co oznaczało, że obecność wariantu Pi*Z istotnie zwiększało ryzyko rozwoju marskości wątroby w tej grupie pacjentów (OR = 7,3 (95% CI 2,2 – 24,8)). W grupie pacjentów nadużywających alkoholu wariant Pi*Z był obecny u 6,2% pacjentów, którzy rozwinęli marskość wątroby i tylko u 2,2%, którzy marskości nie rozwinęli, (p<0,0001) co oznaczało, że obecność wariantu Pi*Z w tej grupie pacjentów wiązało się z istotnym zwiększeniem ryzyka rozwoju marskości wątroby (OR= 5,7 (95% CI: 2,9 – 11,7)). Wariant Pi*S istotnie zwiększał ryzyko rozwoju marskości wątroby jedynie w grupie pacjentów nadużywających alkoholu (OR = 1,47 (95% CI 0,99-2,19)).

Wysokie ryzyko rozwoju markości wątroby związane z nosicielstwem wariantu AAT Pi*Z powinno skłaniać klinicystów do zachowania szczególnej czujności oraz otoczenia kompleksową opieką pacjentów szczególnie narażonych na choroby wątroby.