Kapecytabina w adjuwantowym leczeniu nowotworów dróg żółciowych

Nowotwory pęcherzyka żółciowego i przewodów żółciowych zewnątrzwątrobowych w Polsce dotykają rocznie ok. 1500-2000 osób; są to niezwykle agresywne nowotwory, w których przebiegu wskaźnik przeżyć 5-letnich wynosi około 13%. Rak pęcherzyka żółciowego występuje częściej, w około 90% przypadków współistnieje z kamicą pęcherzyka żółciowego.

Do czynników predysponujących do zachorowania należą także porcelanowy pęcherzyk żółciowy, przewlekła przetoka pęcherzykowo-jelitowa, polip oraz zwapnienia ściany pęcherzyka a także wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz wrodzona torbielowatość dróg żółciowych. Tylko część pacjentów jest diagnozowana w momencie, który pozwala na radykalne leczenie chirurgiczne. By poprawić przeżywalność w tej grupie pacjentów naukowcy z Wielkiej Brytanii sprawdzili, czy skuteczna okaże się kapecytabina jako leczenie adjuwantowe.

Na łamach The Lancet Oncology ukazały się wyniki randomizowanego badania, przeprowadzonego w 44 specjalistycznych ośrodkach w Wielkiej Brytanii, zajmujących się diagnostyką i leczeniem nowotworów dróg żółciowych. Zakwalifikowano pacjentów powyżej 18. roku życia z potwierdzoną histopatologicznie radykalną resekcją raka pęcherzyka żółciowego lub przewodów żółciowych zewnątrzwątrobowych; wyłączono osoby z jakąkolwiek wcześniejszą formą leczenia nowotworu w wywiadzie. 447 pacjentów przydzielono do grupy badawczej (n=223; 1250mg/m2 kapecytabiny dwa razy na dobę w dniach 1-14 21-dniowych cyklów, których w sumie przeprowadzono osiem) lub do grupy kontrolnej (obserwacja przez 16 tygodni od operacji).

Mediana follow-upu dla wszystkich pacjentów wyniosła 60 miesięcy; mediana przeżyć całkowitych wyniosła 51,1 miesięcy w grupie badawczej i 36,4 miesięcy w grupie kontrolnej (HR 0,81), jednak wynik ten okazał się nieistotny statystycznie (p=0,097). Dokładniejsze analizy, w których uwzględniono czynniki niekorzystne rokowniczo (status węzłów chłonnych, stopień złośliwości oraz płeć) wykazały, że kapecytabina wydłuża przeżycie całkowite (HR 0,71). Z kolei tzw. analiza według protokołu (porównanie grup obejmujące tylko pacjentów, którzy ukończyli pierwotnie przydzielone leczenie) wykazała, że mediana czasu przeżycia wyniosła 53 miesiące w grupie badawczej i 36 w grupie kontrolnej (p=0,028). Wykazano także, że adjuwantowe leczenie kapecytabiną prowadzi do wydłużenia przeżycia wolnego od nawrotu (24,4 vs. 17,5 miesiąca). U 44% pacjentów przyjmujących lek odnotowano działania niepożądane co najmniej 3. stopnia, jednak u żadnego z nich nie doszło do zgonu spowodowanego stosowanym leczeniem.

Są zatem przesłanki by twierdzić, że chemioterapia za pomocą kapecytabiny po radykalnym leczeniu chirurgicznym może wydłużyć życie; w leczeniu tak trudnej choroby jest to z pewnością krok na przód.