Perspektywy zwiększenia dostępności leczenia WZW typu C w krajach rozwijających się

W styczniu 2014 r. na łamach Clinical Infectious Diseases Hill i wsp. przedstawili pracę, z której wynika, że możliwe jest takie obniżenie cen leczenia wirusowego zapalenia wątroby (WZW) typu C, które umożliwi jego stosowanie w krajach rozwijających się. W ubiegłym roku wprowadzono do praktyki klinicznej sofosbuwir, inhibitor polimerazy RNA, który daje nadzieję na dobre wyniki leczenia także bez wykorzystania interferonu. Szacuje się, że koszt leczenia sofosbuwirem przez 12 tygodni będzie wynosił ok. 84 tys. USD. Również w 2013 r. w Stanach Zjednoczonych dopuszczono do użytku simeprewir, który jest inhibitorem proteazy NS3/4A. Seria dawek simeprewiru będzie kosztować ok. 50 tys. USD (z pominięciem kosztów rybawiryny – ok. 20 tys. USD – i inteferonu).

Wysokie koszty tych leków wywołały protesty specjalistów pracujących na rzecz leczenia pacjentów z WZW w krajach rozwijających się [1]. Hill i wsp. porównali struktury chemiczne i złożoność procesu produkcji pięciu leków przeciwwirusowych wykorzystywanych lub mających znaleźć zastosowanie w leczeniu WZW typu C (włączając daklataswir i faldaprewir) oraz farmakoterapeutyków stosowanych w zwalczaniu zakażenia wirusem HIV. Na podstawie uzyskanych danych Hill i wsp. przewidzieli koszty produkcji leków przeciw WZW typu C. Założyli przy tym, że rocznie otrzymywać je będzie co najmniej milion pacjentów. Obliczono, że minimalny koszt produkcji leków przeciw WZW typu C może wynosić od 0.2 do 2.1 USD za gram. Przewidywany koszt związany był ze stopniem złożoności procesu syntezy chemicznej, który jest najmniejszy w przypadku rybawiryny i największy dla simeprewiru. Przewidywany koszt wyprodukowania poszczególnych leków wyniósł około: 20 USD w przypadku daklataswiru, 40 USD - rybawiryny, 105 USD - sofosbuwiru, 155 USD - faldaprewiru i 200 USD dla simeprewiru. Hill i wsp. stwierdzili, że w perspektywie 15 lat możliwe wydaje się rozpoczęcie wielkoskalowej produkcji leków przeciw WZW typu C, która doprowadziłaby do obniżenia ceny 12-tygodniowej terapii do ceny z zakresu od 100 do 250 USD.
Warto dodać, że w połowie stycznia 2014 r. w New England Journal of Medicine przedstawiono wyniki badania, w którym określono skuteczność doustnej terapii skojarzonej daklataswirem i sofosbuwirem w leczeniu WZW typu C. Trwałą odpowiedź wirusologiczną uzyskano u ponad 98% pacjentów z genotypami 1a i 1b, 92% pacjentów z genotypem 2 i 89% z genotypem 3.

[1] Cohen J. Advocates Protest the Cost of a Hepatitis C Cure. Science 2013; 342(6164):1302-1303.
[2] Sulkowski MS, Gardiner DF, Rodriguez-Torres M, i wsp. Daclatasvir plus Sofosbuvir for Previously Treated or Untreated Chronic HCV Infection. N Engl J Med 2014; 370:211-221.