Przeszczep mikrobioty jelitowej łagodzi objawy zespołu jelita drażliwego: wyniki randomizowanego badania klinicznego

Zespołowi jelita drażliwego towarzyszy jelitowa dysbioza, która może być odpowiedzialna za m.in. wzdęcia. Przeprowadzono randomizowane badanie, w którym oceniono efektywność łagodzenia objawów zespołu jelita drażliwego poprzez przeszczep mikrobioty jelitowej.

Do badania włączono pacjentów z zespołem jelita drażliwego, u których zastosowanie przynajmniej 3 konwencjonalnych terapii zakończyło się niepowodzeniem. Chorych losowo przydzielono do grupy badawczej, w której wykonano przeszczep mikrobioty (n=43) oraz do grupy placebo (n=19). Uczestnicy badania zapisywali w swoich dziennikach, czy po leczeniu w ciągu dnia doskwierały im uczucie wzdęcia brzucha, bóle brzucha, uczucie przelewania oraz dyskomfort w brzuchu. Pacjenci oceniali nasilenie objawów w skali 1-6.

W dwunastym tygodniu 56% pacjentów po pojedynczym przeszczepie mikrobioty zgłaszało poprawę jakości życia i istotne zmniejszenie dolegliwości, natomiast z grupy placebo poprawę zauważyło 26% uczestników (p=0,03). U badanych poddanych przeszczepowi mikrobioty nastąpiły istotna redukcja odczuwanego dyskomfortu o średnio 19%, częstotliwości oddawania stolca średnio o 13%, częstości odczuwania pilnej potrzeby oddania stolca średnio o 38% oraz złagodzenie bólu brzucha i wzdęć odpowiednio o średnio 26% i 10%. Przeszczep mikrobioty okazał się znacznie skuteczniejszy u kobiet (poprawa u 69% kobiet) niż u mężczyzn (29%) (p=0,01). Lepsza odpowiedź na leczenie dotyczyła osób, które przed wykonaniem przeszczepu miały bardziej różnorodny skład mikrobioty jelitowej (p=0,04). U 21% pacjentów po wykonaniu przeszczepu poprawa utrzymywała się przez ponad 1 rok po leczeniu, a w grupie placebo taką poprawę zgłaszało tylko 5% osób. Powtórzenie przeszczepu skutkowało poprawą u 67% pacjentów, u których po pierwszym przeszczepie odnotowano poprawę. Powtórzenie przeszczepu nie przyniosło żadnej poprawy u tych osób, u których za pierwszym razem leczenie było nieskuteczne.

Przeszczep mikrobioty jelitowej łagodzi objawy zespołu jelita drażliwego w porównaniu z placebo, ale dolegliwości nawracają w ciągu roku po zastosowaniu leczenia. Efektywność przeszczepu zależna jest od składu mikrobiomu jelitowego chorych. Pierwotny skład mikroflory jelitowej może być wykorzystany jako biomarker do selekcjonowania pacjentów u których przeszczep mikrobiomu może okazać się skuteczny.