Ryzyko krwawienia po polipektomii u pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe
Autor: Andrzej Kordas
Data: 02.10.2015
Źródło: Systematic review with meta-analysis: the risk of gastrointestinal haemorrhage post-polypectomy in patients receiving anti-platelet, anti-coagulant and/or thienopyridine medications; D. Shalman; Alimentary Pharmacology & Therapeutics; Volume 42, Issue
Pacjentom poddawanym kolonoskopii zaleca się tymczasowe odstawienie leków wpływających na krzepnięcie krwi. D. Shalman i wsp. zaprojektowali przegląd systematyczny oraz metaanalizę mające na cele określenie czynników ryzyka krwawienia po polipektomii wśród pacjentów stosujących leki przeciwpłytkowe, antykoagulanty i/lub pochodne tienopirydyny. Wyniki analizy opublikowano na łamach Alimentary Pharmacology and Therapeutics.
Celem zidentyfikowania badań spełniających kryteria włączenia do analizy badacze przeanalizowali bazy danych Pubmed, Scopus, Web of Science, Biosis oraz Proceedings First. Analizą objęto lata 1970 – 2015.
Spośród zidentyfikowanych 1490 artykułów do analizy włączono 3 artykuły i 1 abstrakt obejmujące pacjentów stosujących aspirynę i/lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, 1 artykuł obejmujący pacjentów leczonych przy użyciu warfaryny, 2 abstrakty zawierające informacje na temat pacjentów leczonych przy wykorzystaniu klopidogrelu oraz 2 artykuły opisujące ryzyko krwawienia po polipektomii wśród pacjentów stosujących klopidogrel z aspiryną i/lub innym NLPZ.
Podczas gdy ryzyko krwawienia bezpośrednio po polipektomii w przypadku stosowania aspiryny i/lub innego NLPZ nie było zwiększone (OR = 1.1, 95% CI 0.7–1.9, P = 0.7), wykazano znamiennie zwiększone ryzyko opóźnionego krwawienia po tym zabiegu przy stosowaniu wyżej wymienionych leków (OR = 1.7, 95% CI 1.0–2.4, P = 0.0009, I2 = 60%).
Również pacjenci stosujący klopidogrel (OR = 9.7, 95% CI 3.1–30.8, P = 0.0, I2 = 0) lub klopidogrel w połączeniu z aspiryną i/lub innym NLPZ (OR = 3.4, 95% CI 1.3–8.8, P = 0.01, I2 = 0) wykazywali zwiększone ryzyko opóźnionego krwawienia po polipektomii. Opierając się na pojedynczym badaniu oceniającym ryzyko wystąpienia krwawienia po polipektomii w przypadku stosowania warfaryny, również wykazano zwiększone ryzyko wystąpienia tego powikłania.
Reasumując, stosowanie aspiryny i/lub innych NLPZ nie zwiększa istotnie ryzyka wystąpienia krwawienia po polipektomii. Celem zapobiegania krwawieniom po polipektomii wśród pacjentów stosujących warfarynę lub klopidogrel, należy zaprzestać stosowania tych leków w odpowiednim czasie przed zabiegiem.
Spośród zidentyfikowanych 1490 artykułów do analizy włączono 3 artykuły i 1 abstrakt obejmujące pacjentów stosujących aspirynę i/lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, 1 artykuł obejmujący pacjentów leczonych przy użyciu warfaryny, 2 abstrakty zawierające informacje na temat pacjentów leczonych przy wykorzystaniu klopidogrelu oraz 2 artykuły opisujące ryzyko krwawienia po polipektomii wśród pacjentów stosujących klopidogrel z aspiryną i/lub innym NLPZ.
Podczas gdy ryzyko krwawienia bezpośrednio po polipektomii w przypadku stosowania aspiryny i/lub innego NLPZ nie było zwiększone (OR = 1.1, 95% CI 0.7–1.9, P = 0.7), wykazano znamiennie zwiększone ryzyko opóźnionego krwawienia po tym zabiegu przy stosowaniu wyżej wymienionych leków (OR = 1.7, 95% CI 1.0–2.4, P = 0.0009, I2 = 60%).
Również pacjenci stosujący klopidogrel (OR = 9.7, 95% CI 3.1–30.8, P = 0.0, I2 = 0) lub klopidogrel w połączeniu z aspiryną i/lub innym NLPZ (OR = 3.4, 95% CI 1.3–8.8, P = 0.01, I2 = 0) wykazywali zwiększone ryzyko opóźnionego krwawienia po polipektomii. Opierając się na pojedynczym badaniu oceniającym ryzyko wystąpienia krwawienia po polipektomii w przypadku stosowania warfaryny, również wykazano zwiększone ryzyko wystąpienia tego powikłania.
Reasumując, stosowanie aspiryny i/lub innych NLPZ nie zwiększa istotnie ryzyka wystąpienia krwawienia po polipektomii. Celem zapobiegania krwawieniom po polipektomii wśród pacjentów stosujących warfarynę lub klopidogrel, należy zaprzestać stosowania tych leków w odpowiednim czasie przed zabiegiem.
Przegląd Gastroenterologiczny
