Skuteczność zastosowania everolimusu w zaawansowanych guzach neuroendokrynnych trzustki

Everolimus jest doustnym inhibitorem kinazy mTOR (ang. mammalian target of rapamycin). Kinaza mTOR należy do grupy kinaz serynowo-treoninowych. Jest białkiem zaangażowanym w regulację szeregu procesów na poziomie komórkowym - w szczególności związanych ze wzrostem i proliferacją komórek oraz angiogenezą.

Wykazano, że autokrynna aktywacja mTOR mediowana poprzez insulinopodobny czynnik wzrostu-1 jest związana z namnażaniem się komórek guza neuroendokrynnego trzustki, a w warunkach in vitro udowodniono, że hamowanie aktywności mTOR ma silny efekt antyproliferacyjny w stosunku do linii komórkowych tego nowotworu. Stąd istnieją przesłanki do zastosowania inhibitora mTOR u pacjentów chorujących na ten typ nowotworu.
Na łamach New England Yournal of Medicine ukazał się w tym roku artykuł prezentujący wyniki badania 3 fazy dotyczącego skuteczności everolimusu u pacjentów z zaawansowanym guzem neuroendokrynnym trzustki. Było to randomizowane, prospektywne badanie, przeprowadzone metodą podwójnie ślepej próby, w którym chorym z guzem neuroendokrynnym trzustki (low-grade lub intermediate grade tumors) i udowodnioną radiologicznie w ciągu 12 miesięcy obserwacji progresją choroby podawano everolimus w dawce 10 mg na dobę (207 chorych) lub placebo (203 chorych). Pierwszorzędowym punktem końcowym było przeżycie bez progresji choroby ocenianej radiologicznie. W sytuacji postępu choroby u pacjentów pierwotnie będących w grupie placebo istniała możliwość przejścia chorego do grupy otrzymującej lek w próbie otwartej.
Mediana przeżycia bez progresji choroby wynosiła 11 miesięcy wśród chorych leczonych everolimusem w porównaniu do 4,6 miesięcy w przypadku grupy otrzymującej placebo. 34% chorych leczonych inhibitorem mTOR nie wykazywało cech progresji choroby w 18-miesięcznej obserwacji w porównaniu do 9% wśród otrzymujących placebo. Leczenie everolimusem wiązało się z istotnie większym odsetkiem działań niepożądanych. Najczęściej odnotowywano zapalenie dziąseł (64% chorych), wysypkę (49%), biegunkę (34%), rzadziej infekcje górnych dróg oddechowych, hiperglikemię czy anemię. Większość z powikłań jednak nie powodowała konieczności wyłączenia chorych z badania.
Jak wykazało badanie everolimus istotnie w porównaniu z placebo przedłuża czas przeżycia chorych na guza neuroendokrynnego trzustki.