Szczepienie przeciwko WZW typu B a protokół szczepienia u chorych z nieswoistymi zapaleniami jelit
Autor: Izabela Żmijewska
Data: 28.05.2012
Źródło: Gisbert JP, Menchen L, Garcia-Sanchez V i wsp. Comparison of the effectiveness of two protocols for vaccination (standard and double dosage) against hepatitis B virus in patients with inflammatory bowel disease. Aliment Pharmacol Ther 2012; 35: 1379-1385
Profilaktyka chorób zakaźnych stanowić powinna jeden z kluczowych elementów holistycznego podejścia do opieki nad chorymi z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NCHZJ). Wprowadzenie do powszechnego użycia szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w dużej mierze zrewolucjonizowało możliwości prewencji tej groźnej choroby zakaźnej.
Chorzy z NCHZJ, z uwagi na częsty kontakt ze służbą zdrowia, w tym niekiedy na konieczność podjęcia leczenia operacyjnego, są w grupie ryzyka zakażenia wirusem HBV. Dlatego szczególnie w tej grupie chorych skuteczna profilaktyka infekcji WZW typu B jest niezwykle istotna. Idealną sytuacją jest przebycie cyklu szczepień przed zachorowaniem lub w momencie rozpoznania choroby z kręgu NCHZJ. Daje to największe szanse na wygenerowanie właściwej odpowiedzi poszczepiennej. W praktyce jednak nierzadko szczepienie to (jeśli w ogóle!) wykonywane jest już u chorych z kilkuletnim wywiadem chorobowych, którzy nierzadko otrzymują leki wpływające na funkcję układu immunologicznego, co może obniżać skuteczność immunoprofilaktyki chorób zakaźnych.
Kilka prac oceniających skuteczność szczepienia przeciwko WZW B w grupie chorych z NCHZJ nie dało jednoznacznych wyników. Czy klasyczny schemat szczepienia odnosi się także do tej grupy pacjentów, czy może jednak wymaga on pewnych modyfikacji? Takie pytanie postawili sobie autorzy hiszpańscy, a wyniki swojej pracy zamieścili na łamach ostatniego wydania Alimentary Pharmacology and Therapeutics.
Dokonali oni oceny skuteczności dwóch odmiennych protokołów szczepienia przeciwko WZW typu B. Klasyczny protokół uwzględniał 3 podania szczepionki (Engerix B) w odstępach czasowych 0 – 1 miesiąc – 6 miesięcy. Odmienny protokół obejmował podanie 3 podwójnych dawek tej samej szczepionki w schemacie 0 – 1 – 2 miesiące. Stężenie przeciwciał anty-HBs było oceniane w okresie 1-3 miesięcy od zakończenia cyklu szczepień.
W badaniu uwzględniono 148 chorych z NCHZJ (średni wiek 40 lat, 69% chorych stanowili chorzy z chorobą Leśniowskiego-Crohna). 70% spośród nich otrzymywało w momencie włączenia do analizy leki immunosupresyjne (22% tiopuryny, 23% przeciwciała anty-TNF, a 25% obie grupy tych leków). 46% chorych poddano szczepieniu w standardowym protokole, 54% - w protokole zintensyfikowanej wakcynacji. Stężenie przeciwciał anty-HBs > 10 IU/l uznawane było za zabezpieczające przed zakażeniem wirusem HBV.
Serokonwersja świadcząca o zabezpieczającej odpowiedzi poszczepiennej istotnie częściej dotyczyła chorych poddanych nowemu schematowi szczepienia w porównaniu ze schematem klasycznym (75% vs. 41%; p<0.001). W analizie multiwariancji wykazano, że jedynym czynnikiem decydującym o skuteczności szczepienia przeciwko WZW typu B było zastosowanie podwójnej dawki szczepionki.
W podsumowaniu autorzy podkreślają, że odpowiedź na szczepienie przeciwko WZW typu B u chorych z NCHZJ jest niska. Zastosowanie podwójnej dawki tej szczepionki pozwala na uzyskanie lepszych wyników tej bezpiecznej metody immunoprofilaktyki zakażenia wirusem HBV.
Kilka prac oceniających skuteczność szczepienia przeciwko WZW B w grupie chorych z NCHZJ nie dało jednoznacznych wyników. Czy klasyczny schemat szczepienia odnosi się także do tej grupy pacjentów, czy może jednak wymaga on pewnych modyfikacji? Takie pytanie postawili sobie autorzy hiszpańscy, a wyniki swojej pracy zamieścili na łamach ostatniego wydania Alimentary Pharmacology and Therapeutics.
Dokonali oni oceny skuteczności dwóch odmiennych protokołów szczepienia przeciwko WZW typu B. Klasyczny protokół uwzględniał 3 podania szczepionki (Engerix B) w odstępach czasowych 0 – 1 miesiąc – 6 miesięcy. Odmienny protokół obejmował podanie 3 podwójnych dawek tej samej szczepionki w schemacie 0 – 1 – 2 miesiące. Stężenie przeciwciał anty-HBs było oceniane w okresie 1-3 miesięcy od zakończenia cyklu szczepień.
W badaniu uwzględniono 148 chorych z NCHZJ (średni wiek 40 lat, 69% chorych stanowili chorzy z chorobą Leśniowskiego-Crohna). 70% spośród nich otrzymywało w momencie włączenia do analizy leki immunosupresyjne (22% tiopuryny, 23% przeciwciała anty-TNF, a 25% obie grupy tych leków). 46% chorych poddano szczepieniu w standardowym protokole, 54% - w protokole zintensyfikowanej wakcynacji. Stężenie przeciwciał anty-HBs > 10 IU/l uznawane było za zabezpieczające przed zakażeniem wirusem HBV.
Serokonwersja świadcząca o zabezpieczającej odpowiedzi poszczepiennej istotnie częściej dotyczyła chorych poddanych nowemu schematowi szczepienia w porównaniu ze schematem klasycznym (75% vs. 41%; p<0.001). W analizie multiwariancji wykazano, że jedynym czynnikiem decydującym o skuteczności szczepienia przeciwko WZW typu B było zastosowanie podwójnej dawki szczepionki.
W podsumowaniu autorzy podkreślają, że odpowiedź na szczepienie przeciwko WZW typu B u chorych z NCHZJ jest niska. Zastosowanie podwójnej dawki tej szczepionki pozwala na uzyskanie lepszych wyników tej bezpiecznej metody immunoprofilaktyki zakażenia wirusem HBV.
Przegląd Gastroenterologiczny
