Większa częstość występowania celiakii u dzieci z zespołem jelita drażliwego

Celiakia rzadko daje objawy uważane za typowe, tj. utratę masy ciała z niedożywieniem, biegunkę przewlekłą i niedokrwistość. W 2006 r. stwierdzono w grupie 371 pacjentów z celiakią, że średnia wartość wskaźnika BMI (body mass index) przy jej rozpoznaniu wynosiła 24.6 kg/m2. Odsetek pacjentów z nadwagą lub otyłością wyniósł 39%. Z tego względu może być uzasadnione branie celiakii pod uwagę w diagnostyce różnicowej u pacjentów z objawami o etiologii niewyjaśnionej mimo typowego postępowania: bólami brzucha, wzdęciami, niepłodnością i poronieniami, osteopenią i osteoporozą, zaburzeniami krzepnięcia z niedoboru witaminy K, opóźnieniem dojrzewania, niedoborem IgA, hiposplenizmem, a również zaburzeniami neuropsychiatrycznymi: ataksją, neuropatiami obwodowymi, autyzmem, schizofrenią, przewlekłym zmęczeniem, a niekiedy również bólami głowy.

Cristofori i wsp. przebadali w kierunku celiakii 992 dzieci w średnim wieku 6.8 lat, kierowanych do gastroenterologicznego centrum referencyjnego z powodu nawracających bólów brzucha. Dzieci podzielono na 4 grupy: spełniające kryteria rzymskie III rozpoznania zespołu jelita drażliwego (n = 270), z dyspepsją czynnościową (n = 201), czynnościowymi bólami brzucha (n = 311) i zaburzeniami o innej etiologii (n = 210, dzieci wyłączono z obserwacji). Badano stężenie całkowite IgA oraz przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA i przeciwko endomyzjum w klasach IgA i IgG. W przypadku stwierdzenia obecności przeciwciał wykonywano biopsję dwunastnicy celem potwierdzenia rozpoznania. Celiakię rozpoznano u 12 dzieci z zespołem jelita drażliwego (4.4%), 2 z dyspepsją czynnościową i u jednego z czynnościowymi bólami brzucha. Wykazano, że ryzyko wystąpienia choroby trzewnej u dzieci z zespołem jelita drażliwego było czterokrotnie większe niż u dzieci bez zespołu jelita drażliwego (iloraz szans = 4.19, 95% przedział ufności 2.03-8.49, p < 0.001). Autorzy stwierdzili, że wyniki badania wskazują na wartość kryteriów rzymskich III w doborze pacjentów, u których powinna być wykonana diagnostyka w kierunku celiakii.