Naukowcy na drodze ku poznaniu działania SARS-CoV-2 w komórkach człowieka
Redaktor: Marta Koblańska
Data: 30.11.2020
Źródło: materiały prasowe Fundacji na rzecz Nauki Polskiej
Działy:
Aktualności w Koronawirus
Aktualności
Polscy naukowcy z Wrocławia i z Warszawy opracowują sondy fluorescencyjne do śledzenia
w żywych komórkach dwóch enzymów SARS-CoV-2, kluczowych do jego powielania i infekowania kolejnych komórek.
w żywych komórkach dwóch enzymów SARS-CoV-2, kluczowych do jego powielania i infekowania kolejnych komórek.
Rozwiązania te pozwolą na szybsze i skuteczniejsze badanie m.in. nowych leków przeciwwirusowych, których działanie polega na hamowaniu aktywności tych enzymów wirusa.
Projekt badawczy jest finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich z programu Inteligentny Rozwój (POIR) w ramach rozszerzenia grantów w programie TEAM uzyskanych przez prof. Marcina Drąga z Katedry Chemii Biologicznej i Bioobrazowania Politechniki Wrocławskiej oraz prof. Daniela Gryko z Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie. Obaj uczeni są także laureatami Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Kluczowe proteazy
SARS-CoV-2, który spowodował trwającą na całym świecie pandemię, składa się z 29 różnych białek. Wśród nich są dwa wyspecjalizowane białka, które odpowiadają m.in. za replikację wirusa, czyli powielanie jego cząsteczek i infekowanie kolejnych komórek w organizmie zakażonej osoby. Białka te, inaczej nazywane enzymami proteolitycznymi (proteazami), noszą nazwy: SARS-CoV-2-Mpro i SARS-CoV-2-PLpro. Proteaza SARS-CoV-2-Plpro dodatkowo wpływa na działanie układu odpornościowego człowieka i blokuje mechanizm obrony organizmu przed koronawirusem. Zespołowi prof. Marcina Drąga udało się – jako pierwszemu na świecie – w błyskawicznym tempie rozpracować oba te enzymy. Dzięki temu dokładnie wiadomo, jaką mają budowę oraz z jakimi związkami i w jakim miejscu każdy z nich się łączy. To z kolei umożliwia znalezienie związków, selektywnie blokujących aktywność tych enzymów, a zatem zatrzymujących namnażanie się wirusa.
- Takie związki mogą stać się lekami zwalczającymi wirusa, nie tylko bardzo skutecznie, ale i bezpiecznie dla ludzi, gdyż hamują one wyłącznie aktywność proteaz koronawirusa SARS-CoV-2, w żaden sposób nie wpływając na aktywność enzymów człowieka – mówi prof. Marcin Drąg.
Prof. Marcin Drag nawiązał współpracę z prof. Danielem Gryko w celu opracowania barwników fluorescencyjnych umożliwiających na przykład sprawdzenie, ile komórek organizmu ludzkiego zostało faktycznie zainfekowanych koronawirusem. Dzięki fluorescencji można sprawdzić również leki przeciwwirusowe oraz ich rzeczywiste działanie i efektywność.
Projekt badawczy jest finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich z programu Inteligentny Rozwój (POIR) w ramach rozszerzenia grantów w programie TEAM uzyskanych przez prof. Marcina Drąga z Katedry Chemii Biologicznej i Bioobrazowania Politechniki Wrocławskiej oraz prof. Daniela Gryko z Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie. Obaj uczeni są także laureatami Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Kluczowe proteazy
SARS-CoV-2, który spowodował trwającą na całym świecie pandemię, składa się z 29 różnych białek. Wśród nich są dwa wyspecjalizowane białka, które odpowiadają m.in. za replikację wirusa, czyli powielanie jego cząsteczek i infekowanie kolejnych komórek w organizmie zakażonej osoby. Białka te, inaczej nazywane enzymami proteolitycznymi (proteazami), noszą nazwy: SARS-CoV-2-Mpro i SARS-CoV-2-PLpro. Proteaza SARS-CoV-2-Plpro dodatkowo wpływa na działanie układu odpornościowego człowieka i blokuje mechanizm obrony organizmu przed koronawirusem. Zespołowi prof. Marcina Drąga udało się – jako pierwszemu na świecie – w błyskawicznym tempie rozpracować oba te enzymy. Dzięki temu dokładnie wiadomo, jaką mają budowę oraz z jakimi związkami i w jakim miejscu każdy z nich się łączy. To z kolei umożliwia znalezienie związków, selektywnie blokujących aktywność tych enzymów, a zatem zatrzymujących namnażanie się wirusa.
- Takie związki mogą stać się lekami zwalczającymi wirusa, nie tylko bardzo skutecznie, ale i bezpiecznie dla ludzi, gdyż hamują one wyłącznie aktywność proteaz koronawirusa SARS-CoV-2, w żaden sposób nie wpływając na aktywność enzymów człowieka – mówi prof. Marcin Drąg.
Prof. Marcin Drag nawiązał współpracę z prof. Danielem Gryko w celu opracowania barwników fluorescencyjnych umożliwiających na przykład sprawdzenie, ile komórek organizmu ludzkiego zostało faktycznie zainfekowanych koronawirusem. Dzięki fluorescencji można sprawdzić również leki przeciwwirusowe oraz ich rzeczywiste działanie i efektywność.
