NRL skarży do TK przepisy w sprawie kas rejestrujących i klauzulę sumienia
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 03.03.2014
Źródło: JM
Naczelna Rada Lekarska postanowiła zaskarżyć do Trybunału Konstytucyjnego przepisy w sprawie kas rejestrujących i tzw. klauzulę sumienia jako naruszające zachowanie tajemnicy lekarskiej i niezgodne z zasadą wolności sumienia.
W przypadku kas rejestrujących rozporządzenie Ministra Finansów z 14 marca 2013 r. zobowiązuje lekarzy i lekarzy dentystów do ujawniania w treści paragonu fiskalnego danych objętych tajemnicą zawodową. Paragon fiskalny, oprócz innych danych, zawiera m. in. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację. Mając na uwadze, że znaczna część lekarzy prowadzących indywidualne praktyki lekarskie ma status podatnika podatku od towarów i usług zobowiązanego do prowadzenie ewidencji obrotu za pomocą kasy rejestrującej, są oni zobowiązani do podawania na paragonie fiskalnym danych usługi medycznej pozwalających na jej jednoznaczną identyfikację – uzasadnia NRL. – W pewnych sytuacjach poprzez fakt istnienia paragonu dokładnie identyfikującego usługę medyczną można dotrzeć do informacji ujawniających dane pacjenta. Jako przykład takiej sytuacji można wymieniać dokonanie zapłaty za usługę medyczną przy pomocy karty płatniczej, w trakcie autoryzacji zapłaty kartą identyfikowane są elektronicznie dane karty płatniczej wraz z danymi personalnymi jej posiadacza, niektóre terminale kart płatniczych wymagają dodatkowo podpisu posiadacza karty na rachunku obciążeniowym. Przy zapłacie kartą płatniczą za usługę medyczną połączenie danych z karty płatniczej z danymi z paragonu fiskalnego pozwala połączyć osobę pacjenta z dokładnymi danymi identyfikującymi zakres wykonanych procedur medycznych – dodaje Maciej Hamankiewicz, prezes NRL.
W takich sytuacjach istnieje obawa o zachowanie poufności danych, które są objęte tajemnicą leczenia, natomiast pacjent ma prawo do prywatności i poufności danych związanych z leczeniem. Na lekarzach ciąży obowiązek konstytucyjnego uszanowania tych praw. Dlatego rada uznaje, że dokumenty fiskalne powinny być tworzone tylko dla celów podatkowych, ale nie powinny ujawniać informacji wrażliwych, dotyczących schorzeń i przebiegu leczenia.
Kolejną sprawą, która wymaga zaskarżenia, to klauzula sumienia, a szczególnie zapis dotyczący treści, która nakazuje lekarzowi wykonać świadczenie niezgodne z jego sumieniem, gdy istnieje przypadek niecierpiący zwłoki, ale nie zagraża to życiu pacjenta, ani nie grozi ciężkim uszkodzeniem ciała czy ciężkim rozstrojem zdrowia oraz części określonej słowami „z tym że ma obowiązek wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym” jako niezgodnego z art. 2, art. 53 ust. 1 oraz art. 65 ust. 1 w zw. z art. 30 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że nakłada na lekarza powstrzymującego się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem ciężar zagwarantowania uzyskania tych świadczeń u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym, co czyni iluzorycznym prawo do wolności sumienia – czytamy we wniosku NRL. Ponadto, zaskarżone zostaną także artykuły, w których lekarz zobowiązany jest do powiadomienia na piśmie przełożonego, gdy ma zamiar skorzystać z prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego i części zobowiązującej lekarza korzystającego z prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem do uzasadnienia i odnotowania tego faktu w dokumentacji medycznej.
Według NRL, lekarz nie powinien być zmuszany do ujawniania i odnotowywania w dokumentacji medycznej swojego światopoglądu. Za wystarczające należy uznać samo odnotowanie w dokumentacji medycznej faktu odmowy wykonania świadczenia z uwagi na jego sprzeczność z sumieniem lekarza.
- Wnioski do Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zbadania zgodności z Konstytucją przepisów w sprawie kas rejestrujących oraz dotyczących tzw. klauzuli sumienia są wyrazem braku zgody samorządu lekarskiego na funkcjonowanie w porządku prawnym wadliwych norm prawnych – mówi prezes Hamankiewicz - Uchwały NRL dotyczące skierowania tych wniosków do Trybunału Konstytucyjnego poprzedziły wielokrotne wystąpienia do władz publicznych o zmianę przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz o właściwe interpretowanie norm prawno-podatkowych dotyczących zakresu informacji na paragonie fiskalnym, na paragonie fiskalnym powinna znajdować się jedynie informacja o udzieleniu usługi lekarskiej lub usługi stomatologicznej z dodatkowym oznaczeniem, czy są one objęte podatkiem VAT czy zwolnione z tego podatku. -dodaje.
Wnioski przygotowano podczas posiedzenia NRL 21 lutego b.r., a obecnie są sprawdzane ich uzasadnienia pod względem merytorycznym i prawnym.
W takich sytuacjach istnieje obawa o zachowanie poufności danych, które są objęte tajemnicą leczenia, natomiast pacjent ma prawo do prywatności i poufności danych związanych z leczeniem. Na lekarzach ciąży obowiązek konstytucyjnego uszanowania tych praw. Dlatego rada uznaje, że dokumenty fiskalne powinny być tworzone tylko dla celów podatkowych, ale nie powinny ujawniać informacji wrażliwych, dotyczących schorzeń i przebiegu leczenia.
Kolejną sprawą, która wymaga zaskarżenia, to klauzula sumienia, a szczególnie zapis dotyczący treści, która nakazuje lekarzowi wykonać świadczenie niezgodne z jego sumieniem, gdy istnieje przypadek niecierpiący zwłoki, ale nie zagraża to życiu pacjenta, ani nie grozi ciężkim uszkodzeniem ciała czy ciężkim rozstrojem zdrowia oraz części określonej słowami „z tym że ma obowiązek wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym” jako niezgodnego z art. 2, art. 53 ust. 1 oraz art. 65 ust. 1 w zw. z art. 30 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że nakłada na lekarza powstrzymującego się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem ciężar zagwarantowania uzyskania tych świadczeń u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym, co czyni iluzorycznym prawo do wolności sumienia – czytamy we wniosku NRL. Ponadto, zaskarżone zostaną także artykuły, w których lekarz zobowiązany jest do powiadomienia na piśmie przełożonego, gdy ma zamiar skorzystać z prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego i części zobowiązującej lekarza korzystającego z prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem do uzasadnienia i odnotowania tego faktu w dokumentacji medycznej.
Według NRL, lekarz nie powinien być zmuszany do ujawniania i odnotowywania w dokumentacji medycznej swojego światopoglądu. Za wystarczające należy uznać samo odnotowanie w dokumentacji medycznej faktu odmowy wykonania świadczenia z uwagi na jego sprzeczność z sumieniem lekarza.
- Wnioski do Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zbadania zgodności z Konstytucją przepisów w sprawie kas rejestrujących oraz dotyczących tzw. klauzuli sumienia są wyrazem braku zgody samorządu lekarskiego na funkcjonowanie w porządku prawnym wadliwych norm prawnych – mówi prezes Hamankiewicz - Uchwały NRL dotyczące skierowania tych wniosków do Trybunału Konstytucyjnego poprzedziły wielokrotne wystąpienia do władz publicznych o zmianę przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz o właściwe interpretowanie norm prawno-podatkowych dotyczących zakresu informacji na paragonie fiskalnym, na paragonie fiskalnym powinna znajdować się jedynie informacja o udzieleniu usługi lekarskiej lub usługi stomatologicznej z dodatkowym oznaczeniem, czy są one objęte podatkiem VAT czy zwolnione z tego podatku. -dodaje.
Wnioski przygotowano podczas posiedzenia NRL 21 lutego b.r., a obecnie są sprawdzane ich uzasadnienia pod względem merytorycznym i prawnym.
