Pracodawcy nie mogą dowolnie regulować czasu pracy lekarzy
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 05.03.2014
Źródło: Lex Secure, JM
ZK OZZL na podstawie opinii prawnej wyjaśnił zasady rozliczania czasu pracy lekarzy związane ze zmianami kodeksu pracy wprowadzonymi w ubiegłym roku, a dającymi możliwość przedłużenia tzw. okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy. W przypadku lekarzy obowiązujące są uregulowania wynikające z ustawy o działalności leczniczej.
Przepisy dotyczące czasu pracy lekarzy i innych pracowników medycznych zawarte w ustawie o działalności leczniczej mają pierwszeństwo przed analogicznymi przepisami w kodeksie pracy, według zasady lex specialis, czyli że przepisy bardziej korzystne nie mogą być zastępowane mniej korzystnymi zapisami z kodeksu pracy.
W odpowiedzi prawników wykorzystano sytuację, do której doszło w jednym ze szpitali w Małopolsce. Dyrektor tej placówki podpisał z pracownikami porozumienie dotyczące wprowadzenia rozkładów czasu pracy. Zostało one podpisane w lutym tego roku i nie zostało opatrzone datą. Zmiany miały zacząć obowiązywać z mocą wsteczną od 1 września 2013 roku.
Prawnicy, opisując stan prawny zdarzenia, wskazują, że pracodawca nie może sam zdecydować o zmianie czasu pracy.
- W przedmiotowej sprawie kluczowa jednak nie jest kwestia zawarcia porozumienia wprowadzającego ruchomy czas pracy z datą wsteczną, a kwestia samej dopuszczalności wprowadzenia takiego rozwiązania. W ocenie sporządzającego odpowiedź na pytanie prawne, takie porozumienie jest niedopuszczalne z mocy prawa – wyjaśnia w piśmie do OZZL Kajetan Komar Komarowski, radca prawny.
W odniesieniu do pewnych grup zawodowych, a taką stanowią w tym wypadku pracownicy służby zdrowia, ustawy szczególne lub rozporządzenia regulujące odrębnie stosunki pracy mają pierwszeństwo w stosowaniu przed kodeksem pracy. Ustawą regulującą tutaj czas pracy będzie więc ustawa o działalności leczniczej.
- W art. 93 i 94 wspomnianej ustawy, wskazane są zasady obliczania czasu pracy wraz z maksymalnymi dopuszczalnymi okresami rozliczeniowymi oraz uregulowane są zasady rozkładu czasu pracy – wyjaśnia prawnik. - Nie można więc w miejsce tych uregulowań ustawy o działalności leczniczej wprowadzać przepisów kodeksu pracy. Warto również zaznaczyć, że nie ma znaczenia fakt, iż regulacja ruchomego czasu pracy wprowadzona została później niż regulacje ustawy o działalności leczniczej, gdyż przy rozstrzyganiu wątpliwości dotyczących stosowania wydłużonych okresów rozliczeniowych w placówkach służby zdrowia należy stosować zasadę lex posteriori generali non derogat legi priori speciali, która mówi, że ustawa ogólna późniejsza nie uchyla ustawy szczególnej wcześniejszej – zaznacza.
W dalszej części prawnicy wyjaśniają, że można wprowadzać inne postanowienia, ale – jak wspomniano wcześniej – w formie porozumienia lub układu zbiorowego. W tym konkretnym przypadku strony zawierające porozumienie do jego treści skopiowały zapisy kodeksu pracy, które były mniej korzystne niż uregulowania z ustawy o działalności leczniczej.
Ponadto, przypominają radcowie prawni, każde porozumienie dotyczące przedłużania okresów rozliczeniowych należy przekazywać do Państwowej Inspekcji Pracy. Przytaczają dwa zakwestionowane przez PIP porozumienia zawarte w szpitalach w Olecku i Pasłęku, które pomimo ich zawarcia nie mogły być stosowane, bo z mocy prawa są nieważne.
„Kwestie okresów rozliczeniowych zostały dokładnie uregulowane w ustawie o działalności leczniczej i nie ma możliwości, by stosować w tym zakresie wybiórcze rozwiązania przewidziane przez kodeks pracy” – czytamy w uzasadnieniu PIP.
W odpowiedzi prawników wykorzystano sytuację, do której doszło w jednym ze szpitali w Małopolsce. Dyrektor tej placówki podpisał z pracownikami porozumienie dotyczące wprowadzenia rozkładów czasu pracy. Zostało one podpisane w lutym tego roku i nie zostało opatrzone datą. Zmiany miały zacząć obowiązywać z mocą wsteczną od 1 września 2013 roku.
Prawnicy, opisując stan prawny zdarzenia, wskazują, że pracodawca nie może sam zdecydować o zmianie czasu pracy.
- W przedmiotowej sprawie kluczowa jednak nie jest kwestia zawarcia porozumienia wprowadzającego ruchomy czas pracy z datą wsteczną, a kwestia samej dopuszczalności wprowadzenia takiego rozwiązania. W ocenie sporządzającego odpowiedź na pytanie prawne, takie porozumienie jest niedopuszczalne z mocy prawa – wyjaśnia w piśmie do OZZL Kajetan Komar Komarowski, radca prawny.
W odniesieniu do pewnych grup zawodowych, a taką stanowią w tym wypadku pracownicy służby zdrowia, ustawy szczególne lub rozporządzenia regulujące odrębnie stosunki pracy mają pierwszeństwo w stosowaniu przed kodeksem pracy. Ustawą regulującą tutaj czas pracy będzie więc ustawa o działalności leczniczej.
- W art. 93 i 94 wspomnianej ustawy, wskazane są zasady obliczania czasu pracy wraz z maksymalnymi dopuszczalnymi okresami rozliczeniowymi oraz uregulowane są zasady rozkładu czasu pracy – wyjaśnia prawnik. - Nie można więc w miejsce tych uregulowań ustawy o działalności leczniczej wprowadzać przepisów kodeksu pracy. Warto również zaznaczyć, że nie ma znaczenia fakt, iż regulacja ruchomego czasu pracy wprowadzona została później niż regulacje ustawy o działalności leczniczej, gdyż przy rozstrzyganiu wątpliwości dotyczących stosowania wydłużonych okresów rozliczeniowych w placówkach służby zdrowia należy stosować zasadę lex posteriori generali non derogat legi priori speciali, która mówi, że ustawa ogólna późniejsza nie uchyla ustawy szczególnej wcześniejszej – zaznacza.
W dalszej części prawnicy wyjaśniają, że można wprowadzać inne postanowienia, ale – jak wspomniano wcześniej – w formie porozumienia lub układu zbiorowego. W tym konkretnym przypadku strony zawierające porozumienie do jego treści skopiowały zapisy kodeksu pracy, które były mniej korzystne niż uregulowania z ustawy o działalności leczniczej.
Ponadto, przypominają radcowie prawni, każde porozumienie dotyczące przedłużania okresów rozliczeniowych należy przekazywać do Państwowej Inspekcji Pracy. Przytaczają dwa zakwestionowane przez PIP porozumienia zawarte w szpitalach w Olecku i Pasłęku, które pomimo ich zawarcia nie mogły być stosowane, bo z mocy prawa są nieważne.
„Kwestie okresów rozliczeniowych zostały dokładnie uregulowane w ustawie o działalności leczniczej i nie ma możliwości, by stosować w tym zakresie wybiórcze rozwiązania przewidziane przez kodeks pracy” – czytamy w uzasadnieniu PIP.
