Projekt obywatelski to narzędzie, a nie cel

Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych to narzędzie, a nie cel sam w sobie.

Obawa o ostateczny kształt
Po przekazaniu projektu ustawy do Komisji Zdrowia, złożonego przez pielęgniarki, mówią one o obawach o jego ostateczny kształt.

– Podczas ostatniego posiedzenia podkomisji poprawki zgłaszane przez posłów były niezgodne z intencjami i celami projektu obywatelskiego i przypominały raczej koncert życzeń niż przemyślane działania – piszą w liście skierowanym do premiera, minister zdrowia, szefów partii tworzących koalicję rządzącą, przewodniczących klubów i kół parlamentarnych oraz członków sejmowej komisji zdrowia i finansów publicznych przedstawiciele komitetu obywatelskiego.

Jak podkreśla Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych, celem wniesionego przez środowisko pielęgniarek projektu jest:

• Zwiększenie liczby pielęgniarek w publicznym systemie zdrowia. W 72 proc. polskich szpitali brakuje pielęgniarek (dane Instytutu Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego). W Polsce na 1000 mieszkańców przypada średnio sześć pielęgniarek, z czego 30 proc. pracuje w prywatnej ochronie medycznej. Dla porównania w Niemczech około 13 pielęgniarek na 1000 mieszkańców.

• Lepsze wykorzystanie kompetencji, które posiadają pielęgniarki i położne, szczególnie w obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi opiekuńcze i medyczne starzejącego się społeczeństwa.

• Zagwarantowanie zastępowalności pokoleniowej. W Polsce średni wiek praktykującej pielęgniarki to ponad 54 lata. Prawie co trzecia pielęgniarka i położna mają 51–60 lat, około 30 proc. przekroczyło już 60. rok życia, a tylko co szósta ma mniej niż 40 lat. 34 proc. pielęgniarek i niemal 30 proc. położnych osiągnęło już wiek emerytalny lub od wielu lat przebywają na emeryturze. W 2030 roku aż 65 proc. obecnie zatrudnionych pielęgniarek i 60 proc. położnych będzie w wieku uprawniającym do świadczeń emerytalnych.

Uznanie kompetencji
Konieczne jest zachęcenie młodych osób do wstępowania do zawodu i pracy w publicznej ochronie zdrowia –podkreśla OZZPiP.

– Zaproponowane w ustawie uznanie kompetencji posiadanych oraz zmniejszenie różnic płacowych pomiędzy pielęgniarkami z różnych grup jest tylko narzędziem. Nie jest celem samym w sobie. Trudno mi zrozumieć, że politycy tego nie mogą pojąć. W naszej ocenie to nie tylko niechęć do zmian, ale i olbrzymia krótkowzroczność. To nie żarty, to nie zabawa. Nieprzemyślane przepisy, które dzisiaj obowiązują, robią bardzo dużo złego. Zniechęcają pielęgniarki do pracy w publicznej służbie zdrowia i do podnoszenia kwalifikacji. Za chwilę zamiast rozwoju będziemy mieć regres pielęgniarstwa – mówi Krystyna Ptok, przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych.

Zgłoszone w projekcie obywatelskim zmiany są narzędziem, które umożliwią uporządkowanie sytuacji w ochronie zdrowia. Ważnym i potrzebnym działaniem jest oddzielenie sposobu wynagrodzenia pracowników medycznych od niemedycznych. Tylko pracownicy medyczni mają ustawowy obowiązek ustawicznego kształcenia. Paradoksem jest jednak fakt, że obecnie politycy nie widzą związku tego faktu z koniecznością uznawania kwalifikacji posiadanych, a nie wymaganych.

Poszło o za małą wypłatę – sądowa batalia pielęgniarki Pielęgniarka z oddziału chirurgicznego wniosła pozew przeciwko szpitalowi o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w związku z dyskryminacją. – Nie można uznać za zgodne z przepisami prawa, aby pracownik zatrudniony na tym samym stanowisku i mający taki sam zakres czynności podlegał różnicowaniu w ustalaniu wynagrodzenia – wskazała. Jest opinia Sądu Najwyższego – publikujemy wyrok. 

Pielęgniarki podkreślają w swoim liście, że oczekują zmian i działania.

– Jak politycy są w opozycji, to widzą problemy pielęgniarstwa. Gdy obejmują władzę, to od razu zmieniają zdanie. Jeszcze raz podkreślam: tu nie pieniądze są celem. To narzędzie do realizacji celu, jakim jest poprawa sytuacji kadrowej. Mówimy wiele o jakości. Ogarnia mnie pusty śmiech. Jaka jakość? My zniechęcamy pielęgniarki do rozwoju. Nie uznajemy ich kwalifikacji, nie mają możliwości wykorzystania swoich kompetencji. Jak można budować jakość, obniżając jednocześnie poziom kluczowego personelu medycznego? – retorycznie pyta Krystyna Ptok.

Treść listu OZZPiP skierowanego do minister zdrowia poniżej.

Przeczytaj także: „Stare i biedne – obraz polskich pielęgniarek i położnych”.