Zmiany w Kodeksie etyki lekarskiej

1 stycznia 2025 r. to istotna data dla lekarzy, ponieważ od tego dnia obowiązują poprawki w Kodeksie etyki lekarskiej. Ostatnia tak dużą zmianę przyjęto 22 lata temu.

Co znajduje się w znowelizowanej wersji KEL? Najważniejsze zmiany dotyczą:

• mediów społecznościowych w zawodzie lekarza – stanowią o istocie etyki i odpowiedzialności lekarzy w korzystaniu z platform online oraz promowaniu zdrowego stylu życia;
• reklamy – dotyczą transparentności i uczciwości w promocji usług medycznych;
• relacji lekarz-pacjent – mówiące o empatii, profesjonalizmie oraz otwartości na potrzeby pacjenta;
• atmosferze zaufania i współpracy między lekarzem a pacjentem, budowaniu pozytywnych relacji;
• użycia teleporady oraz narzędzi opartych na technologii sztucznej inteligencji w praktyce lekarza. 

Tegoroczna nowelizacja przyniosła za sobą również wprowadzenie pojęć, które do tej pory nie znalazły się w KEL. Są wśród nich między innymi „terapia daremna”, „aktualna wiedza medyczna” (pojęcie, które zastąpiło wyrażenie „współczesnej wiedzy medycznej”) czy „pacjent”, które w niektórych artykułach zastąpiło słowo „chory". – W innych słowo „powinien” zastąpiono wyrażeniem „ma obowiązek”, które ma wyrażać w sposób jasny i jednoznaczny powinność lekarza – informuje Prawo.pl. 

– Połączyło nas to przekonanie, że etyka lekarska, że Kodeks etyki lekarskiej jest absolutnie podstawą wykonywania przez nas zawodu i tym, co my, sami lekarze uchwalamy po to, żeby dbać o naszych pacjentów i z jednej strony zagwarantować sobie wsparcie etyczne, z drugiej strony gwarancje najwyższej jakości praktyk dla naszych podopiecznych, dla naszych chorych – mówi Łukasz Jankowski, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

– Niemal wszyscy zgodziliśmy się nad nowym kształtem kodeksu, który przenosi nas już nie tylko do teraźniejszości, ale i do przyszłości. Wciąż warte podkreślenia jest to, że to my sami - lekarze - regulujemy naszą etykę. My tworzymy Kodeks etyki lekarskiej – komentuje prezes Jankowski. 

Doktor w sieciLekarze prowadzą w mediach społecznościowych profile, gdzie mówią o profilaktyce i możliwościach leczenia. Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej wyjaśnia, jakie informacje mogą przekazywać, czego nie powinni robić.

Uaktualnienie KEL było potrzebne zwłaszcza w kontekście nowych technologii i reklamy w mediach społecznościowych. W poprzedniej wersji kodeksu medykom całkowicie zabraniano bowiem reklamowania się, przez co nawet pozornie neutralne informacje przekazywane w sieci bywały traktowane jako niedozwolona autopromocja. Nadal niedopuszczalne będzie za to wykorzystywanie autorytetu lekarza do promowania usług niezwiązanych z wykonywaniem zawodu lekarza. Jak wskazuje Prawo.pl, w tym zakresie w przepisach są jednak dziury – nakaz ujawniania związków z przemysłem ograniczono do wykładów i prasy, nie uwzględniając internetu. Wciąż żaden etyczny przepis nie zakazuje też lekarzowi reklamy towarów.

Inną istotną zmianą, którą wymusiły zachodzące przemiany technologiczne, jest przepis o wykorzystywaniu sztucznej inteligencji w procesie diagnostycznym. Nowy art. 12 KEL stanowi, że lekarz może wspomagać się narzędziami opartymi na AI pod warunkiem, że sam podejmie ostateczną decyzję co do diagnozy, algorytmy będą posiadały odpowiedni certyfikat, a pacjent wyrazi świadomą zgodę na ich użycie.

Przeczytaj także: „Znowelizowany Kodeks etyki lekarskiej – NIL omawia zmiany”.