e-Recepta, e-skierowanie i e-zlecenie: e-bubel?
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 25.06.2013
Źródło: NRL, MZ, JS
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło do konsultacji zasady wdrożenia elektronicznego Systemu Informacji Medycznej. NRL nie zostawia na projekcie suchej nitki i przypomina, że środowisko lekarskie zostanie obarczone obowiązkami, do których spełnienia nie jest przygotowane ze względu na nieprawidłowości wskazane nawet przez NIK.
Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia udostępniło do konsultacji materiał [tekst w brzmieniu oryginalnym – red.] „w postaci zbioru reguł będących istotnym wkładem w proces interoperacyjności oraz zasad tworzenia Elektronicznej Dokumentacji Medycznej.
Udostępniony dokument (zwany dalej „Regułami”) jest zbiorem reguł biznesowych oraz walidacyjnych dla elektronicznych dokumentów medycznych wystawianych przez usługodawców medycznych. Reguły określają między innymi definicje struktur dokumentów, wymagalność danych oraz słowniki, których należy użyć do klasyfikacji danych zawartych w dokumencie.
Reguły zostały opracowane dla dokumentów, które będą przetwarzane na Platformie P1, tzn. e-Recepta, e-Skierowanie i e-Zlecenie. Celem opracowania reguł było zapewnienie standaryzacji interoperacyjnej tych dokumentów w stopniu umożliwiającym ich przetwarzanie na Platformie P1 zgodnie z założeniami przyjętymi na aktualnym etapie projektu oraz w systemach usługodawców medycznych, w tym ich bezpieczną wymianę pomiędzy podmiotami”.
Na propozycje Ministerstwa Zdrowia zareagowała Naczelna Rada Lekarska, która w uchwale stwierdza m.in.:
"Zapoznawszy się z informacją Najwyższej Izby Kontroli o negatywnych wynikach kontroli stopnia przygotowania świadczeniodawców do wdrożenia Systemu Informacji Medycznej oraz działań administracji rządowej związanych z budową systemu informacji ochrony zdrowia, z której wynika, że na obecnym etapie prac istnieje poważne ryzyko niepowodzenia całego procesu budowy systemu, biorąc pod uwagę zgłaszane powszechnie przez lekarzy i lekarzy dentystów wątpliwości co do stanu przygotowań do uruchomienia Systemu Informacji Medycznej, w szczególności brak jasnych i precyzyjnych norm określających podstawowe parametry budowanych systemów, oraz obawy, że środowisko lekarskie zostanie obarczone obowiązkami, do których spełnienia nie jest przygotowane ze względu na nieprawidłowości, które potwierdza kontrola Naczelnej Izby Kontroli, uznając, że lekarze i lekarze dentyści, a pośrednio również pacjenci nie mogą ponosić prawnych i ekonomicznych konsekwencji nieprawidłowo przygotowanego Programu Informatyzacji Ochrony Zdrowia, uchwala się, co następuje:
§ 1.
Upoważnia się Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej do:
1) wystąpienia do ministra zdrowia z wnioskiem o udzielenie informacji w sprawie stanu przygotowań do wdrożenia Systemu Informacji Medycznej
2) uzyskania opinii ekspertów zajmujących się zagadnieniem informatyzacji ochrony zdrowia, uwzględniającej informacje uzyskane od Ministra Zdrowia, na temat stanu przygotowań i ewentualnych zagrożeń dla lekarzy i lekarzy dentystów związanych z wprowadzeniem obowiązku prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej
3) ustalenia na podstawie informacji uzyskanych od podmiotów, o których mowa w pkt. 1 i 2, czy nie zachodzi obawa co do prawidłowego uruchomienia w przewidzianym terminie Systemu Informacji Medycznej skutkująca brakiem możliwości właściwego prowadzenia przez świadczeniodawców dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej, a w przypadku stwierdzenia takiego ryzyka niezwłocznego złożenia w imieniu samorządu lekarskiego wniosku o dokonanie nowelizacji ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia polegającej na przesunięciu wejścia w życie przepisów art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4, art. 11 oraz art. 50 pkt 1 do czasu, gdy zapewnione zostaną, pod względem prawnym i technicznym, właściwe warunki do prowadzenia dokumentacji w postaci elektronicznej i wymiany danych zawartych w tej dokumentacji."
Fragment raportu Najwyższej Izby Kontroli:
(…) NIK ostrzega, że uruchomienie systemu informacyjnego ochrony zdrowia może się znacznie opóźnić w stosunku do zakładanych terminów. System miał przenieść zarządzanie w służbie zdrowia w inny wymiar, gwarantując natychmiastowy dostęp do cyfrowo zapisanych wyników badań, możliwość ich konsultowania, analizowania i zestawiania.
Ustawa wprowadzająca system została uchwalona w bardzo ogólnym kształcie i z założenia wymagała uzupełnienia rozporządzeniami. Jednak w ciągu 15 miesięcy od wejścia ustawy w życie Ministerstwo nie wydało wszystkich niezbędnych aktów prawnych. Nie ma kluczowych dla działania systemu rozporządzeń (dot. m.in. formatu wymiany danych), choć powinny być gotowe równocześnie z ustawą.
Choć pierwsze prace nad budową systemu rozpoczęto już w 2008 r., to do końca 2012 r. nie udało się rozstrzygnąć przetargu na budowę kluczowego podsystemu. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) przekazywało Ministerstwu dane powoli, z opóźnieniami i w szczątkowej formie.
Wybrane moduły obsługujące pojedyncze obszary, np. ratownictwo medyczne, powinny działać od listopada ubiegłego roku. Żaden z nich nie został jednak uruchomiony. Centrum do tej pory nie wie, jaki jest stan wyposażenia szpitali i innych świadczeniodawców w systemy i sprzęt niezbędny do współpracy z CSIOZ. Z ustaleń NIK wynika, że w przeważającej części szpitali działają tylko podstawowe programy, obsługujące np. ruch chorych. Im bardziej specjalistyczne rozwiązania, tym mniej placówek może się nimi pochwalić.
Zaledwie 23 proc. szpitali wykorzystuje Internet w kontakcie z pacjentami (np. przy rejestracji czy ustalaniu terminu przyjęcia do szpitala). 20 proc. szpitali nie ma podstawowych systemów do obsługi ruchu chorych.
Szefowie poszczególnych placówek są zdezorientowani, bo z powodu braku rozporządzeń nie wiedzą co i jak powinni przygotować, by rozpocząć wdrażanie systemu. Niektórzy zaczęli działania na własną rękę. Budują niezależne, lokalne systemy, które obejmują jedynie chętnych świadczeniodawców. NIK ostrzega, że grozi to niespójnością lub powieleniem systemów, a w konsekwencji kłopotami z rozliczeniem unijnych funduszy.
Udostępniony dokument (zwany dalej „Regułami”) jest zbiorem reguł biznesowych oraz walidacyjnych dla elektronicznych dokumentów medycznych wystawianych przez usługodawców medycznych. Reguły określają między innymi definicje struktur dokumentów, wymagalność danych oraz słowniki, których należy użyć do klasyfikacji danych zawartych w dokumencie.
Reguły zostały opracowane dla dokumentów, które będą przetwarzane na Platformie P1, tzn. e-Recepta, e-Skierowanie i e-Zlecenie. Celem opracowania reguł było zapewnienie standaryzacji interoperacyjnej tych dokumentów w stopniu umożliwiającym ich przetwarzanie na Platformie P1 zgodnie z założeniami przyjętymi na aktualnym etapie projektu oraz w systemach usługodawców medycznych, w tym ich bezpieczną wymianę pomiędzy podmiotami”.
Na propozycje Ministerstwa Zdrowia zareagowała Naczelna Rada Lekarska, która w uchwale stwierdza m.in.:
"Zapoznawszy się z informacją Najwyższej Izby Kontroli o negatywnych wynikach kontroli stopnia przygotowania świadczeniodawców do wdrożenia Systemu Informacji Medycznej oraz działań administracji rządowej związanych z budową systemu informacji ochrony zdrowia, z której wynika, że na obecnym etapie prac istnieje poważne ryzyko niepowodzenia całego procesu budowy systemu, biorąc pod uwagę zgłaszane powszechnie przez lekarzy i lekarzy dentystów wątpliwości co do stanu przygotowań do uruchomienia Systemu Informacji Medycznej, w szczególności brak jasnych i precyzyjnych norm określających podstawowe parametry budowanych systemów, oraz obawy, że środowisko lekarskie zostanie obarczone obowiązkami, do których spełnienia nie jest przygotowane ze względu na nieprawidłowości, które potwierdza kontrola Naczelnej Izby Kontroli, uznając, że lekarze i lekarze dentyści, a pośrednio również pacjenci nie mogą ponosić prawnych i ekonomicznych konsekwencji nieprawidłowo przygotowanego Programu Informatyzacji Ochrony Zdrowia, uchwala się, co następuje:
§ 1.
Upoważnia się Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej do:
1) wystąpienia do ministra zdrowia z wnioskiem o udzielenie informacji w sprawie stanu przygotowań do wdrożenia Systemu Informacji Medycznej
2) uzyskania opinii ekspertów zajmujących się zagadnieniem informatyzacji ochrony zdrowia, uwzględniającej informacje uzyskane od Ministra Zdrowia, na temat stanu przygotowań i ewentualnych zagrożeń dla lekarzy i lekarzy dentystów związanych z wprowadzeniem obowiązku prowadzenia dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej
3) ustalenia na podstawie informacji uzyskanych od podmiotów, o których mowa w pkt. 1 i 2, czy nie zachodzi obawa co do prawidłowego uruchomienia w przewidzianym terminie Systemu Informacji Medycznej skutkująca brakiem możliwości właściwego prowadzenia przez świadczeniodawców dokumentacji medycznej w postaci elektronicznej, a w przypadku stwierdzenia takiego ryzyka niezwłocznego złożenia w imieniu samorządu lekarskiego wniosku o dokonanie nowelizacji ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia polegającej na przesunięciu wejścia w życie przepisów art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4, art. 11 oraz art. 50 pkt 1 do czasu, gdy zapewnione zostaną, pod względem prawnym i technicznym, właściwe warunki do prowadzenia dokumentacji w postaci elektronicznej i wymiany danych zawartych w tej dokumentacji."
Fragment raportu Najwyższej Izby Kontroli:
(…) NIK ostrzega, że uruchomienie systemu informacyjnego ochrony zdrowia może się znacznie opóźnić w stosunku do zakładanych terminów. System miał przenieść zarządzanie w służbie zdrowia w inny wymiar, gwarantując natychmiastowy dostęp do cyfrowo zapisanych wyników badań, możliwość ich konsultowania, analizowania i zestawiania.
Ustawa wprowadzająca system została uchwalona w bardzo ogólnym kształcie i z założenia wymagała uzupełnienia rozporządzeniami. Jednak w ciągu 15 miesięcy od wejścia ustawy w życie Ministerstwo nie wydało wszystkich niezbędnych aktów prawnych. Nie ma kluczowych dla działania systemu rozporządzeń (dot. m.in. formatu wymiany danych), choć powinny być gotowe równocześnie z ustawą.
Choć pierwsze prace nad budową systemu rozpoczęto już w 2008 r., to do końca 2012 r. nie udało się rozstrzygnąć przetargu na budowę kluczowego podsystemu. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (CSIOZ) przekazywało Ministerstwu dane powoli, z opóźnieniami i w szczątkowej formie.
Wybrane moduły obsługujące pojedyncze obszary, np. ratownictwo medyczne, powinny działać od listopada ubiegłego roku. Żaden z nich nie został jednak uruchomiony. Centrum do tej pory nie wie, jaki jest stan wyposażenia szpitali i innych świadczeniodawców w systemy i sprzęt niezbędny do współpracy z CSIOZ. Z ustaleń NIK wynika, że w przeważającej części szpitali działają tylko podstawowe programy, obsługujące np. ruch chorych. Im bardziej specjalistyczne rozwiązania, tym mniej placówek może się nimi pochwalić.
Zaledwie 23 proc. szpitali wykorzystuje Internet w kontakcie z pacjentami (np. przy rejestracji czy ustalaniu terminu przyjęcia do szpitala). 20 proc. szpitali nie ma podstawowych systemów do obsługi ruchu chorych.
Szefowie poszczególnych placówek są zdezorientowani, bo z powodu braku rozporządzeń nie wiedzą co i jak powinni przygotować, by rozpocząć wdrażanie systemu. Niektórzy zaczęli działania na własną rękę. Budują niezależne, lokalne systemy, które obejmują jedynie chętnych świadczeniodawców. NIK ostrzega, że grozi to niespójnością lub powieleniem systemów, a w konsekwencji kłopotami z rozliczeniem unijnych funduszy.
