123RF
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat wyniki testów IQ Amerykanów wyraźnie spadły
Redaktor: Monika Stelmach
Data: 24.03.2023
Źródło: Katarzyna Czechowicz/PAP, Intelligence: „Looking for Flynn effects in a recent online U.S. adult sample: Examining shifts within the SAPA Project”
| Tagi: | iloraz inteligencji, USA |
Wyniki testów na inteligencję wśród Amerykanów systematycznie rosły począwszy od 1932 roku, jednak w latach 2006–2018 doszło do odwrócenia tego trendu prawie we wszystkich kategoriach poznawczych.
Na łamach pisma „Intelligence” naukowcy z Northwestern University omówili wyniki najnowszego badania, z udziałem niemal 400 tys. Amerykanów, które wykazało, że od 2006 r. w społeczeństwie tym obserwuje się odwrócenie tzw. efektu Flynna. Efekt ten polega na wzroście ilorazu inteligencji obserwowanym od początku XX wieku w państwach zachodnich, o mniej więcej 0,3–0,5 punktu rocznie, czyli ok. 3–5 punktów w ciągu dekady.
Spadek wyników testów na inteligencję nastąpił niemal we wszystkich badanych kategoriach. Gorsze wyniki Amerykanie osiągają w badaniach umiejętności rozumowania werbalnego (logika, słownictwo), rozumowania matrycowego (rozwiązywanie problemów wizualnych, analogie) oraz rozumowaniu obliczeniowym (matematycznym). Jedynie wyniki w kategorii rozumowania przestrzennego wzrosły między 2012 a 2018 rokiem.
Wszystkie te różnice występowały niezależnie od wieku, wykształcenia i płci, choć największe były wśród osób w wieku od 18 do 22 lat oraz osób bez wykształcenia wyższego.
Pomimo pogorszenia wyników autorka badań dr Elizabeth Dworak zastrzega, że nie chce, aby ludzie zinterpretowali je w ten sposób, że „Amerykanie stają się coraz mniej inteligentni”.
– Takie wyniki nie oznaczają, że ich zdolności umysłowe są niższe lub wyższe, oznaczają jedynie różnice w wynikach testów. Może być tak, że współczesne społeczeństwo gorzej radzi sobie z testami w ogóle lub z tym konkretnym typem testów – podkreśla badaczka.
Chociaż badanie nie zajmowało się przyczynami spadku wyników IQ, to jak wyjaśnia dr Dworak, niektóre dowody sugerują, że mogą być one spowodowane m.in. stale pogarszającą się dietą, zbyt dużą ekspozycją na media i zmianami w edukacji. Poza tym zauważa, że istnieje coś takiego jak efekt pułapu: ludzka inteligencja nie może rosnąć bez końca i w pewnym momencie musi osiągnąć plateau.
Zdaniem autorki może być też tak, że zmieniający się system wartości wpływa na wyniki testów IQ. W dzisiejszych czasach przykłada się bowiem większą wagę do zdolności wizualno-przestrzennych, a mniejszą do różnych form rozumowania, co może znajdować odzwierciedlenie w badaniach ilorazu inteligencji.
– Na przykład w ostatnich dziesięcioleciach kładzie się większy nacisk na edukację metodą STEM (science, technology, engineering, mathematics), a na rozumowanie abstrakcyjne poświęca się nieco mniej uwagi w szkołach. W środowisku naukowym trwa debata na temat tego, co powoduje takie spadki. Jednak warto zauważyć, że nie w każdej kategorii do spadku doszło; jedna wyraźnie poszła w górę. Nie można więc przyjąć, że inteligencja spada. Potrzeba większej liczby badań, aby zgłębić to zjawisko – mówi dr Dworak.
Spadek wyników testów na inteligencję nastąpił niemal we wszystkich badanych kategoriach. Gorsze wyniki Amerykanie osiągają w badaniach umiejętności rozumowania werbalnego (logika, słownictwo), rozumowania matrycowego (rozwiązywanie problemów wizualnych, analogie) oraz rozumowaniu obliczeniowym (matematycznym). Jedynie wyniki w kategorii rozumowania przestrzennego wzrosły między 2012 a 2018 rokiem.
Wszystkie te różnice występowały niezależnie od wieku, wykształcenia i płci, choć największe były wśród osób w wieku od 18 do 22 lat oraz osób bez wykształcenia wyższego.
Pomimo pogorszenia wyników autorka badań dr Elizabeth Dworak zastrzega, że nie chce, aby ludzie zinterpretowali je w ten sposób, że „Amerykanie stają się coraz mniej inteligentni”.
– Takie wyniki nie oznaczają, że ich zdolności umysłowe są niższe lub wyższe, oznaczają jedynie różnice w wynikach testów. Może być tak, że współczesne społeczeństwo gorzej radzi sobie z testami w ogóle lub z tym konkretnym typem testów – podkreśla badaczka.
Chociaż badanie nie zajmowało się przyczynami spadku wyników IQ, to jak wyjaśnia dr Dworak, niektóre dowody sugerują, że mogą być one spowodowane m.in. stale pogarszającą się dietą, zbyt dużą ekspozycją na media i zmianami w edukacji. Poza tym zauważa, że istnieje coś takiego jak efekt pułapu: ludzka inteligencja nie może rosnąć bez końca i w pewnym momencie musi osiągnąć plateau.
Zdaniem autorki może być też tak, że zmieniający się system wartości wpływa na wyniki testów IQ. W dzisiejszych czasach przykłada się bowiem większą wagę do zdolności wizualno-przestrzennych, a mniejszą do różnych form rozumowania, co może znajdować odzwierciedlenie w badaniach ilorazu inteligencji.
– Na przykład w ostatnich dziesięcioleciach kładzie się większy nacisk na edukację metodą STEM (science, technology, engineering, mathematics), a na rozumowanie abstrakcyjne poświęca się nieco mniej uwagi w szkołach. W środowisku naukowym trwa debata na temat tego, co powoduje takie spadki. Jednak warto zauważyć, że nie w każdej kategorii do spadku doszło; jedna wyraźnie poszła w górę. Nie można więc przyjąć, że inteligencja spada. Potrzeba większej liczby badań, aby zgłębić to zjawisko – mówi dr Dworak.
