Krup – Jak rozpoznać i leczyć?
Autor: Mariusz Bryl
Data: 07.11.2016
Źródło: Petrocheilou A, Tanou K, Kalampouka E, Malakasioti G, Giannios C, Kaditis AG Viral croup; diagnosis and a treament algorithm Pediatr Pulomnol 2014; 49 (5): 421-9. Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego. Hryniewicz W. Al
Określenie „krup” pochodzi z języka angielskiego (croup) i oznacza „płakanie w ochrypły sposób” i zostało użyte już XVIII wieku. Aktualnie raczej nie stosuje się jako diagnozy medycznej, jest jednak mocno zakorzenione w świadomości społecznej. Oznacza ostre podgłośniowe zapalenie krtani i ma etiologię wirusową – zwłaszcza wirusy paragrypy typu 1 rzadziej typu 2 i 3 lub innych typu adenowirusy, rhinowirusy, enterowirusy i RSV, wirusy grypy.
Krup ma zwykle ostry przebieg i powodować może duszność, a nawet stan zagrożenia życia, gdy dotyczy małych dzieci. Charakteryzuje się stridorem, kaszlem i chrypką, co jest związane z obrzękiem błony śluzowej gardła, krtani i tchawicy. Najczęściej dotyczy dzieci między 6 m ż a 6 r ż, jednak szczyt zachorowań dotyczy wieku około 2 lat.
Przebieg ostrego podgłośniowego zapalenia krtani zwykle przypomina inne wirusowe infekcje dróg oddechowych – początkowa faza trwająca około 12-72godziny charakteryzuje się podwyżsozną temperaturą, zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, z obecnością śluzowej lub surowiczo-śluzowej wydzieliny z nosa. W kolejnym etapie dochodzi do znacznego upośledzenia drożności dróg oddechowych, skutkiem czego pojawia turbuketny przepływ powietrza, chrypka, stridor wdechowy, szczekający kaszel, świsty, a chory uskarża się na narastającą duszność.
Ciężki przebieg jest dość rzadki (około 1% ogółu przypadków), klasyfikacja stopnia nasilenia opiera się na ocenie zachowania, występowania stridoru, częstości oddechów, zaciągania międzyżebrzy i saturacji (skala Westleya). Rozpoznanie zwykle wymaga oceny klinicznej chorego, rzadko dodatkowo można zalecić laryngoskopię lub badanie RTG. Dla oceny stopnia ciężkości wskazana jest pulsoksymetria.
W leczeniu stosuje się deksametason w jednorazowej dawce 0,15-0,6mg/kg (zależnie od stopnia ciężkości) doustnie lub domięśniowo. Doustnie można podawać prednizon 1 mg/kg/d. Można zastosować w nebulizacji budesonid w dawce 2mg. W przypadku ciężkiego przebiegu lekiem drugiego rzutu jest podanie adrenaliny 0,1% w nebulizacji w dawce 0,05ml/kg (maksymalnie 5ml) w rozcieńczeniu z 0,9% NaCl. Ponadto zaleca się nawadnianie chorego oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, paracetamol).
Przebieg ostrego podgłośniowego zapalenia krtani zwykle przypomina inne wirusowe infekcje dróg oddechowych – początkowa faza trwająca około 12-72godziny charakteryzuje się podwyżsozną temperaturą, zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, z obecnością śluzowej lub surowiczo-śluzowej wydzieliny z nosa. W kolejnym etapie dochodzi do znacznego upośledzenia drożności dróg oddechowych, skutkiem czego pojawia turbuketny przepływ powietrza, chrypka, stridor wdechowy, szczekający kaszel, świsty, a chory uskarża się na narastającą duszność.
Ciężki przebieg jest dość rzadki (około 1% ogółu przypadków), klasyfikacja stopnia nasilenia opiera się na ocenie zachowania, występowania stridoru, częstości oddechów, zaciągania międzyżebrzy i saturacji (skala Westleya). Rozpoznanie zwykle wymaga oceny klinicznej chorego, rzadko dodatkowo można zalecić laryngoskopię lub badanie RTG. Dla oceny stopnia ciężkości wskazana jest pulsoksymetria.
W leczeniu stosuje się deksametason w jednorazowej dawce 0,15-0,6mg/kg (zależnie od stopnia ciężkości) doustnie lub domięśniowo. Doustnie można podawać prednizon 1 mg/kg/d. Można zastosować w nebulizacji budesonid w dawce 2mg. W przypadku ciężkiego przebiegu lekiem drugiego rzutu jest podanie adrenaliny 0,1% w nebulizacji w dawce 0,05ml/kg (maksymalnie 5ml) w rozcieńczeniu z 0,9% NaCl. Ponadto zaleca się nawadnianie chorego oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, paracetamol).
