Recepta ze zniżką contra dokumenty pacjenta
Autor: Ewa Gosiewska
Data: 23.11.2017
Źródło: EG
Działy:
Polecamy
Aktualności
Czy apteka może ponieść konsekwencje z tytułu realizacji recepty, która uprawniała do zniżki pod względem formalnym, ale dopiero po fakcie okazało się, że nie ma to potwierdzenia w dokumentach pacjenta? Co na to NFZ? Prawnicy odpowiadają.
PYTANIE:
Jakie konsekwencje grożą aptece za realizację recept IB w przypadku, gdy posiadana legitymacja nie uprawnia do uzyskania przez pacjenta odpłatności IB? Dodam, że recepta była poprawnie wypisana pod względem formalnym przez lekarza na IB, została zrealizowana, ale po sprawdzeniu następnego dnia okazało się, że legitymacja nie uprawnia do zniżki.
ODPOWIEDŹ:
Konsekwencją realizacji takiej recepty przez aptekę może być odmowa przyznania albo też żądanie zwrotu już udzielonej refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
UZASADNIENIE:
Recepty IB są wystawiane przez lekarza na podstawie dokumentów potwierdzających uprawnienia (IB) inwalidów wojennych, osób represjonowanych, małżonków pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu, żołnierzy zastępczej służby wojskowej, którzy otrzymali jednorazowe odszkodowanie w związku z przymusowym zatrudnieniem w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych albo w odniesieniu do których orzeczone zostało inwalidztwo będące następstwem przymusowego zatrudnienia oraz wdów i wdowców po poległych żołnierzach, inwalidach wojennych i osobach represjonowanych uprawnionych do renty rodzinnej, a także cywilnych niewidomych ofiarach działań wojennych.
Takimi dokumentami będą: w przypadku wydawania leku bezpośrednio pacjentowi wystawione przez ZUS: książeczka inwalidy wojennego (koloru zielonego) lub legitymacja osoby represjonowanej (koloru brązowego) albo zaświadczenie wydawane na wniosek osoby uprawnionej przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub inny dokument potwierdzający prawo do skorzystania z tych uprawnień, a w przypadku wdowców bądź małżonków pozostających na wyłącznym utrzymaniu będzie to np. zaświadczenie z ZUS albo decyzja imienna z NFZ.
Osoba realizująca receptę, tj. farmaceuta ma obowiązek jeszcze przed wydaniem leku lub wyrobu medycznego sprawdzić szczególne uprawnienia osoby, dla której została wystawiona recepta oraz odnotować na rewersie recepty numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego te uprawnienia. Zatem weryfikacja tych danych dopiero po realizacji recepty była niezgodna z obowiązującymi przepisami.
Na podstawie recepty IB ww. szczególnie uprawnione osoby mają prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji, dopuszczone do obrotu na terytorium Polski. Tym bardziej trzeba wymagać od farmaceutów profesjonalizmu i należytej staranności przy wykonywaniu zawodu oraz uprzedniej weryfikacji specjalnych uprawnień pacjentów.
Farmaceuta ma obowiązek sprawdzenia kodu uprawnień dodatkowych pacjenta na podstawie dokumentów, które zostały przez niego okazane. Jeśli lekarz nieprawidłowo określił kod uprawnień, to farmaceuta ma obowiązek skorygować te dane, a informację o tym zamieszcza na rewersie recepty wraz ze swoim podpisem bądź też w dokumencie elektronicznym powiązanym z receptą w postaci elektronicznej.
Na marginesie można dodać, że na wskazanej przez Czytelnika recepcie lekarz nie musi wpisywać poziomu odpłatności ani też kodu uprawnień dodatkowych. Niewpisanie tych informacji nie sprawi bowiem, że pacjentowi nie można wydać leku. Nawet jeśli medyk nie wpisze tego kodu, to na farmaceucie ciąży obowiązek poprawnej kwalifikacji uprawnień pacjenta.
Konkludując, konsekwencje związane z refundacją za błędnie wypisaną receptę oraz brak weryfikacji tego dokumentu ponoszą apteki. Istnieje więc ryzyko, że po wypłaceniu refundacji NFZ w wyniku kontroli uzna, że za wskazaną przez Czytelnika receptę nie przysługuje refundacja oraz może zwrócić się do apteki z roszczeniem o zwrot ceny leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym wypłacono refundację.
PODSTAWA PRAWNA:
1. art. 46 Ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938)
2. art. 43 ust. 1 pkt 6 Ustawy z 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1844)
3. § 6 ust. 2 i § 16 ust. 1 pkt 1 lit. a Rozporządzenia MZ z 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. z 2017 r. poz. 1570)
4. § 2 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia MZ z 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 493).
AUTORZY:
Sławomir Molęda, Partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, Prawnik, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy biuro@kondrat.pl
Jakie konsekwencje grożą aptece za realizację recept IB w przypadku, gdy posiadana legitymacja nie uprawnia do uzyskania przez pacjenta odpłatności IB? Dodam, że recepta była poprawnie wypisana pod względem formalnym przez lekarza na IB, została zrealizowana, ale po sprawdzeniu następnego dnia okazało się, że legitymacja nie uprawnia do zniżki.
ODPOWIEDŹ:
Konsekwencją realizacji takiej recepty przez aptekę może być odmowa przyznania albo też żądanie zwrotu już udzielonej refundacji z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
UZASADNIENIE:
Recepty IB są wystawiane przez lekarza na podstawie dokumentów potwierdzających uprawnienia (IB) inwalidów wojennych, osób represjonowanych, małżonków pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu, żołnierzy zastępczej służby wojskowej, którzy otrzymali jednorazowe odszkodowanie w związku z przymusowym zatrudnieniem w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych albo w odniesieniu do których orzeczone zostało inwalidztwo będące następstwem przymusowego zatrudnienia oraz wdów i wdowców po poległych żołnierzach, inwalidach wojennych i osobach represjonowanych uprawnionych do renty rodzinnej, a także cywilnych niewidomych ofiarach działań wojennych.
Takimi dokumentami będą: w przypadku wydawania leku bezpośrednio pacjentowi wystawione przez ZUS: książeczka inwalidy wojennego (koloru zielonego) lub legitymacja osoby represjonowanej (koloru brązowego) albo zaświadczenie wydawane na wniosek osoby uprawnionej przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub inny dokument potwierdzający prawo do skorzystania z tych uprawnień, a w przypadku wdowców bądź małżonków pozostających na wyłącznym utrzymaniu będzie to np. zaświadczenie z ZUS albo decyzja imienna z NFZ.
Osoba realizująca receptę, tj. farmaceuta ma obowiązek jeszcze przed wydaniem leku lub wyrobu medycznego sprawdzić szczególne uprawnienia osoby, dla której została wystawiona recepta oraz odnotować na rewersie recepty numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego te uprawnienia. Zatem weryfikacja tych danych dopiero po realizacji recepty była niezgodna z obowiązującymi przepisami.
Na podstawie recepty IB ww. szczególnie uprawnione osoby mają prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji, dopuszczone do obrotu na terytorium Polski. Tym bardziej trzeba wymagać od farmaceutów profesjonalizmu i należytej staranności przy wykonywaniu zawodu oraz uprzedniej weryfikacji specjalnych uprawnień pacjentów.
Farmaceuta ma obowiązek sprawdzenia kodu uprawnień dodatkowych pacjenta na podstawie dokumentów, które zostały przez niego okazane. Jeśli lekarz nieprawidłowo określił kod uprawnień, to farmaceuta ma obowiązek skorygować te dane, a informację o tym zamieszcza na rewersie recepty wraz ze swoim podpisem bądź też w dokumencie elektronicznym powiązanym z receptą w postaci elektronicznej.
Na marginesie można dodać, że na wskazanej przez Czytelnika recepcie lekarz nie musi wpisywać poziomu odpłatności ani też kodu uprawnień dodatkowych. Niewpisanie tych informacji nie sprawi bowiem, że pacjentowi nie można wydać leku. Nawet jeśli medyk nie wpisze tego kodu, to na farmaceucie ciąży obowiązek poprawnej kwalifikacji uprawnień pacjenta.
Konkludując, konsekwencje związane z refundacją za błędnie wypisaną receptę oraz brak weryfikacji tego dokumentu ponoszą apteki. Istnieje więc ryzyko, że po wypłaceniu refundacji NFZ w wyniku kontroli uzna, że za wskazaną przez Czytelnika receptę nie przysługuje refundacja oraz może zwrócić się do apteki z roszczeniem o zwrot ceny leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia, w którym wypłacono refundację.
PODSTAWA PRAWNA:
1. art. 46 Ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938)
2. art. 43 ust. 1 pkt 6 Ustawy z 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1844)
3. § 6 ust. 2 i § 16 ust. 1 pkt 1 lit. a Rozporządzenia MZ z 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. z 2017 r. poz. 1570)
4. § 2 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia MZ z 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 493).
AUTORZY:
Sławomir Molęda, Partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, Prawnik, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy biuro@kondrat.pl
