Coraz bliżej do nowej szczepionki przeciwko gruźlicy

Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia z 2017 roku rocznie dochodzi do ponad 10 milionów zachorowań i prawie 2 milionów zgonów z powodu gruźlicy. Jedną ze skutecznych form prewencji jest szczepienie, jednak obecnie dostępna jest jedynie szczepionka BCG, znana i stosowana już od około 100 lat. Trwają pracę nad preparatami mogącymi ją zastąpić - o jednym z nich pisze The Lancet Respiratory Medicine.

MTBVAC jest żywą atenuowaną szczepionką, nad którą naukowcy pracują od wielu lat. W 2015 roku wykazano, że charakteryzuje się ona podobnym profilem skuteczności i bezpieczeństwa co BCG (link tutaj ). Naukowcy z RPA, Hiszpanii i Holandii przeprowadzili randomizowane, podwójnie zaślepione badanie oceniające immunorekatywność i bezpieczeństwo MTBVAC w różnych, wzrastających dawkach. Początkowo przetestowano bezpieczeństwo na 18 osobach w wieku 18-50 lat (HIV-negatywnych, bez gruźlicy w wywiadzie, z negatywnym testem IGRA) - w tej grupie podawano 5x105 CFU BCG lub MTBVAC. Następnie noworodki matek HIV-negatywnych do 4. doby po urodzeniu zaszczepiono używając BCG (36 dzieci), MTBVAC w dawce 2,5x103 CFU (9 dzieci), 2,5x104 CFU (n=9) lub 2,5x105 CFU (n=10).

Okazało się, że łagodne reakcje w miejscu wstrzyknięcia pojawiły się jedynie u dzieci szczepionych BCG oraz badaną szczepionką podaną w najwyższej dawce. Ogólnoustrojowe zdarzenia niepożądane były równomiernie rozmieszczone we wszystkich badanych grupach i przeważnie miały charakter łagodny. Szczepienie wszystkimi dawkami MTBVAC indukowało trwałą odpowiedź ze strony komórek CD4+. W przypadku najwyższej dawki MTBVAC odpowiedź ta przewyższała odpowiedź wywołaną równoważną dawką szczepionki BCG do 360 dni po szczepieniu.

To nie koniec prac nad szczepionką; obecnie trwają co najmniej 3 duże badania, których wyniki powinny być znane w ciągu najbliższych miesięcy. Rezultaty dotychczasowych prac wydają się być obiecujące i być może wkrótce doczekamy doskonalszej broni w walce z gruźlicą.