Efekt gefapiksantu, antagonisty P2X3 na odruch kaszlowy

Gefapiksant jest antagonistą receptora P2X3. Receptory P2X3 w odpowiedzi na ATP aktywują drogą prowadzącą do kaszlu. Na łamach European Respiratory Journal opublikowano wyniki badania klinicznego drugiej fazy dotyczącego wykorzystania gefapiksantu u osób z przewlekłym kaszlem.

Do badania włączono dwadzieścia cztery osoby osoby skarżące się na przewlekły kaszel (ang. chronic cough, CC) oraz dwunastu zdrowych ochotników (ang. healthy volunteer, HV). Uczestników losowo przydzielono do grupy interwencyjnej (gefapiksant 100 mg) lub placebo, a w drugiej części badania zastosowano drugi środek: odpowiednio placebo lub gefapiksant. Badani zostali poddani próbom prowokacyjnym z użyciem inhalacji zawierających roztwory ATP, kwasu cytrynowego, kapsaicyny (substancja odpowiedzialna za ostry smak papryki) lub wodę destylowaną. Próby wykonywano przed oraz 1,3,5 godzin po zastosowanej interwencji. Pierwotnym punktem końcowym było określenie stosunku stężenia danej substancji między grupą interwencyjną a placebo, która po inhalacji wywoływało wzrost liczby wywołanego kaszlu o dwa (C2) lub pięć (C5) razy w porównaniu z prowokacją przed inhalacją. Punkt końcowy był dosyć skomplikowany, ale pozwalał na określenie w jaki sposób gefapiksant zwiększa tolerancję na substancje prowokujące w porównaniu z placebo u tego samego badanego.

W grupie CC, stosunek stężeń ATP gefapiksant vs. placebo wynosił 4,7 dla C2 (p < 0,001) oraz 3,7 dla C5 (p < 0,01). W grupie HV stosunek stężeń ATP gefapiksant vs. placebo wynosił 2,4 dla C2 (p = 0.11) i dla C5 (p < 0,01). Gefapiksant w grupie CC zwiększał również istotnie tolerancję na prowokację wodą destylowaną (p < 0,001), jednak nie miał wpływu na prowokację kapsaicyną i kwasem cytrynowym.

Badanie sugeruje skuteczność gefapiksantu w hamowaniu odruchu kaszlowego w odpowiedzi na ATP i wodę destylowaną. Być może w przyszłości opisywany lek stanie się opcją terapeutyczną dla osób z przewlekłym kaszlem.

Opracował: Mikołaj Kamiński