Nieinwazyjna wentylacja mechaniczna (NIV) w leczeniu przewlekłej niewydolności oddechowej
Autor: Marta Koblańska
Data: 09.05.2017
Źródło: Davidson C, Banham S, Elliott M i wsp “BTS guidelines noninvasive ventilation for acute respiratory failure”. Thorax 2016, Vol 71 suppl 2 , 1-35 Simonds A. (edt)” ERS practical handbook – noninvasive ventilation”. London; 2015/ MF/MK
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
W Polsce wzrasta liczba chorych na niewydolność oddechową leczonych nieinwazyjna mechaniczną wentylacją. Uruchomiony został program POLVENT i jest planowane jego rozszerzenie oraz nadal można się do niego zgłaszać. Jakie zastosowanie ma NIV?
W ostatnim okresie nastąpił znaczny postęp w leczeniu przewlekłej niewydolności oddechowej dzięki upowszechnieniu metod nieinwazyjnej mechanicznej wentylacji. Zarówno na świecie jak i w Polsce wzrasta liczba chorych, u których jest stosowana ta metoda leczenia. W Polsce jest uruchomiony został program POLVENT, którego celem jest zmniejszenie śmiertelności z powodu przewlekłych chorób płuc poprzez tworzenie sal nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej. Program działa od 2016 r, planowane jest jego rozszerzenie - można zgłaszać nadal akces do programu. Jest to istotne zwłaszcza wobec faktu, że aktualnie są regiony w Polsce, które jeszcze nie dysponują salami nieinwazyjnej wentylacji, a ogółem baza łóżkowa w tym zakresie w Polsce jest znacznie niższa niż w innych krajach Europy.
Najważniejszym wskazaniem do zastosowania nieinwazyjnej wentylacji jest hyperkapniczna niewydolność oddychania (z przyczyn płucnych lub pozapłucnych, zdekompensowany zespół bezdechu we śnie). Rzadziej hipoksemiczna niewydolność oddechowa, ponadto może być wykorzystywana w ramach oddziału OIT na etapie odzwyczajania od respiratora. Najważniejszym celem zastosowania NIV jest zapobieganie intubacji, w niektórych sytuacjach stosuje NIV przed intubacją, u chorych którzy nie godzą się na intubację lub nie zostają do niej zakwalifikowani. W praktyce klinicznej najczęściej jest stosowana u chorych na POChP z okresie hiperkapnicznej niewydolności oddechowej. NIV ma zastosowanie w leczeniu zaostrzeń u chorych z restrykcją np. kyfoskolioza, otyłość. Ponadto uzyskuje się korzyści ze stosowania NIV u chorych z zapaleniem płuc z upośledzeniem układu odpornościowego oraz w leczeniu kardiogennego obrzęku płuc, ARDS, pooperacyjna niewydolność oddechowa, stan po urazach klatki piersiowej.
Do NIV powinni być kwalifikowani chorzy z ciężką dusznością – częstość oddechów > 24/min (dla chorego na POChP >30/min), hipoksemiczna niewydolność oddychania z objawami zmęczenia mięśni oddechowych i/lub zwiększenia ich pracy. Chorzy są świadomi i współpracujący, uzyskują powyżej 8 pkt w skali Glasgow. W badaniach gazometrycznych pomimo zastosowania adekwatnej tlenoterapii biernej chorzy uzyskują parametry p02 <50 mmHg, pH <7,35 a PaC02 >60mmHg.
Niewątpliwie NIV jest zbyt rzadko stosowaną metodą leczenia. Zastosowanie NIV może ograniczyć ryzyko zgonu chorych , zmniejszyć koszty terapii chorych niewydolnych oddechowo. Zwiększenie bazy łóżkowej sal NIV oraz upowszechnienie wiedzy na temat dostępności tej formy terapii może pozwolić na objęcie chorych bardziej skuteczną terapią, w tym też w ramach długoterminowej wentylacji w warunkach domowych.
Najważniejszym wskazaniem do zastosowania nieinwazyjnej wentylacji jest hyperkapniczna niewydolność oddychania (z przyczyn płucnych lub pozapłucnych, zdekompensowany zespół bezdechu we śnie). Rzadziej hipoksemiczna niewydolność oddechowa, ponadto może być wykorzystywana w ramach oddziału OIT na etapie odzwyczajania od respiratora. Najważniejszym celem zastosowania NIV jest zapobieganie intubacji, w niektórych sytuacjach stosuje NIV przed intubacją, u chorych którzy nie godzą się na intubację lub nie zostają do niej zakwalifikowani. W praktyce klinicznej najczęściej jest stosowana u chorych na POChP z okresie hiperkapnicznej niewydolności oddechowej. NIV ma zastosowanie w leczeniu zaostrzeń u chorych z restrykcją np. kyfoskolioza, otyłość. Ponadto uzyskuje się korzyści ze stosowania NIV u chorych z zapaleniem płuc z upośledzeniem układu odpornościowego oraz w leczeniu kardiogennego obrzęku płuc, ARDS, pooperacyjna niewydolność oddechowa, stan po urazach klatki piersiowej.
Do NIV powinni być kwalifikowani chorzy z ciężką dusznością – częstość oddechów > 24/min (dla chorego na POChP >30/min), hipoksemiczna niewydolność oddychania z objawami zmęczenia mięśni oddechowych i/lub zwiększenia ich pracy. Chorzy są świadomi i współpracujący, uzyskują powyżej 8 pkt w skali Glasgow. W badaniach gazometrycznych pomimo zastosowania adekwatnej tlenoterapii biernej chorzy uzyskują parametry p02 <50 mmHg, pH <7,35 a PaC02 >60mmHg.
Niewątpliwie NIV jest zbyt rzadko stosowaną metodą leczenia. Zastosowanie NIV może ograniczyć ryzyko zgonu chorych , zmniejszyć koszty terapii chorych niewydolnych oddechowo. Zwiększenie bazy łóżkowej sal NIV oraz upowszechnienie wiedzy na temat dostępności tej formy terapii może pozwolić na objęcie chorych bardziej skuteczną terapią, w tym też w ramach długoterminowej wentylacji w warunkach domowych.
Patronat naukowy portalu: